U najbližejšyja hady terytoryja Rakaŭskaha pradmieścia kardynalna źmienicca. Što mienavita?
Praz 2—3 hady terytoryja Rakaŭskaha pradmieścia źmienicca. U hetym hodzie tut pačałasia rekanstrukcyja budynkaŭ byłoha chlebazavoda, a na padychodzie — zabudova histaryčnaj Jurava-Zavalnaj vulicy, paviedamlaje karespandent ahienctva «Minsk-Naviny».
Z historyi
Zabudova hetaj častki Minska farmavałasia na praciahu XVI—XIX stahodździaŭ. Da kanca XVIII stahodździa ŭ zachodniaj častcy adnaho z kvartałaŭ znachodzilisia abarončyja ŭmacavańni: vał, roŭ i ziemlanyja bastyjony. U kancy XVIII stahodździa na miescy zasypanaha haradskoha rova źjaviłasia vulica Jurava-Zavalnaja.
Rakaŭskaje pradmieście ŭ pieršaj pałovie XIX stahodździa było pieravažna draŭlanym. Kamiennyja žyłyja damy pačali ŭzvodzić paśla pažaru 1865 hoda. Na praciahu niekalkich stahodździaŭ tut sialilisia ramieśniki i drobnyja handlary. Na skryžavańni ciapierašnich vulic Rakaŭskaj i Viciebskaj ŭ 1892—1895 hadach była arhanizavana vytvorčaść špaler i hlancavaj papiery, u 1927-m pačaŭ pracavać chlebazavod №1. U 1968—1973 hadach asnoŭnaja častka pradmieścia była źniesiena ŭ suviazi z rekanstrukcyjaj vulicy Niamiha. Zachavałasia tolki nievialikaja častka damoŭ, jakija adnosiacca ŭ asnoŭnym da druhoj pałovy XIX — pačatku XX stahodździa.
Zavod pieratvarajecca…
Pakolki Rakaŭskaje pradmieście adnosicca da histaryčnaha centra Minska, vyrašana było prybrać adtul chlebazavod i pieraŭtvaryć jaho terytoryju, addaŭšy pad abjekty volnaha času i servisu.
U minułym hodzie pačalisia padrychtoŭčyja pracesy: źniesieny zavadskija haspadarčyja pabudovy, prakładzieny inžyniernyja sietki, dobraŭparadkavana prylehłaja zona. A ciapier idzie rekanstrukcyja vialikaha vytvorčaha budynka, jaki składajecca z dvuch karpusoŭ (vuł. Rakaŭskaja, 21). Dla vyhody jaho padzialili na dva asobnyja abjekty: dvuchpaviarchovy korpus budzie domam №1 pa hienpłanie, jaho vysotnaja prybudova — budynkam №2. Pakolki dom №1 adnosicca da historyka-kulturnaj kaštoŭnaści, jaho źniešni vyhlad budzie maksimalna adnoŭleny. Zachavajecca navat zavadskaja truba. A ŭnutry zrobiać pierapłaniroŭku, całkam zamieniać pierakryćci. Viadoma, što ŭ korpusie raźmieścicca nievialikaja piakarnia z kafe prykładna na 50 miescaŭ. Tut naviedvalniki zmohuć ubačyć, jak hatujecca chleb, a taksama pradehustavać śviežuju vypiečku. Astatnija pamiaškańni zojmie adukacyjny centr.
Dom №2 — heta vysotnaja častka asnoŭnaha vytvorčaha budynka, byłoje schovišča muki. Fasady hetaha budynka adnosiacca da historyka-kulturnaj spadčyny, tamu taksama zachavajucca ŭ maksimalna niaźmiennym vyhladzie. A voś ŭnutry ŭsio abnovicca. Užo demantavanyja staryja kanstrukcyi, umacavanyja vonkavyja ścieny, idzie ŭzmacnieńnie padmurka. U vyniku pieraŭtvareńniaŭ vieža-schovišča stanie šaściŭzroŭnievym korpusam. Na dvuch pieršych pavierchach płanujecca adkryć kafe na 60 miescaŭ. Zvonku arhanizujuć terasu, jakuju ŭ ciopły čas hoda možna vykarystoŭvać jak letniaje kafe abo pieratvaryć u placoŭku dla praviadzieńnia jakich-niebudź mierapryjemstvaŭ.
Na 3-m i 4-m pavierchach zapłanavany pamiaškańni ŭniviersalnaha pryznačeńnia, u jakich možna rabić, naprykład, vystavy. Na 5-m paviersie zadumany kafeteryj i maleńki mahazin dyzajnierskich tavaraŭ. Pavodle papiaredniaj infarmacyi, apošni pavierch, dakładniej dach, u letni čas inviestar maje namier vykarystoŭvać jak kinateatr pad adkrytym niebam.
Novyja budynki
Na Rakaŭskaj vulicy pamiž pirahovaj i byłym vytvorčym korpusam chlebazavoda raźmieścicca novy budynak. Kab uznavić charaktar zabudovy histaryčnaha pradmieścia, jakaja isnavała, vyrašana było zaprajektavać niekalki damoŭ, u tym liku hety. U im na pieršym paviersie miarkujecca adkryć kafe nacyjanalnaj kuchni, nievialikuju kaviarniu i apteku, na druhim — stamatałahičny centr. Treci pavierch addaduć pad haściavyja apartamienty.
Ciapier pa susiedstvie prajektujecca šerah inšych novych budynkaŭ. Jak kažuć architektary, heta sproba pakazać zabudovu raniej isnujučaj Jurava-Zavalnaj vulicy. Absalutnaja histaryčnaja dakładnaść tut niemahčymaja, budynki tolki pa svaich paramietrach i raźmiaščeńni buduć nahadvać staroje pradmieście.
— U chodzie prajektavańnia navat pamianialisia padychody da architekturnaj kancepcyi, — raspaviadaje hałoŭny architektar prajektaŭ UP «Minskprajekt» Hanna Urban. — Z samaha pačatku praduhledžvaŭsia krychu inšy vobraz zabudovy — tynkoŭka na ścienach, niejki dekor na fasadach. Ale Ministerstva kultury ŭzhadniła adzin z novych budynkaŭ z fasadam z klinkiernaj čyrvonaj cehły, biez usialakaha dekoru, kab było vidać — heta sučasny abjekt, a nie pierajmańnie histaryčnaj pabudovy. Inšyja inviestary taksama zachacieli vykarystoŭvać čyrvonuju cehłu dla azdableńnia budynkaŭ. Ideja znajšła padtrymku i była zaćvierdžana Minkultam.
Novyja budynki buduć nie vyšejšyja za try pavierchi, apošni, čaściej za ŭsio, mansardny. Što tyčycca napaŭnieńnia, to, pa słovach architektaraŭ, na pieršych uzroŭniach raźmieściacca ŭstanovy hramadskaha charčavańnia, vyšej — abjekty servisu.
Pakolki ŭ Rakaŭskim pradmieści ŭ raniejšyja časy znachodzilisia haradski vał i bastyjon, prajektam rehienieracyi zabudovy prapanujecca paznačyć hetaje miesca admysłovymi pryjomami — z dapamohaj łandšaftnaha dyzajnu i dobraŭparadkavańnia.
