Deputat Viarchoŭnaj Rady: Stać prarasijskim prezidentam Zialenskamu nie daść situacyja
«Dobry vynik Zialenskaha — heta žadańnie vybarcaŭ abrać prezidentam «novuju asobu», — ličyć deputat Viarchoŭnaj Rady Ihar Huź. Ź im pahutaryŭ Jaŭhien Hłaholeŭ-Vaśkovič.
Vybary va Ukrainie ŭnieśli supiarečnaści nie tolki ŭ hramadstva susiedniaj dziaržavy, ale j u biełaruskaje apazicyjnaje kalapalityčnaje koła. U sacyjalnych sietkach iduć žorstkija dyskusii nakont taho, chto budzie lepšym prezidentam. Heta, viadoma, vyrašać ukraincam. Ale ž asoba prezidenta susiedniaj ź Biełaruśsiu krainy ŭpłyvaje taksama j na mikraklimat i ŭ našaj dziaržavie. Što kazać? Vybar ukrainskaha naroda moža vyznačyć navat hieapalityčny viektar raźvićcia padziej va Uschodniaj Jeŭropie. Tamu my źviarnulisia pa adkazy na pytańni, jakija buduć cikavyja biełarusam, da narodnaha deputata Viarchoŭnaj Rady Ukrainy Ihara Huzia.
— Chto, na vašuju dumku, pieramoža ŭ prezidenckaj kampanii? Ź jakim pracentam? Čamu?
— Pieramoža Uładzimir Zialenski. U pieršym tury jon nabraŭ amal udvaja bolej hałasoŭ, čym Parašenka. Jahony antyrejtynh praktyčna ŭ čatyry razy mienšy za anałahičny pakazčyk dziejučaha prezidenta. Jak pakazvaje sacyjałohija, hałasy ludziej, jakija prahałasavali ŭ pieršym tury za inšych kandydataŭ, u druhim u asnoŭnym pieraciakuć da Zialenskaha. Razryŭ pamiž kandydatami budzie 10—20%.
— Dla biełarusaŭ šmat što źjaŭlajecca niezvyčajnym u vybarach va Ukrainie. Naprykład, roznyja palityčnyja technałohii. Pa vynikach pieršaha tura što možna skazać pra roznych kandydataŭ u źviazku z palittechnałohijami: chto jakimi karystaŭsia, što spracavała i čamu, ci byli vypadki vykarystańnia niesumlennych pryjomaŭ (jakija jany i što atrymałasia ŭ vyniku)?
— Kali kazać pra pieramožcaŭ pieršaha tura, to Piatro Parašenka zrabiŭ staŭku na patryjatyčny elektarat — i heta spracavała. Hod tamu jahony rejtynh byŭ u rajonie 5%, ciapier ža za jaho prahałasavała bolš za 15%. Plus u Piatra Alaksiejeviča byli, tak by mović, administratyŭnyja instrumienty ŭpłyvu na chod vybarčaj kampanii, vialikija finansavyja dy miedyjnyja resursy. U tym liku vykarystoŭvalisia i nie zusim sumlennyja pryjomy. Heta ŭsio dazvoliła vyjści Parašenku ŭ druhi tur. Uładzimir Zialenski nie vioŭ standartnuju vybarčuju kampaniju, amal nie źjaŭlaŭsia na telebačańni, nikoha z apanientaŭ nie krytykavaŭ, a sama kampanija pa vialikim rachunku adbyvałasia ŭ interniecie. Ale dobry vynik Zialenskaha — heta, u pieršuju čarhu, žadańnie vybarcaŭ abrać prezidentam «novuju asobu».
— Jak vy miarkujecie, ci možna kazać, što va Ukrainie zaraz idzie baraćba aliharchičnych hrupovak za ŭładu? Naprykład, Piotr Parašenka źjaŭlaŭsia aliharcham da prezidenctva; pra Zialenskaha chodziać čutki, što za im staić aliharch Kałamojski… Ci pieraškadžaje hetaja situacyja stanaŭleńniu demakratyi va Ukrainie?
— Ukraina — heta demakratyčnaja kraina, i toje jakraz vyjaŭlajuć vyniki pieršaha tura vybaraŭ. Čałaviek, jaki jašče kolki miesiacaŭ tamu nijak nie byŭ źviazany z palitykaj, atrymlivaje ŭ pieršym tury ŭdvaja bolš hałasoŭ, čym dziejny prezident. Takoje mahčyma tolki ŭ demakratyčnaj krainie. I šmat u čym hetamu spryjaje isnavańnie roznych centraŭ upłyvu na palityčnyja pracesy ŭ krainie. Naturalna, heta maje j vialikija minusy, ale ja pazityŭna hladžu na pierśpiektyvy demakratyi va Ukrainie.
— Zmadelujem situacyju. Zialenski pieramahaje na vybarach. Što budzie rabić dziejnaja ŭłada? Ci pasprabuje ŭtrymać za saboj «tron»? Jakim čynam budzie rabić heta? Što zrobiać apanienty dziejnaj ułady, kab nie dapuścić hetaha? Jakija va Ukrainie jość dla hetaha ryčahi: zakanadaŭčyja, narodnyja? U jakich vypadkach mahčymy novy Majdan? Da čaho jon moža pryvieści ciapier, padčas vajny?
