Ajciec Alaksandr Šramko: «U samakiravanaści BPC zacikaŭleny nie tolki mitrapalit Pavieł, ale kiraŭnictva Biełarusi»
Vyniki jeparchijalnaha schodu Biełaruskaj pravasłaŭnaj carkvy, a taksama prapanovu ab samakiravanaści BPC my abmierkavali sa śviatarom Alaksandram Šramko.
«Naša Niva»: Čamu na jeparchijalnym schodzie ŭźnikła pytańnie ab samakiravanaści BPC?
Alaksandr Šramko: Sam mitrapalit Pavieł skazaŭ, što Biełaruskaja pravasłaŭnaja carkva pa značnaści idzie adrazu paśla Ruskaj pravasłaŭnaj carkvy, majecca na ŭvazie taja, što na terytoryi Rasijskaj Fiederacyi, i Ukrainskaj carkvy.
A atrymałasia ž tak, što svaju samastojnaść majuć Estonskaja pravasłaŭnaja carkva, u jakoj tolki dva jepiskapy, łatvijskaja, małdaŭskaja. Vychodzić peŭnaja dyspraporcyja. Status carkvy nie supadaje jaje značeńniu.
«NN»: Dyk a što aznačaje na spravie hetaja samakiravanaść BPC?
AŠ:
Najpierš hetaje pytańnie ŭzdymałasia, kali ŭ Biełarusi źjaviŭsia sam mitrapalit Pavieł. Sama BPC zmoža vybirać svajho kiraŭnika, mitrapalita, a nie Maskoŭski Sinod jaho budzie pryznačać. Nu i vyrašać častku ŭnutranych pytańniaŭ samastojna. Nie ŭsie, kaniečnie. Ciapier ža takaja situacyja, što navat rašeńni, jakija prymaje Biełaruski Sinod, jon nie maje prava ich publikavać, pakul Sinod u Maskvie ich nie zaćvierdziać. Navat svajho niezaležnaha ad Maskvy hołasa Sinod nie maje.
Tak skłałasia histaryčna, što jość roznyja stupieni carkoŭnaj samakiravanaści ŭnutry RPC. Samy niezaležny status maje Ukrainskaja carkva, jon navat šyrejšy za aŭtanomiju. Potym iduć cervy Estonii, Łatvii, Małdovy. U Litvie, darečy, carkva zaležnaja ad Maskvy, jepiskapa im stavić Maskva. Paśla idzie ekzarchat, jak u Biełarusi. A ŭžo potym mitrapalitavyja akruhi – heta ŭ Kazachstanie i Siaredniaj Azii. Biełaruski Ekzarchat utvaryŭsia 25 hadoŭ tamu, jašče za hadami SSSR. I za hady biełaruskaj samastojnaści sprava ab niezaležnaści BPC nie prasunułasia ni na krok. Mabyć, nastupiŭ taki momant, kali treba niejak iści napierad. Usio ž my niezaležnaja dziaržava.
«NN»: Śviatary i jepiskapy ŭspryniali inicyjatyvu mitrapalita Paŭła z entuzijazmam?
AŠ: Jak tolki Pavieł uzhadaŭ heta, to pačulisia apładysmienty. Vidać, takija nastroi daŭno žyvuć u sercach ludziej. Heta nie tamu, što my suprać Maskvy, suprać RPC, BPC budzie zastavacca pad amaforam RPC.
«NN»: Maskva pahodzicca na takuju samakiravanaść?
AŠ:
Nichto nie viedaje. Navat mitrapalit Pavieł kazaŭ, što nie viedaje, jakoje rašeńnie budzie pryniataje ŭ Maskvie. Zaraz iduć takija pieramieny, što my nie viedajem, što budzie zaŭtra, ci što było ŭčora. Ja dumaju, što buduć peŭnyja składanaści. U patryjarcha Kiryła jość tendencyja bolšaj centralizacyi. Ale moža ŭ hetym vypadku jon zrazumieje, što samakiravanaść BPC budzie lepš.
«NN»: Vy dumajecie hetaja inicyjatyva išła piersanalna ad mitrapalita Paŭła, ci jość inšyja łabisty samakiravanaści BPC?
AŠ:
Nie tolki Pavieł u hetym zacikaŭleny, ale i kiraŭnictva Biełarusi. Pavieł skazaŭ, što takoje žadańnie žyvie ŭ śviataroŭ, miran i dziaržaŭnych strukturach. Moža, i sam, kaniečnie, Pavieł za samakiravanaść, ale heta daloka nie tolki jaho ideja.
«NN»: Vy pisali ŭ fejsbuku, što na jeparchijalnym schodzie padymałasia pytańnie vykarystańnie ŭ carkvie ŭ biełaruskaj movy.
AŠ: Pytalisia ŭ mitrapalita, ci možna słužyć pa-biełarusku. Pavieł adkazaŭ, što, kaniečnie, možna, ale pry hetym treba imknucca nikoha nie pakryŭdzić, kab u ludziej była mahčymaść prysutnačać i na słužbie na carkoŭnasłavianskaj movie. Kab adny druhim nie pieraškadžali. Kab u adnym prychodzie była mahčymaść słužby i pa-biełarusku, i na carkoŭnasłavianskaj. Jon kazaŭ, što ŭ niadzielu jość rańnia i poźniaja słužba. Dyk mitrapalit prapanoŭvaŭ rańniuju na biełaruskaj movie, a poźniuju – na carkoŭnasłavianskaj, ci naadvarot.
