Jak Biełarusi zmahacca z rasijskaj prapahandaj i pra što kaža dośvied Ukrainy
Pra ŭkrainski šlach zmahańnia z prapahandaj raspaviadaje dyrektarka pa daśledavańniach Jeŭrapiejskaj ekśpiertnaj asacyjacyi i ekśpiertka iSANS Maryja Aŭdziejeva, a situacyju z rasijskaj prapahandaj u Biełarusi aceńvaje žurnalist Paŭluk Bykoŭski — u vypusku debataŭ «DysKUT».
Fota ź minskich pratestaŭ 2019 hoda suprać intehracyi z Rasijaj. Fota Nadziei Bužan.
Va Ukrainie rasijskija ŚMI zabaranili jašče ŭ 2014-m. Praces hety raściahnuŭsia na try hady. Sioleta Uładzimir Zialenski praciahnuŭ zabaronu: dla adnych miedyja na hod, dla inšych — na try.
«Va Ukrainie siońnia zabaronienyja kala 76 rasijskich kanałaŭ i vialikaja kolkaść internet-resursaŭ. U tym liku rasijskija sacyjalnyja sietki «Ukantakcie» i «Adnakłaśniki», a taksama ŭsie servisy Jandeksa, — tłumačyć Maryja Aŭdziejeva. — Čamu heta adbyłosia va Ukrainie? Rasija ŭ adnosinach da Ukrainy pravodziła ahresiŭnuju palityku, akupavała terytoryju Kryma i pačała kanflikt na Danbasie. Rasijskija ŚMI vykarystoŭvalisia jak adzin ź instrumientaŭ vajny. Ukraina musiła nie dać hetamu instrumientu ŭpłyvać na svoj infarmacyjny fon».
Ukrainskaja ekśpiertka kaža, što paśla zabarony vialikaja kolkaść karystalnikaŭ z Ukrainy syšła z rasijskich sacsietak. Źmienšyŭsia i ŭpłyŭ rasijskich ŚMI.
«My možam kazać, što hetyja dziejańni mieli stanoŭčy efiekt. Ale ŭsie ekśpierty kažuć pra toje, što treba spałučać zabaronu ź inšymi mietadami. Nieabchodna pracavać nad ułasnym kantentam, raźvivać miedyjapiśmiennaść», — adznačaje Maryja Aŭdziejeva.
Ale biełaruski žurnalist Paŭluk Bykoŭski ličyć, što ŭkrainski dośvied zmahańnia nie nadta nadajecca dla našaj krainy. Najpierš tamu, što ŭ Biełarusi vajny niama.
«Kali my majem prykład Ukrainy, to tut jość pytańnie miždziaržaŭnaha kanfliktu. Aficyjny Minsk paśla 9 žniŭnia nie maje kanfliktu z aficyjnaj Maskvoj, tamu hetaje pytańnie i nie hučyć, — kaža Paŭluk Bykoŭski. —
Kali razvažać pra toje, ci moža heta być karysnym instrumientam, to mnie padajecca, što kalektyŭnaja adkaznaść adnoj krainy za dziejańni miedyja inšaj — heta nie zusim adekvatny krok. Tym bolš u čas, kali jość dostup u internet i paśla 9 žniŭnia biełarusy navučylisia karystacca roznymi ananimajzierami. Tamu pytańnie zabarony taho ci inšaha miedyja ja b staviŭ jak pytańnie adkaznaści za kankretnyja dziejańni. Kali ŭ peŭnych miedyja my znachodzim niešta, što supiarečyć intaresam našaj dziaržavy, to tady sapraŭdy možam praz sud vyrašać, treba ci nie treba karać hetaje miedyja. I adnym z pakarańniaŭ sapraŭdy moža być zabarona».
Žurnalist akcentuje, što pytańnie z zabaronaj rasijskich sacyjalnych sietak i servisaŭ jašče mienš aktualnaje dla Biełarusi.
«U situacyi adsutnaści takoha ŭzroŭniu varažniečy, jaki my nazirajem pamiž Ukrainaj i Rasijaj, takoje pytańnie ŭ Biełarusi prosta nie pavinna stajać», — ličyć Paŭluk Bykoŭski.
Hladzicie dyskusiju całkam na jutub-kanale debataŭ «DysKUT»:
04:44 — kali i jak byli zabaronienyja rasijskija ŚMI va Ukrainie
09:22 — sankcyi za kankretnyja parušeńni, jakija škodziać dziaržavie
12:50 — ci kantraluje Biełaruś svaju infarmacyjnuju prastoru
16:29 — kramloŭskija naratyvy pra Biełaruś
19:35 — ukrainskija ŚMI na słužbie rasijskaj prapahandy
26:27 — čym zamianić rasijski kantent biełaruskaha telebačańnia
29:06 — ci varta papieradžalna zabaranić ahresiŭnyja rasijskija ŚMI
34:54 — abmiežavańni pavinny być arhumientavany
36:54 — prapahanda z adsutnaściu moŭnaha barjera
40:18 — chto vyrašaje, što prapahanda, a što — nie
43:35 — jak pavysić miedyjapiśmiennaść
47:03 — kantrol kantentu, a nie zabarona kanałaŭ
53:15 — zabarona rasijskich sacyjalnych sietak va Ukrainie
01:05:15 — jaki scenar baraćby z prapahandaj varta abrać
Hladzicie taksama: Mastactvaznaŭca Chareŭski: Dziakuj bohu, što hety režym nie zapeckaŭ ideju biełarusizacyi svaimi rukami
