Na Mahiloŭščynie kury mruć ad chvaroby, pryniesienaj pieralotnymi ptuškami
Uratavać infikavanych chvarobaj Ńjukasła niemahčyma. Adzinaje vyjście — vakcynacyja zdarovych.
Fota: pixabay.com
Tydzień tamu žycharka vioski Lipaŭka Chocimskaha rajona Volha Vaščylina straciła 46 kurej — ptuški zahinuli z raźbiežkaj u niekalki dzion. U jaje susiedziaŭ, kaža žančyna, z kurami ŭsio ŭ paradku, ale ŭ vioscy było jašče nakolki vypadkaŭ moru chatniaj ptuški na padvorkach. Akazałasia, prablema jość i ŭ inšych rajonach Mahiloŭščyny. Pryčyna — chvaroba Ńjukasła, pieranosčykami jakoj u dadzienym vypadku, chutčej za ŭsio, źjaŭlajucca pieralotnyja ptuški, piša Tut.by.
«Kury ikali, pačynali chrypieć, antybijotyki nie dapamahali»
— Ja ŭstała ranicaj, ubačyła, što niekalki ptušak ledź chodziać. Padumała, što prychvareli — usiakaje byvaje. Ale da viečara jany zahinuli. Na nastupny dzień pamierli i inšyja, — raspaviadaje Volha Vaščylina.
Simptomy ŭ kurej, kaža Volha Jahoraŭna, byli prykładna adnolkavyja — spačatku ptuški raziaŭlali dziuby, jak byccam im nie chapała pavietra, niekatoryja prahna pili chałodnuju vadu prosta z łužyn. I žudasna kryčali, niby prasili ab dapamozie. U mnohich byli charakternyja vadkija vyparažnieńni biełaha koleru «jak małako». Za niekalki sutak «zhareŭ» uvieś baćkoŭski statak i maładniak.
— Zastałasia adna kvachtucha, jana ŭ nas była začynienaja asobna, siadzieła na jajkach. Voś ciapier na jaje ŭsia nadzieja, — kaža žančyna.
Usia chatniaja ptuška ŭ piensijanierki pastajanna znachodziłasia na zakrytaj terytoryi, ale na padvorak pažyvicca kormam časta prylatali vierabji.
— Inšych kantaktaŭ u našych kuračak z ptuškaj abo žyviołami nie było.
Straty Volha Jahoraŭna nie padličvała, da vieterynaraŭ nie źviartałasia — prosta zakapała zahinułuju ptušku. Kury dla piensijanierki byli vialikaj padtrymkaj i dapamohaj dla dziaciej, unukaŭ. Ciapier, kaža Volha Jahoraŭna, ab chatnich jajkach pryjdziecca nadoŭha zabycca — hrošaj na kuplu novaj žyŭnaści niama. Adna piacimiesiačnaja kuračka, pa słovach žančyny, na rynku kaštuje 13 rubloŭ, nieścisia jana pačnie tolki praz 2—3 miesiacy. Praŭda, jość nadzieja, što ŭ vyžyłaj kvaktuchi ŭsio ž źjaviacca zdarovyja pisklaniaty.
Alena, niaviestka Volhi Vaščylinaj, žyvie ŭ Chocimsku i kaža, što kury mruć i ŭ rajonnym centry, i ŭ susiednich vioskach.
— My sami ptušku nie trymajem, ale i na rynku, i ŭ aŭtobusie ludzi abmiarkoŭvajuć hetuju situacyju.
Maryna Navumava ź vioski Jaziery Čerykaŭskaha rajona za adnu noč straciła 70 kurej. Kaža, ranicaj zaŭvažyła, što niasuški pierastali vysiedžvać jajki, vyrašyła pradezynfikavać kurnik. Ale heta nie dapamahło — ptuška zahinuła.
— Kury spačatku ikali, potym pačali chrypieć, antybijotyki nie dapamahli. Płakała razam ź imi, užo vielmi škada ptušku — kaža žančyna.
U niekatorych jaje susiedziaŭ kury taksama zahinuli, adnak zrazumieć, čamu heta adbyłosia, składana.
— Ja svaju ptušku trymała pad zamkom, vypuskała ŭ dvor litaralna na niekalki hadzin. U inšych kury chodziać cełymi dniami pa vulicy, i ź imi ŭsio ŭ paradku.
Žycharka ahraharadka Biel-1 Kryčaŭskaha rajona Nina Šmit taksama raspaviała ab masavaj hibieli chatniaj ptuški. U žančyny, na ščaście, abyšłosia biez strat, a voś u susiedziaŭ lik zahinuŭšych kurej užo idzie na sotni.
— U nas u ahraharadku šmat vypadkaŭ, i ŭ susiedniaj Kamaroŭcy, dy i ŭ samym Kryčavie ptuška hinie.
Simptomy, kaža žančyna, va ŭsich kurej padobnyja — spačatku jany pačynajuć kryčać, paśla burkujuć jak hałuby i chrypiać, u ich siniejuć dziuby, źjaŭlajecca panos.
— Try dni — i ptuška hinie, nijakija antybijotyki nie dapamahajuć.
Paviedamleńni ab masavaj hibieli kurej taksama prychodziać z Słaŭharadskaha, Mścisłaŭskaha, Mahiloŭskaha rajonaŭ.
Aficyjna: «Adziny vychad — vakcynacyja kurej»
Datelefanavacca da rajonnych vietstancyj niemahčyma, telefony ŭstanoŭ u Mścisłavie, Chocimsku, Słaŭharadzie adklučanyja. Dyrektar Mahiloŭskaj abłasnoj vieterynarnaj łabaratoryi Michaił Łuściankoŭ paviedamiŭ, što nie ŭ kursie taho, što adbyvajecca.
Tut.by udałosia źviazacca z načalnikam Čerykaŭskaj rajonnaj vietstancyi Siarhiejem Kucarskim, jaki paćvierdziŭ hibiel chatniaj ptuški na padvorkach.
— Jość takija vypadki. Nie masava, ale kury hinuć. Pryčyna — chvaroba Ńjukasła, pieranosčykam jakoj u dadzienym vypadku, chutčej za ŭsio, źjaŭlajucca pieralotnyja ptuški.
Siarhiej Kucarski kaža, što dla ludziej chvaroba Ńjukasła nie ŭjaŭlaje niebiaśpieki, adnak ptušku, kali jana ŭžo infikavanaja, uratavać niemahčyma — nie dapamohuć ni antybijotyki, ni dezinfiekcyja pamiaškańniaŭ. Adzinaje vyjście — vakcynacyja kurej, preparat treba dadavać ptuškam u pitvo.
— Čerykaŭski rajon užo zamoviŭ vakcynu, jakuju pryviazuć u bližejšyja dni, jaje možna budzie atrymać u rajvietstancyi. U susiednim Słaŭharadskim rajonie, nakolki ja viedaju, vakcynacyja ŭžo pačałasia.
* * *
Chvaroba Ńjukasła abo psieŭdačuma
Upieršyniu ŭspyška psieŭdačumy była zafiksavana ŭ Anhlii ŭ 1926 hodzie. Chvaroba pieradajecca pavietrana-kropielnym šlacham i pieraralna, krynicaj mohuć być inšyja ptuški, čałaviek, invientar, pamiot, korm i škarłupińnie jajek. Inkubacyjny pieryjad virusa doŭžycca ad 7 da 12 sutak. Charakternyja simptomy:
źnižeńnie apietytu;
mlavaść, małaruchomaść;
kanjuktyvit;
vydzialeńni ź dziuby;
panos.
Zvyčajna ptuška hinie na praciahu troch dzion paśla źjaŭleńnia pieršych prykmiet zachvorvańnia.
