Aleh Hajdukievič: Pryznańnie bieł-čyrvona-biełaha ściaha abjadnała b biełarusaŭ
Namieśnik staršyni Libieralna-demakratyčnaj partyi Aleh Hajdukievič raskazaŭ «Našaj Nivie» ab apošniaj inicyjatyvie svajoj arhanizacyi pa pryznańni bieł-čyrvona-biełaha ściaha historyka-kulturnaj kaštoŭnaściu.
Aleh Hajdukievič paśla rehistracyi kandydataŭ na prezidenckich vybarach 2015 hoda. Fota Siarhieja Hudzilina
«Ja nie prychilnik taho, kab dzialić biełarusaŭ pa simvałach. Chtości prychilnik bieł-čyrvona-biełaha ściaha, chtości — čyrvona-zialonaha. Možna biaskonca spračacca na histaryčnyja temy, biaskonca razmaŭlać. Ja liču samaje hałoŭnaje — kab našaja kraina była adzinaj, kab narod byŭ adzinym, kab my nie dzialili biełarusaŭ na pravilnych i niapravilnym.
Z momanta atrymańnia našaj krainaj niezaležnaści vyrasła cełaje pakaleńnie novych ludziej. Biełaruś stała inšaj. My niejak zvyklisia ŭžo da taho, što Biełaruś — heta niezaležnaja, suvierennaja dziaržava. U nas myśleńnie pamianiałasia.
My nie prapanujem pamianiać dziaržaŭnuju simvoliku. My padkreślivajem, što jość dziaržaŭny ściah, jaki ja pavažaju, lublu, pryznaju jaho. Ale jość ludzi, jakim padabajecca bieł-čyrvona-bieły ściah. Heta častka našaj historyi, pad hetym ściaham my sustreli niezaležnaść našaj dziaržavy ŭ 1991-m. Navošta pra heta zabyvać?
Asnoŭny kontrarhumient tych, chto vystupaje suprać bčb-ściaha — heta toje, što im padčas vajny karystalisia zdradniki. Ale ž my nie apraŭdvajem zdradnikaŭ. Jany mahli zhańbić lubyja simvały, a kali b jany niešta inšaje na ruku ci plačo naviazali?
My tolki kažam pra toje, što ludzi, jakija karystajucca bieł-čyrvona-biełym ściaham, naklejku paviesić, chadzić na niejkija mierapryjemstvy — niachaj chodziać. Čamu my pavinny heta zabaraniać?
Toje samaje tyčycca i hierba Pahonia. Jon byŭ pryznany historyka-kulturnaj kaštoŭnaściu ŭ 2007 hodzie. Ale lišni raz skazać pra jaje nie zaškodzić. Heta našaja historyja — VKŁ, Reč Paspalitaja. My pavinny jaje kamuści addać? Heta naša spadčyna i my jaje pavinny joj hanarycca.
My prosta pavinny pryznać, što bieł-čyrvona-bieły ściah — heta častka našaj historyi. Padabajecca heta kamuści ci nie padabajecca. U Francyi stajać pomniki i Napaleonu, i tym, chto jaho źvierhnuŭ.
Krok pa pryznańniu bčb-ściaha historyka-kulturnaj kaštoŭnaściu jašče bolej abjadnaje biełarusaŭ. Jon nikoha nie raźjadnaje nijak. My pryznajem za častkaj našych hramadzianaŭ mieć svajo mierkavańnie, što ŭ hetym kiepska?
U nas 12 žniŭnia źjezd. My nie ličym, što simvały — heta samaje važnaja prablema ŭ Biełarusi. Nie, heta samaja niavažnaja. Bolš ludziej chvaluje ekanomika, uzrovień žyćcia. Kali ŭ nas budzie mocnaja ekanomika, to ŭ nas budzie mocnaja kraina.
I SSSR, i VKŁ, i Reč Paspalitaja — heta ŭsio naša ahulnaja spadčyna. Kali my heta zrazumiejem, to nas tady nikoli nie raździelać.
Ja sačyŭ, bačyŭ, što skazaŭ pra bieł-čyrvona-bieły ściah Ihar Buzoŭski. Naša zajava nijak z hetym nie źviazanaja. My pra heta kazali i padčas prezidenckaj, i padčas parłamienckaj kampanii.
Čamu ŭ 1990-ja było takoje mocnaje supraćstajańnie pa simvałach? Bo razvaliłasia kraina, hramadstva było raskołataje. A ciapier vyrasła novaje pakaleńnie ludziej i nie chočacca, kab hety raskoł niekali paŭtaryŭsia.
U hetym pytańni my nie pierachoplivajem ni ŭ kaho inicyjatyvu. My viedajem, što hetym zajmaŭsia «Małady front» i inšyja arhanizacyi. U našaj asobie jany pabačać tolki padtrymku ŭ dadzienym pytańni i dla ich heta taksama dobra.
Ja nie pomniu vypadkaŭ, kab u čas majoj pracy ŭ Frunzienskim adździele milicyi zatrymlivali ludziej za bieł-čyrvona-bieły ściah. I ich nie pavinna być. My nie pavinny kałupacca ŭ minułym, a pavinny iści napierad i šukać pazityŭ. Ja pracavaŭ u adździele pa baraćbie z ekanamičnaj złačynnaściu, ale pra heta nichto nie ŭspaminaje».
