Rajonnyja ŭłady ŭstalujuć u «aršanskich Kurapatach» tablicu na čatyroch movach
Ilustratyŭnaje fota.
Takoje abiacańnie zrabiŭ staršynia Aršanskaha rajvykankama Aleksadr Paźniak padčas sustrečy z naščadkami rasstralanych u stalinskija časy va ŭročyščy Kabylaki pad Oršaj.
Svajaki prapanavali zrabić nadpis «Pamiaci achviar palityčnych represij» na biełaruskaj, ruskaj, polskaj i iŭrycie. A.Paźniak paabiacaŭ, što vyrabam tablicy zojmiecca rajvykankam.
Dobraŭparadkavać pamiatnaje miesca buduć sumiesna naščadki represavanych i rajonnyja ŭłady. U svaju čarhu A.Paźniak paviedamiŭ, što niadaŭna asabista pabyvaŭ na Kabylackaj hary i byŭ niepryjemna ździŭleny ŭbačanym: «Kryžy, niejkija mahiły, prybityja da dreŭ tablicy ź imionami». Staršynia vykankama adznačyŭ, što heta niezakonna i dla pamiaci dastatkova bieznazoŭnaj šyldy z nadpisam.
Svajaki pierakanaŭča paprasili nie źniščać ustanoŭlenyja imiannyja tablicy i kryžy. Kiraŭnik rajona skazaŭ, što davać rasparadžeńnie ab źniščeńni stychijnaha narodnaha miemaryjała nie budzie, ale paprasiŭ źviazacca sa svajakami i pierakanać ich prybrać kryžy i tablicy.
«Vynikami vizitu ja zastałasia zadavolenaja. Ja rada, što jany zanialisia pytańniami dobraŭparadkavańnia - heta vielmi važna. Ludzi pavinny mieć mahčymaść padyści da hetaha miesca «, - kaža Dzina Kacar, unučka aŭtarki arnamientu na dziaržaŭnym ściahu Matruny Markievič i rasstralanaha ŭ Oršy Alaksieja Markieviča.
Inicyjatyvie «Kabylaki. Rasstralanyja ŭ Oršy» ŭdałosia vyśvietlić imiony kala 1750 savieckich hramadzian, rasstralanych u Oršy. Siarod ich bolš za 1100 biełarusaŭ, bolš za 500 palakaŭ, kala 40 jaŭrejaŭ, byli taksama rasstralanyja łatyšy, litoŭcy, ukraincy, ruskija. Vidavočna, heta nie poŭny śpis.
U Oršy viadoma pa mienšaj miery 6 miescaŭ rasstrełaŭ. Samyja masavyja pachavańni znachodziacca na Kabylackaj hary i na Mahiloŭskaj šašy kala vioski Panizoŭje.
U 1982 hodzie padčas budaŭnictva čyhunki na Kabylackaj hary byli znojdzieny pareštki 50 čałaviek. Aficyjnaja kamisija ahledzieła znojdzienyja kostki i čarapy z kulavymi adtulinami i vyśvietliła, što ludzi byli zabityja na Kabylakach u 1937-1940 hadach. Śviedki padćvierdzili, što ludziej u Kabylackim lesie zabivaŭ NKVD.
U 1990-m na Kabylackaj hary byŭ ustalavany miemaryjał, adna z aršanskich škoł uziała nad im šefstva. Adnak paźniej aficyjnaja staŭleńnie da represij u krainie zamianiłasia i miemaryjał zakinuli. Bolš za 20 hod jaho dahladajuć hramadskija aktyvisty.
Čytajcie taksama:
