Dzie zachoŭvajucca biuleteni z prezidenckich vybaraŭ? CVK kivaje na archivy, archivy — na CVK
Prezidenckaja vybarčaja kampanija ŭžo amal dva tydni, jak skončyłasia, ale pytańni pa joj zastajucca. I hałoŭnaje ź ich: ci adpaviadaje kolkaść addadzienych vybarščykami hałasoŭ kančatkovym ličbam, jakija nam ahučyŭ CVK?
Pytańnie možna było b źniać, kali b była mahčymaść uziać pratakoły učastkovych kamisij i pa novaj pieraličyć kolkaść ukinutych u skryni dla hałasavańnia biuleteniaŭ za kožnaha z kandydataŭ. Supali ličby pa ŭčastkach, suma ich adpaviadaje ličbam CVK - i pytańniaŭ niama! Ale dla hetaha spačatku treba daviedacca, dzie ciapier našy biuleteni i pratakoły ŭčastkovych kamisij.
«Učastkovaja kamisija składaje try pratakoły, - tłumačyć sakratar Centrvybarkama Mikałaj Łazavik, - adzin pratakoł zdajecca ŭ orhan, jaki stvaryŭ kamisiju - rajvykankam ci miascovuju administracyju. Što jana budzie ź im rabić, nas nie tyčycca. Druhi pratakoł zdajecca ŭ rajonnuju terytaryjalnuju vybarčuju kamisiju. Pratakoły ŭčastkovych kamisij razam z rajonnym pratakołam zdajucca ŭ archiŭ i zachoŭvajucca 5 hadoŭ. Treci pratakoł razam z dakumientami ŭčastkovaj kamisii i biuleteniami (!) zdajecca ŭ rajonny archiŭ. Ale kali biuleteni praz 6 miesiacaŭ źniščajucca, to pratakoł hety zachoŭvajecca ŭ rajonnym archivie 5 hadoŭ».
Kali pytańni pa vybarach «zdymać», to času niašmat: pravieryć praŭdzivaść ličbaŭ u pratakole ŭčastkovych kamisij možna tolki pry najaŭnaści biuleteniaŭ. Ci jość pracedura, zhodna ź jakoj žurnalisty, palityki ci šarahovyja hramadzianie mohuć heta zrabić, cikaŭlusia ŭ sakratara CVK.
«Nie skažu, bo nie viedaju - ja nie mahu kamientavać toje, čaho nie viedaju. Ni razu nie davodziłasia źviartacca. Ale kali dakumienty ŭžo zdadzienyja ŭ archiŭ, to orhan, jakomu toj archiŭ padparadkoŭvajecca, u adpaviednaści z zakanadaŭstvam i zachoŭvaje hetyja dakumienty i pry nieabchodnaści ažyćciaŭlaje dostup da ich», - kaža Mikałaj Łazavik.
Kali Centrvybarkam nie maje spravy nie toje, što z našymi biuleteniami, ale navat i pratakołaŭ vybarčych kamisij nikoli ŭ vočy nie bačyŭ, to i havaryć dalej treba nie ź jaho supracoŭnikami, a spuskacca «na ziamlu». Ci možna ŭbačyć biuleteni, da prykładu, maładziečancaŭ?
U Maładziečnie ažno dva archivy: Dziaržaŭnaja ŭstanova «Maładziečanski rajonny archiŭ» i zanalny archiŭ Nacyjanalnaj akademii navuk. Telefanuju ŭ pieršy.
«U nas tolki asabovy skład, my piensijami zajmajemsia, dakumienty likvidavanych arhanizacyj. A takoje nam nie zdajecca», - ździŭlajecca pytańniu pra biuleteni i pratakoły ŭčastkovych kamisii zahadčyca archiva Taćciana Cykunova. I pieranakiroŭvaje da kalehi ŭ zanalny archiŭ NAN.
«My ŭvohule biuleteni nie prymali na zachoŭvańnie nikoli, - nie mienš za kalehu ździŭlajecca zahadčyca i druhoha archiva Natalla Ivanova. - Moža, u ich, u kamisij jość svaje jakija archivy? Niama? U lubym vypadku, nam pastupajuć tolki tyja dakumienty, jakija zachoŭvajucca pastajanna».
A biuleteni i pratakoły, chaj i praz rozny čas, ale ŭ vyniku źniščajucca. Mahčyma, u Maładziečanskim rajvykankamie jość svoj nievialički «ŭnutrany» archiŭ, dzie hetyja dakumienty i čakajuć svajho źniščeńnia? Telefanuju ŭ pryjomnuju, prašu: «Dajcie numar vašaha, rajvykankamaŭskaha archiva». Dajuć. Ale heta numar usio taho ž «Maładziečanskaha rajonnaha archiva»!
Znoŭ viartajusia ŭ rajvykankam i źviartajusia z pytańniem pra miescaznachodžańnie biuleteniaŭ z apošnich vybaraŭ da načalnika adździeła ideałahičnaj pracy, kultury i pa spravach moładzi Alaksandra Ramanoviča. Ale i jaho svaim pytańniem pryvožu ŭ ździŭleńnie:
«A čaho vy mnie telefanujecie? Patelefanujcie staršyni vybarčaj kamisii - ja ž nie siabra kamisii! U rajonnuju terytaryjalnuju kamisiju pa vybarach. Praŭda, i kamisii toj užo niama, ale ž čałaviek toj žyvy zastaŭsia!»
Jeŭraradyjo: Nu, nie doma ž toj staršynia ich u lubym vypadku trymaje - musiŭ jon niekudy tyja biuleteni zdać?
Alaksandr Ramanovič: Ja nie viedaju, ale miarkuju, što jany niekudy zdajucca… Jany padličvajucca i zdajucca niekudy… Ale, ščyra, ja nie viedaju - u našym adździele my biez paniaćcia. Tut usie pytańni vyrašaje naša rajonnaja kamisija. Tolki staršynia kamisii ciapier u adpačynku, jak mnie kažuć.
Čaroŭnaje zamknionaje koła: Centrvybarkam kivaje na rajvykankamy i miascovyja archivy, tyja robiać vialikija vočy i pieranakiroŭvajuć u vybarčyja kamisii, jakich užo niama. Uźnikaje jašče adno pytańnie: a jany jašče ŭvohule jość, tyja biuleteni?
Fota: http://sputnik.by
