Praviły pavodzinaŭ u sacyjalnych sietkach [tak, jany jość]
My trapili na lekcyju ekśpierta ŭ temie internet-kamunikacyi nastaŭnikaŭ i vučniaŭ, kandydata psichałahičnych navuk, pazaštatnaj supracoŭnicy rasijskaha Fondu raźvićcia internetu, dacenta Viktoryi Izmahuravaj, jakaja śpiecyjalna dziela hetaj sustrečy pryjechała ŭ Minsk.
Z paŭtarahadzinnaha vystupu my adabrali tolki samaje asnoŭnaje z taho, što varta ŭziać na ŭzbrajeńnie. Dajom maksimalna ścisły pierakaz, faktyčna — instrukcyju, i adkazy na vidavočnyja, ale vielmi nadzionnyja pytańni.
Zaznačym, što lekcyja prachodziła ŭ miežach I Mižnarodnaj śpiecyjalizavanaj navukova-techničnaj vystavy-foruma «Infarmacyjnyja technałohii ŭ adukacyi» — ITE-2017. Sustreču ź Viktoryjaj Izmahuravaj arhanizavała kampanija MTS — sieminary pa «Adkaznych pavodzinach nastaŭnikaŭ u internecie» adbyvajucca ŭ miežach pahadnieńnia ź Ministerstvam adukacyi Biełarusi.
Viktoryja Izmahurava.
Praviły pavodzinaŭ u sacyjalnych sietkach [tak, jany jość]
Parady ekśpierta aktualnyja, u pryncypie, dla ŭsich, ale najpierš skiravanyja na nastaŭnikaŭ.
1. Pamiatajcie, što ŭ sacsietkach vy razmaŭlajecie ź ludźmi.
Majecca na ŭvazie, što ŭ internet-pierapiskach treba kiravacca pryncypam: «Ci skazaŭ by ja toje samaje čałavieku ŭ tvar?» Kali tak, to ŭsio ŭ paradku, možna pisać.
2. Prytrymlivajciesia tych ža standartaŭ pavodzinaŭ, što i ŭ realnym žyćci.
3. Pamiatajcie, dzie vy znachodziciesia — u kibierprastory.
Kali ŭ sacyjalnych sietkach nastaŭnik siabruje sa svaimi vučniami, to varta ŭ naładach prybrać mahčymaść bačyć śpis siabroŭ na staroncy inšym karystalnikam.
4. Pavažajcie čas i mahčymaści inšych.
To bok raźmiaščać varta tolki tuju infarmacyju, jakaja maje niejkuju značnaść.
5. Zachoŭvajcie tvar.
Pažadana jak minimum nie łajacca i nie vykładać sumnieŭnyja fota. Jak maksimum — nie rabić ničoha, što moža naškodzić reputacyi.
6. Dapamahajcie inšym tam, dzie vy možacie heta rabić.
7. Imkniciesia nie ŭviazvacca ŭ publičnyja kanflikty.
Havorka pra trolinh. Nie sprabujcie pieraspračać trola — jak praviła, ničoha dobraha z hetaha nie vychodzić. I pamiatajcie, što vy možacie niapravilna sčytać z ekrana emocyi i intanacyi inšych ludziej, jak i inšyja ludzi mohuć pamylacca ŭ vašych. Vynik — nieparazumieńnie i kanflikt na pustym miescy.
8. Pavažajcie prava na pryvatnuju pierapisku.
Vykładvać pryvatnyja pierapiski ŭ ahulny dostup — vielmi i vielmi drenny ton.
9. Nie złoŭžyvajcie svaimi mahčymaściami.
Nastaŭnik zvyčajna viedaje dastatkova šmat pra svaich vučniaŭ i ich siemji. Asabistaja infarmacyja vučniaŭ pavinna zastavacca kanfidencyjnaj.
10. Vučyciesia daravać inšym ich pamyłki.
Jak palepšyć imidž u sacyjalnych sietkach
Nie rekamiendujecca:
- Prasić pra repost
- Spamić
- Zališnie zachaplacca sełfi
- Repościć fejki
- Časta publikavać fotazdymki z roznych miescaŭ, dzie pabyvali
- Adznačać siabroŭ na zdymkach biez dazvołu
- Adznačać siabroŭ u dopisach i vinšavańniach biez dazvołu
- Pakutavać napakaz
- Złoŭžyvać cheštehami
- Dadavać u hrupy siabroŭ biez dazvołu
Nieabchodna:
- Sačyć za fonam na zdymkach
- Pisać pravilna, biez skaračeńniaŭ
Jak nastaŭnik pavinien pavodzić siabie ŭ sacsietkach: piać pytańniaŭ i adkazaŭ
«Nina»: Jakuju pamyłku nastaŭniki robiać najčaściej?
Viktoryja Izmahurava: Internet surjozna ŭpłyvaje na sacyjalizacyju dziaciej, na ich staleńnie, na farmiravańnie ŭ ich važnych dla asoby jakaściaŭ. Ad nastaŭnika patrabujecca razumieńnie hetaha novaha asiarodku.
Jość ličbavy razryŭ, kali dzieci vałodajuć infarmacyjaj pra mahčymaści vykarystańnia internetu našmat lepš, čym darosłyja, apieradžajuć ich. Ale ŭ dziaciej nie zaŭsiody jość razumieńnie praviłaŭ pavodzinaŭ u internecie. Heta pryvodzić da taho, što časam dzieci traplajuć u kanfliktnyja, małapryjemnyja situacyi ŭ internecie i ŭžo tady źviartajucca pa dapamohu da darosłych. Adnak časam našmat lahčej i praściej papiaredzić niejkuju situacyju, čym paśla sprabavać znajści ź jaje vyjście. Akramia taho, darosłyja časta i nie viedajuć, jak pracavać z hetymi situacyjami, bo jany akazvajucca małakampietentnyja ŭ hetych pytańniach. Voś heta i jość asnoŭnaja pamyłka.
