Silezski piroh: cud z makam
Na minułym tydni miljony ludziej pa ŭsim śviecie sačyli za viasiellem prynca Hary i aktrysy Miehan Markł. Tolki lanivy nie pahladzieŭ fota z cyrymonii, nie abmierkavaŭ sukienku niaviesty i stroi haściej.
Ale zanadta mała ŭvahi nadali temie ježy, a, na maju dumku, heta adzin z samych hałoŭnych składnikaŭ takoha mierapryjemstva. Pa-pieršaje, cikava, što karaleŭskaja siamja ličyć dalikatesam, jaki varta jeści tolki na vialikija śviaty. Pa-druhoje, chočacca dakranucca da viasielnych tradycyj inšaj krainy.
Razvažajučy na hetuju temu, ja ŭzhadała pra pryŭkrasny recept silezskaha piraha, jakim ja i chaču z vami padzialicca (u Silezskim krai dahetul isnuje tradycyja častavać rodnych i susiedziaŭ kałačom, pryhatavanym niaviestaj).
Mienavita taki varyjant kałača z draždžavoha ciesta z kryšyvam źvierchu staŭ asabliva papularnym u druhoj pałovie 20-ha stahodździa. Varyjant z harodninaj ci jahadami ličyŭsia štodzionnym, a voś načyńnie z maku ci tvarahu ŭžo ŭvažałasia za śviatočnuju vypiečku. Kali vy staviciesia abyjakava da maku, to možacie zrabić kałač z aharodninaj, jahadami, pavidłam ci tvarahom — ekśpierymientujcie i znachodźcie svoj ulubiony varyjant!
(Składniki dajucca na formu dyjamietram 28 sm).
Dla ciesta:
- 500 hr. muki;
- drobka soli;
- 100 hr. masła;
- 1 jajka;
- 100 hr. cukru;
- 1 č. ł. vanilnaha cukru (ci kropla vanilnaj esiencyi);
- 30 hr. śviežych draždžej;
- 250 mł ciopłaha małaka.
Dla makavaha načyńnia:
- 200 hr. maku;
- 100 hr. cukru;
- 25 hr. masła;
- 1 st. ł. miodu;
- 70 h zdroblenych arechaŭ (mindal ci arachis).
Dla kryšyva:
- 50 hr. chałodnaha masła;
- 50 hr. cukru;
- 1 č. ł. vanilnaha cukru;
- 100 hr. muki.
Ciesta:
U miscy źmiešvajem muku z sollu. Rastaplivajem masła. Jajki ŭźbivajem z cukram i vanillu. Droždžy raźmiešvajem u nievialikaj kolkaści małaka. Dadajem u muku pa čarzie jajki, masła, droždžy, astatniaje małako. Ciesta miesim pakul jano nie pačnie mienš lipnuć da ruk (prykładna 5—10 chvilin). Nakryvajem i pakidajem u ciopłym miescy na hadzinu, za hety čas jano pavialičycca ŭ pamierach prykładna ŭ dva razy (kali jość mahčymaść možna zrabić abminku paśla pieršaj hadziny i pakinuć jašče na chvilin 40).
Makavaja masa:
Mak zdrabniajem u kavamołcy. U rondali padahrajem 375 mł vady, dadajem usie inhredyjenty dla načyńnia, raźmiešvajem. Varym, pamiešvajučy, pakul bolšaść vady nie vyparycca. Načyńnie pavinna być dosyć vilhotnym, ale nie vadkim. Pakidajem, kab sastyła.
Kryšyva:
Raścirajem masła z cukram i vanillu, pakrysie dadajom muku. Pavinna atrymacca kryšyva.
Ciesta dzielim na dźvie častki: mienšuju i bolšuju. Raskačvajem jaho pad pamier formy (možna prosta razraŭniać rukami, kali ciesta atrymałasia zanadta miakkim). Formu zmazać masłam, pakłaści ŭ jaje bolšuju častku ciesta. Raŭnamierna pakłaści načyńnie na ciesta, źvierchu na načyńnie pakłaści mienšy kavałak ciesta. Absypać kryšyvam.
Piačy 35 chvilin pry tempieratury 190 hradusaŭ. Praviarajem hatoŭnaść na suchuju zubačystku.