— Dziejnaja ŭłada robić usio, kab pieramahčy ŭ druhim tury. Kali Parašenka prajhraje, to varyjantaŭ, akramia jak pakinuć pasadu, u jaho nie budzie. Navat Janukovič z kancentracyjaj usioj ułady ŭ svaich rukach tak i nie zdoleŭ jaje ŭtrymać. Zaraz u krainie zusim inšaja situacyja. Toje ž Ministerstva ŭnutranych spraŭ nie znachodzicca pad kantrolem Administracyi prezidenta. To bok siłavyja instrumienty ŭtrymańnia ŭłady ŭ Parašenki nadta abmiežavanyja. Tamu jon sydzie, a Majdanu nie budzie.
— Jak źmienicca staŭleńnie Ukrainy da Biełarusi, kali pieramoža Uładzimir Zialenski? Jak možna budzie acharyktazavać palityku ŭzajemaadnosin pamiž našymi krainami?
— Ja nie dumaju, što adnosiny pamiž krainami źmieniacca. Biełaruś šmat u jakich pytańniach maje intares u supracy z Ukrainaj, hetaksama j Ukraina maje svaje intaresy ŭ supracy ź Biełaruśsiu. Na hetym usio i budzie budavacca.
— Jak uvohule źmienicca zamiežnaja palityka Ukrainy? Ci praciahnie kraina šlach da ES i NATA? Jakim čynam Zialenski choča vieści dyjałoh z Rasijaj? Ci zmohuć inšyja palityčnyja siły Ukrainy nie dapuścić zbližeńnie z Rasijaj i ci buduć rabić heta ŭvohule?
— Pakul jašče Uładzimir Zialenski vyrazna nie abviaściŭ pra toje, jakim budzie viektar źniešniaj palityki Ukrainy, kali jon stanie prezidentam. Ale ŭ krainie, jakaja viadzie vajnu z Rasijaj, iści na zbližeńnie z ahresaram — heta kali j nie palityčnaja śmierć, to dakładna źniščeńnie svajho rejtynhu. I nie treba zabyvać, što ŭvosień u nas parłamientskija vybary, a kraina ŭ nas usio ž parłamiencka-prezidenckaja. Tamu kali b navat Zialenski j zachacieŭ admovicca ad šlachu ŭ ES i NATA, toje nie daść jamu zrabić ni situacyja, ni partyi, jakija projduć u novuju Viarchoŭnuju Radu.
— Chodziać čutki, što Zialenski — prychilnik Rasii. Ci adpaviadaje heta rečaisnaści? Čamu takija čutki ŭźnikajuć?
— U pieršuju čarhu vystaŭlać usio takim čynam karysna kamandzie dziejnaha prezidenta. Hetym jany j zajmajucca ŭsiu vybarčuju kampaniju, hrajučy na patryjatyčnych pačućciach ukraincaŭ i raskručvajučy tezis «Abo Parašenka, abo Pucin». I kali b u druhi tur zamiest Zialenskaha prajšoŭ inšy kandydat, to ničoha b nie źmianiłasia. Kamanda Parašenki ŭsio adno b ubivała ŭ hałovy ŭkraincaŭ, što hety kandydat źjaŭlajecca «rukoju Maskvy». Ale paŭtaru, što stać prarasijskim prezidentam, navat kali Zialenski taho zachoča, jamu nie daść situacyja.
— Paśla prychodu Uładzimira Zialenskaha na prezidencki post paŭstanie pytańnie ab vykanańni damoŭlenaściaŭ jaho papiarednika. Jak vy dumajecie, ci ličyć sp. Zialenski aktualnymi tyja ž Minskija damoŭlenaści? Čamu?
— Ja miarkuju, na hetyja pytańni kamanda Zialenskaha daść adkaz da kanca vybarčaj kampanii. Sam ža Zialenski, na kolki mnie viadoma, nie vykazvaŭsia pa pytańni Minskich pahadnieńniaŭ. A hadać ja nie maju žadańnia.
— Uvohule, ci buduć Zialenski i jaho kamanda padtrymlivać biełaruskija demakratyčnyja siły? Albo pad jaho kiraŭnictvam Ukraina voźmie prahmatyčny kurs i dyjałoh paviadzie vyklučna z Łukašenkam?
— Na Zialenskaha adrazu ž zvalicca taki abjom prablem, što navat pra isnavańnie biełaruskich demakratyčnych sił jon nie budzie zadumvacca.
— Jak źmienicca, na vašu dumku, skład Viarchoŭnaj Rady na budučych parłamienckich vybarach u vypadku pieramohi Zialenskaha? Ci budzie zakanadaŭčy orhan stajać u apazicyi da prezidenta? Jak być u takoj situacyi? Čym heta niebiaśpiečna dla Ukrainy i jaje susiedziaŭ?
— Usio budzie zaležać ad paśpiachovaści pracy Zialenskaha na pasadzie prezidenta ŭ pieryjad da parłamienckich vybaraŭ. Kali jahonaja praca budzie paśpiachovaju, to jon maje šaniec zavieści vialikuju frakcyju ŭ parłamient i vakoł jaje pabudavać kaalicyju.
Daviedka
Narodny deputat Viarchoŭnaj Rady Ukrainy Ihar Huź naradziŭsia 11 studzienia 1982 hoda ŭ Łucku (paŭnočna-zachodniaja Ukraina). Skončyŭ univiersitet imia Lesi Ukrainki pa śpiecyjalnaści «palitołah, vykładčyk palitałohii». Z 2001 pa 2005 hod naležaŭ da Moładzievaha nacyjanalistyčnaha kanhresu, z 2005 pa 2013 uznačalvaŭ moładzievuju arhanizacyju «Nacyjanalny aljans». Z 2002 hoda — deputat Łuckaha haradskoha savieta deputataŭ, z 2006 — deputat Vałynskaha abłasnoha savieta deputataŭ, z 2014 — narodny deputat Viarchoŭnaj Rady Ukrainy.
