Biełaruski film «Kryštal» — kino pra skažonuju, byccam praz kryštal, rečaisnaść FOTY
Siońnia ŭ šyroki prakat vychodzić film biełaruskaj režysiorki Darji Žuk «Kryštal». Kino ŭžo sabrała vakoł siabie dastatkovuju dolu chajpa, ci, jak kazali ŭ 1990-ja, ažyjatažu.
Siužet filma taki. Žycharka Minska Evielina (Viela) maryć vyrvacca ŭ ZŠA, kab tam stać dydžejem. Kab atrymać vizu, patrabujecca stabilnaje miesca pracy z vysokim zarobkam, jakoj u dziaŭčyny, zrazumieła, niama. U hrafu «telefon pracadaŭcy» jana zapisvaje vypadkovy numar. Ale na sumoŭi joj paviedamlajuć, što ciaham tydnia pa tym numary patelefanujuć, kab spraŭdzić infarmacyju, jakuju Viela napisała ŭ ankiecie. Hierainia źbiraje rečy i jedzie da haspadaroŭ telefona, jakija žyvuć u hłybincy.
U pravincyjałaŭ svaje prablemy, jany rychtujucca da viasiella, i navat nie adrazu zaŭvažajuć, što da ich u žyćcio uvarvałasia Evielina, jakaja ni pierad čym nie spyniecca, kab narešcie źjechać u zapavietny Čykaha.
Film atrymaŭsia supiarečlivym, šmathrannym. Tut tabie i kamiedyja, i hratesk, i sapraŭdnaja drama. I ŭsio heta na fonie kryštala. Hierainia jedzie ŭ miastečka Kryštalny, dzie pracuje zavod, kryštal amal pastajanna traplajecca ŭ kadry. Jon byccam nahadvaje, što mary hałoŭnaj hieraini krochkija, jak kryštal, i mohuć raźbicca ŭ luby momant.
Na pieradpakazie filma ŭ kinateatry «Maskva» 29 žniŭnia
— Dla mianie kryštal u filmie — heta mietafara čahości «psieŭda», čahości niesapraŭdnaha, — dzielicca dumkami vykanaŭca roli Evieliny aktorka Alina Nasibulina. — Heta rečaisnaść, jakaja tolki padajecca majoj hierainie. Kali hladzieć praz kryštal, razumieješ, nakolki ŭsio skažajecca navokał.
Vykanaŭca hałoŭnaj roli aktorka Alina Nasibulina
Sapraŭdy, čym bližej da finału, tym bolš razumieješ, nakolki skažajucca vobrazy hierojaŭ, jakija spačatku padavalisia tabie stanoŭčymi. Chto jany, hetyja hieroi? Ludzi, jakija rasčaravalisia ŭ žyćci abo naohuł ad jaho ničoha nie čakajuć. Ludzi, jakija stracili nadzieju abo, naadvarot, žyvuć tolki joj. Ludzi, jakija zmahajucca za svajo miesca ci tyja, što žyvuć, tamu što «tak treba», «jak usie».
Vielmi ščymliva na hetym fonie hladzicca manałoh viaskovaha milicyjaniera, rolu katoraha syhraŭ Anatol Hołub.
Akcior Anatol Hołub razam z dramaturham Andrejem Kurejčykam
Viktar Marcinovič
Milicyjanieru balić, što praz brakańjeraŭ u miascovym voziery amal nie stała ryby, što na śvitanku ŭžo nie navudziš rybu.
— Mała takich režysioraŭ, jak Daša, — kaža Anatol Hołub. — Jana prymušała nas repietavać sceny. Źbiare nas z hałoŭnaj hierainiaj i kaža: «Pahnali!» Ale pracavałasia mnie dobra. I hieroj mnie padabajecca svajoj čałaviečnaściu.
— Tak, ja lublu pamučyć akcioraŭ, — padchoplivaje dumku Anatola Hołuba režysiorka Darja Žuk. — Naprykład, ja nikoli nie pišu scenary «pad kahości». Nie vydaju akcioram prajaznych biletaŭ, mnie cikaviej, kali jany mučajucca na kastynhu. Tady i roli atrymoŭvajucca asensavanymi, napoŭnienymi.
Režysiorka karciny «Kryštal» Darja Žuk
Zdymačnuju hrupu pradstaviŭ hienieralny pradziusar filma Valer Dźmitračenka
Dziela spraviadlivaści varta skazać, što jość u samim filmie niedakładnaści i «šurpataści». Ale jany nie razdražniajuć, a, naadvarot, čaplajuć. U hierojaŭ z hłybinki vielmi nienaturalnaja «trasianka», pra jakuju jany časam naohuł zabyvajucca, a ŭ padletka Kościka naadvarot, čystaje litaraturnaje maŭleńnie. Nu jak tak? Adkul u pačatku 1990-ch u hłybincy draceny i sučasnyja śmietnicy? Čamu hałoŭnaja hierainia byccam uklejenaja ŭ karcinu? Nastolki jana sučasnaja i adroznaja ad usich.
Pierad premjeraj u faje kinateatra hrała dydžej
A paśla razumieješ, što heta nie pra Minsk, nie pra biełaruskuju hłybinku, heta — hratesk, pierabolšańnie, zhustak usiaho taho, što adbyvałasia tady, što adbyvajecca i ciapier.
Scena ź viasiellem šykoŭnaja. I nadzimany lebiedź na «Vołzie», i namalavanyja dalary na vykup.
Vielmi paradavała scena, kali hieraini robiać viasielnuju pryčosku: «Nu, Vika, paśpiš akuratna, kab nie razburyła».
Darja Žuk skazała ŭ intervju, što zdymała biełaruskaje kino pra biełarusaŭ.
I ŭsio ž, ničoha ź filma nie nahadała pačatak 1990-ch mienavita ŭ Biełarusi, u Minsku, badaj, akramia pieśni «Pieśniaroŭ» u aŭtobusie i biusta Jakuba Kołasa na dyskatecy. Kažuć, što ŭ Karłavych Varach u filma byŭ inšy finał.
«Z palityčnaj demanstracyjaj, z transparantami «Čarnobylski šlach» i krykami «Svabodu-svabodu!», — piša ŭ fejsbuku Taras Tarnalicki.
Finał filma adkryty.
«Maja hierainia ŭpiortaja, — kaža Alina Nasibulina, — i jaje mara abaviazkova zbudziecca. Kaniečnie, nie tak, jak zadumała jana. Nie ŭ Amierycy, a, mahčyma, u Polščy. Nie stanie jana dzidžejem, značyć, stanie kimści inšym. Usio abaviazkova zbudziecca».
Hałoŭnaje, što film usio ž taki vyłučany na «Oskar».
A Darja Žuk, jak pryznałasia jana sama, užo viedaje, chto joj dapamoža šykoŭna vyhladać na čyrvonaj darožcy.
