Pamior łaŭreat Nobieleŭskaj premii pa chimii Asamu Simamura, jaki adkryŭ zialony fluarescentny białok
U japonskim Nahasaki na 91-m hodzie žyćcia pamior łaŭreat Nobieleŭskaj premii pa chimii Asamu Simamura, paviedamlaje RBK sa spasyłkaj na NHK.
Navukoviec atrymaŭ Nobieleŭskuju premiju ŭ 2008 hodzie za adkryćcio i pašyreńnie vykarystańnia zialonaha fluarescentnaha białku. Svajo adkryćcio Simamura zrabiŭ razam z Rodžeram Tsinam i Marcinam Čałfi.
Asamu Simamura naradziŭsia ŭ horadzie Fukutyjama, prefiektura Kijota, u 1928 hodzie. Vyras u Mańčžuryi i Osacy, dzie jaho baćka słužyŭ u vojsku.
U 1958 hodzie Asamu Simamura atrymaŭ dypłom mahistra, a praz dva hady abaraniŭ dysiertacyju. Z 1960 hoda žyŭ i pracavaŭ u ZŠA.
Zichotki białok, abo zialony fluarescentny pratein (GFP) — šlachavodnaja zorka sučasnaj bijachimii. Karystańnie im dazvalaje siońnia sačyć za raznastajnymi pracesami ŭ kletkach, jakija inačaj byli b niabačnyja, takimi jak pastupovaja atrafija niervovych kletak u chvorych na Parkinson, abo raźvićcio rakavych pracesaŭ u mozhu.
Asamu Simamura vyłučyŭ białok z meduzy Aequorea Victoria, jakuju prybivaje prylivam da zachodniaha bieraha Paŭnočnaj Ameryki. Jon vyjaviŭ, što białok zichacić zialonym śviatłom va ŭltrafijaletavym spektry. Martyn Čałfi prademanstravaŭ kaštoŭnaść GFP dla vyśviatleńnia roznych bijalahičnych pracesaŭ. Rodžer Tsin raskryŭ ahulny miechanizm zichcieńnia.
U ciele kožnaj žyvoj istoty znachodziacca dziesiatki tysiač białkoŭ. Kali niejki ź ich nie pieramiaščajecca jak treba, dyk zazvyčaj heta zaviaršajecca chvarobaj. Heta pryčyna, čamu bijachimikam važna sačyć za rucham i aktyŭnaściu białkoŭ u ciele. Pry dapamozie sučasnych technałohij navukoŭcy zdolnyja dałučać siońnia zichotki GFP da patrebnych, ale niabačnych białkoŭ.
