Viktar Marcinovič: Heta adbyvajecca nie ŭ nacysckaj Niamieččynie, a tut i ciapier, u našym z vami horadzie
Viktar Marcinovič na budzma.by pra toje, što adbyvajecca tut i ciapier u našaj krainie.
Ja daśviedčany hladač.
Mianie vielmi składana ŭrazić.
Tym bolš - rasčulić.
Ale kali ja hlažu toj vidos z-pad Akreścina, kali čuju kryki bolu tych, kaho tam katujuć, a paśla adkryvaju rolik, dzie kapeła Dziaržaŭnaj fiłarmonii śpiavaje «Mahutny Boža» ŭ znak pratestu suprać taho, što čornyja narabili ŭ našaj krainie, ślozy palać mnie vočy.
Heta niemahčyma tryvać, ale hladzieć, słuchać i čytać — patrebna. Jak patrebna razmaŭlać z tymi, chto ŭžo adsiedzieŭ. Kaho biez usialakaha sudu pratrymali ŭ kamiery, zabitaj ludźmi nastolki, što jany tam nie mahli navat siadzieć - miesca nie chapała. Kamu nie davali ježy dva dni. Kaho nie vyvodzili navat pa małoj patrebie i rasparadžalisia «dziełać pad siabie».
Ja słuchaju i hladžu znoŭ i znoŭ.
Bo heta siońnia - my.
Taja kraina, jakuju my lubim. Kraina, dzie da niadaŭniaj pary ŭsie vydatna pamiatali, chto takija karniki.
Ja razumieju, što tyja, kaho źbivajuć u turmach ci ŭ rajonnych RUUSach (a jość dastatkova śviedčańniaŭ, što katavańni adbyvajucca nie tolki ŭ centrach izalacyi i turmach, ale i ŭ pastarunkach) - nie vinavatyja. Častka ź ich - u adroźnieńnie ad mianie - prosta vypadkovyja ludzi. Jakija vyjšli z tralejbusa nie ŭ toj momant. I voś hetych ludziej składajuć štabielami na padłohu, źbivajuć u horki jabłyk, zapisvajuć ź imi ździeklivyja vidosiki ab «pakajańni», karystajučysia tym, što adkazać jany nie mohuć.
I heta adbyvajecca nie ŭ nacysckaj Niamieččynie, nie 75 hadoŭ tamu, a tut i ciapier, u našym z vami horadzie.
Vałanciory raspaviadajuć, što tyja, kaho ŭnačy vypuskali z astrohaŭ (bo jany nastolki pierapoŭnienyja, što ŭtrymańnie tam pahražaje ŭžo nie tolki zdaroŭju, ale i žyćciu!), biehli ad ich preč. Jany navat nie prymali zahatavanuju dla ich ježu i vadu. Što pierad vyzvaleńniem ich pakazalna źbivali i zapužvali, tak, što ludzi vylatali za bramy nie azirajučysia, niby źbiehli z Aśviencymu.
I ja nie mahu sabie ujavić śviet ludziej, jakija ŭsio heta robiać. Ja viedaju, što ich mazhi nadziejna pieraprašytyja, što karcina rečaisnaści ŭ ich nie adpaviadaje abjektyŭnamu stanu. Što jany ŭsprymajuć usich, chto vyjšaŭ (i ŭsich, chto navat prachodziŭ pobač) prapłočanymi najmitami, jakija namahajucca tut niešta raschistać.
Ale tut nie pra heta havorka.
Navat kali my - vorahi.
A vy - hieroi.
Chto vas padvučyŭ, što vorahaŭ možna katavać?
Što tak vyhladaje hierojstva?
Ź jakoj Biblii ci Kodeksa Budaŭnika Kamunizmu vy hetamu navučylisia?
Ci vy viedajecie, što navat va ŭzbrojennych kanfliktach vojska nie pavodzicca tak z vajennapałonnymi? A kali asobnyja žaŭniery ci aficery sankcyjanujuć katavańni - dyk ich za heta potym pakazalna - mienavita pakazalna - karajuć, pazbaŭlajuć zvańnia i pahon?
Dyk što vy robicie?
Zachodnija dypłamaty pačali kazać, što situacyja ŭ Biełarusi patrabuje ŭžo nie prosta sankcyj, ale i kryminalnaha daśledavańnia. Asabliva kali fakty śmierci pratestoŭcaŭ paćvierdziacca.
Dyk ci nie dumali vy pra toje, što vy, vašy dziejańni z «pałonnymi» mohuć stać adnoj sa staronak hetaha daśledavańnia? I što ŭ vypadku, kali adkazvać pryjdziecca vašym kamandziram, vy - tyja, chto nie daje vady i ježy, chto bje, chto brudna łajecca - zrobiciesia raźmiennaj kartaj? Što mienavita vas, z proźviščam, miescam žycharstva, bijahrafijaj i akaŭntam u «Adnakłaśnikach» zdaduć, kab zachavać siabie?
I da taho ž: jakim by ni byŭ prykaz, naprykład - pavodzicca «žorstka» z zatrymanymi, u vas zaŭsiody jość «kalidor starannaści». I dla taho, kab potym nie hareć u piekle - u jakoje vy napeŭna ž nie vierycie - dastatkova prosta nie być jaŭnymi sadystami?
Kali vojska adnoj krainy ździajśniaje napad na inšuju krainu i robić zachop pałonnych heta nazyvajecca «vajna». Ci - «akupacyja». Jak nazvać situacyju, kali toje samaje vojska ci «vartaŭniki zakonu» zachoplivajuć svaich?
Susiedziaŭ pa padjeździe?
Suhramadzian?
Kali bjuć i abražajuć ich vyklučna za inšuju pazicyju?
Heta ŭsio - pa-za miežami ŭžo nie tolki zakonu i etyki, ale - čałaviečnaści.
Čym by ni skončyŭsia žnivień 2020-ha hoda, hetyja kryki bolu z-za muroŭ zastanucca z vami nazaŭsiody.