My žyviom u čas, kali praviły, etyčnyja normy pavodzinaŭ u internecie tolki vypracoŭvajucca. Toje, što pracuje ŭ žyćci, nie zaŭsiody pracuje ŭ virtualnym asiarodku.
«Nina»: Ale kali kazać pra nastaŭnikaŭ novaha pakaleńnia, jakija vydatna aryjentujucca ŭ internet-prastory? Jak namacać miažu pamiž farmalnymi i niefarmalnymi adnosinami z vučniami, jakuju nie varta pierachodzić?
Viktoryja Izmahurava: Tut važna vykonvać adno praviła: vobraz piedahoha ŭ realnym žyćci pavinien adpaviadać vobrazu piedahoha ŭ sacyjalnych sietkach. Nie pavinna być značnych razychodžańniaŭ pamiž imi. Kali hetaje praviła vykonvajecca, to nie tolki padvyšajecca ŭzrovień davieru da nastaŭnika, ale i ŭzrastaje jaho ŭpłyŭ na dzicia.
Ciapier jość prablema, što ludzi sychodziać u virtualnuju prastoru, bo časam nie mohuć realizavać siabie ŭ žyćci. U internecie jany znachodziać taki surahat, kampiensacyju. U vyniku źnižajecca ŭzrovień adaptacyi da socyumu, źnižajecca zdolnaść rašeńnia zadač, što stajać pierad čałaviekam, i źjaŭlajucca virtualnyja asoby, vobrazy jakich značna razychodziacca z realnymi.
Nastaŭnik, jaki całkam realizujecca ŭ žyćci i pakazvaje, što jon taki samy i ŭ internecie, tym samym daje vielmi dobry prykład dla svaich vučniaŭ, pakazvaje im, jak treba dziejničać: kali łaska, raskryvajciesia ŭ realnym žyćci, nie treba vychodzić u internet i stvarać tam novych psieŭdaasob, sprabujučy kampiensavać toje, čaho nie chapaje.
«Nina»: U luboha čałavieka šmat roznych sacyjalnych rolaŭ: maci/baćka, siabar/siabroŭka, žonka/muž i hetak dalej. Nastaŭnik u internecie musić uvieś čas znachodzicca ŭ miežach adnoj roli — piedahoha?
Viktoryja Izmahurava: Nasamreč tak, bo kali nastaŭnik dadaje vučniaŭ u siabry, heta aŭtamatyčna aznačaje, što nastaŭnickaja dziejnaść praciahvajecca i ŭ internecie. Kali možna vyjści sa škoły i pieraklučycca na niejkuju inšuju sacyjalnuju rolu, to ŭ internecie heta zrabić niemahčyma. Infarmacyja, raźmieščanaja ŭ sacsietkach, dastupnaja ŭsim karystalnikam 24 hadziny na sutki.
«Nina»: Kali ŭ sacsietkach vučań piša nastaŭniku na słenhu, jak reahavać?
Viktoryja Izmahurava: Abaviazkova ŭkazvać na heta, bo. kali taho nie zrobić nastaŭnik, nie zrobić nichto. Ciapier, na žal, nazirajecca nie tolki źnižeńnie kultury maŭleńnia, ale i źnižeńnie ŭzroŭniu piśmiennaści. Dzieciam patrebny niejki aryjencir, etałon. Kab kali jany vykarystoŭvali žarhon, to śviadoma, z razumieńniem, što heta žarhon. I pry hetym vałodali dastatkova vysokim uzroŭniem moŭnaj kultury.
«Nina»: Kali vučań u svaje sacsietki vykładvaje zdymki z vandrovak ci siamiejnych śviataŭ, nastaŭniku varta ich kamientavać?
Viktoryja Izmahurava: Heta niepaźbiežna. Kali nastaŭnik vychodzić za miežy kamunikacyi ŭ kłasie, naturalna, musić reahavać na tyja ž vandroŭki ci niešta inšaje. Jon musić padmacoŭvać stanoŭčyja prajavy i davać acenku niehatyŭnym.
Kali havorka pra ŭdzieł vučnia ŭ trolinhu ci čymści jašče, što lepš by jon nie rabiŭ, nastaŭnik moža kali nie ŭ internecie, to padčas kamunikacyi ŭ kłasie źviarnuć uvahu vučnia na toj ci inšy momant. Nie žorstka krytykavać, ale spakojna pahutaryć.
Udzieł nastaŭnika ŭ internet-žyćci vučniaŭ patrabuje vialikaj adkaznaści, ale lepš, kab jon byŭ aktyŭnym. Nastaŭnik nie pavinien bajacca. Tak, sapraŭdy, kali nastaŭnik sprabuje ŭmiašacca ŭ situacyju z trolinham, jon moža sam stać nastupnym abjektam trolinhu. Tamu, moža być, niekatoryja imknucca paźbiahać kanfliktnych situacyj i nie ŭmiešvacca, choć heta, mahčyma, nie samaja sumlennaja pazicyja. Asabliva, kali my kažam pra nastaŭnika.
A jak dumajecie vy? Nakolki svabodna moža adčuvać siabie nastaŭnik u sacsietkach? Vykazvajciesia!
