Бі-бі-сі: Святары ў Іраку пастаўляюць дзяўчат кліентам
Святары ў Іраку патрануюць і самі арганізоўваюць заняткі прастытуцыяй пры дапамозе шыіцкай практыкі часовага «шлюбу для задавальнення», высветлілі журналісты Арабскай службы Бі-бі-сі.
У ходзе расследавання пад прыкрыццём журналісты высветлілі, што большасць ісламскіх святароў, якія працуюць у так званых шлюбных агенцтвах пры найбуйнейшых мячэцях Багдаду, гатовыя арганізаваць «шлюб для задавальнення». У некаторых выпадках такі «шлюб» доўжыцца ўсяго толькі гадзіну і выкарыстоўваецца проста для сэксу. У некаторых выпадках мула быў гатовы «ажаніць» дарослага мужчыну з дзяўчынкай дзевяці гадоў.
Святары таксама могуць даць «жонку» для такога часовага шлюбу.
Як вынікае з фільма-расследавання, знятага журналістамі, гэтыя клірыкі па сутнасці выконваюць функцыі сутэнёраў.
«Шлюб для задавальнення»
Часовы шлюб, які пазначаецца арабскім словам мут'а, — даволі спрэчная шыіцкая практыка нядоўгага саюза, за які жанчыне плацяць грошы. У суніцкага грамадстве падобную функцыю выконвае іншы абрад, так званы мізіар.
Як мяркуецца, пачатак гэтай традыцыі паклала дазвол мужчынам-мусульманам часова «ажаніцца» падчас падарожжаў. Сёння мут'а ператварыўся ў механізм, які легалізуе кароткачасовыя палавыя сувязі. У колах ісламскіх багасловаў ідуць спрэчкі — крытыкі лічаць, што гэты звычай легітымізуе прастытуцыю і што ў часовага шлюбу павінна быць нейкая мінімальная працягласць.
Журналісты Бі-бі-сі ў Іраку і Брытаніі правялі 11-месячнае расследаванне. Яны здымалі рэлігійных дзеячаў на ўтоеную камеру, сустракаліся з жанчынамі, якія падвергліся сэксуальнай эксплуатацыі, і з мужчынамі, плата за пошук «жонак для задавальнення».
Пасля пятнаццаці гадоў вайны ў Іраку шмат удоў і яшчэ больш — бежанак. Шмат каму з іх прыходзіцца ўступаць у часовыя шлюбы, каб выбрацца з галечы.
Распаўсюджанасць
Журналісты высветлілі, што часовыя шлюбы шырока даступныя ў ваколіцах двух найважнейшых шыіцкіх святынь ў Іраку.
У размове з дзесяццю святарамі мячэці Хадзімія, адной з самых важных у шыізм, восем з іх выказалі гатоўнасць заключыць «шлюб задавальнення», пяцёра не пярэчылі супраць заключэння такога шлюбу з 12-13 гадовымі дзяўчынкамі.
Аўтары фільма таксама пагаварылі з чатырма святарамі ў горадзе Кербела, куды сцякаюцца паломнікі-шыіты з усяго свету. Двое з іх не пярэчылі супраць заключэння шлюбу з дзіцём.
Чатырох святароў здымалі на схаваную камеру. Трое былі гатовыя знайсці жанчын для кароткачасовага «шлюбу», двое з іх прапаноўвалі яшчэ і малалетніх.
Багдадскі мула Саід Раад патлумачыў рэпарцёру Бі-бі-сі, які працаваў пад прыкрыццём, што па законах шарыяту шлюбы для задавальнення могуць доўжыцца роўна столькі, колькі хоча мужчына.
«Мужчына можа ўзяць у жонкі любую колькасць жанчын. З дзяўчынай можна ажаніцца на паўгадзіны, і адразу пасля таго як шлюб завершаны, можна адразу браць у жонкі наступную».
Ад дзевяці і больш
Калі журналіст спытаў яго, ці дапусцімы «шлюб задавальнення» з дзіцем, адказам было: «Проста глядзіце, каб яна не страціла цнатлівасць».
«Вы можаце яе лашчыць, ляжаць з ёй, кранаць яе цела, яе грудзі … Вы не можаце ўваходзіць у яе спераду, але анальны сэкс дапусцімы», — дадаў мула. На пытанне, што будзе, калі дзяўчынцы стане балюча, ён паціснуў плячыма: «Ці зможа яна вынесці боль — гэта застанецца паміж вамі».
Святара з Кербела па імені Шэйх Салаві журналіст спытаў пра тое, ці можна яму заключыць мут'а з 12-гадовай дзяўчынкай. «Так, ад дзевяці і больш — ніякіх праблем тут няма. Па шарыяту гэта не праблема», — адказаў Салавей.
Як і Саід Раад, ён толькі адзначыў, што важна захаваць цнатлівасць дзяўчынкі. Пяшчота і анальны сэкс дапушчальныя пры згодзе дзіцяці, сказаў ён і праз некаторы час дадаў: «Рабіце ўсё, што пажадаеце».
Шлюб па тэлефоне
Каб даведацца працэдуру заключэння часовага шлюбу, рэпарцёр у гутарцы з Саідам Раадам распавёў аб выдуманай 13-гадовай дзяўчынцы па імі Шаіма, з якой хацеў уступіць у мут'а. Ролю «Шаімы» выконвала журналістка Бі-бі-сі.
Саіду Рааду не спатрэбiлася сустракацца з бацькамі «Шаімы». Шлюб ён заключыў па тэлефоне, з таксі, у якім ехаў разам з рэпарцёрам.
«Згодна ты, Шаіма, на шлюб з гэтым мужчынам за плату 150 тысяч дынараў (125 даляраў) у дзень?» — спытаў мула Шаіму журналістку. Пасля таго як экспрэс-цырымонія завяршылася, ён абвясціў: «Цяпер вы муж і жонка, і вам можна быць разам».
З рэпарцёра за гэтую цырымонію святар узяў 200 даляраў. Лёс «Шаімы» яго, здаецца, не занадта турбаваў.
Пад прыкрыццём рэлігіі
Журналісты пагутарылі з жанатым мужчынам, які рэгулярна карыстаецца паслугамі святароў для заключэння часовых шлюбаў. «12-гадовыя вельмі цэняцца, яны яшчэ «свежыя». Такая абыйдзецца дорага — 500, 700, 800 даляраў. І гэта толькі тая сума, якая дастанецца муле», — тлумачыць ён.
Гэты мужчына ўпэўнены, што паступае ў адпаведнасці з законамі сваёй рэлігіі. «Калі мула кажа, што шлюб для задавальнення — гэта халяль, гэта не лічыцца грахом».
Актывістка Янар Махамед, якая кіруе сеткай прытулкаў для жанчын у Іраку, кажа, што ў такіх сітуацыях да жанчын ставяцца як да тавару, а не як да людзей.
«Карыстацца таварам вызначаным спосабам не забараняецца. Але цнатлівасць захоўваюць для вялікай здзелкі, якая ім трэба будзе», — кажа яна. Пад «вялікі здзелкай» разумеецца шлюб.
Дзяўчына, якая страціла цнатлівасць, лічыцца непрыдатнай для шлюбу. Ёй можа нават пагражаць смерць ад рук сваёй жа сям'і за тое, што яна «наклікала ганьбу на свой род».
«Расплачваюцца за гэта заўсёды толькі жанчыны і дзяўчынкі», - кажа Янар Махамед.
Сутэнёрства
Журналістам удалося запісаць схаванай камерай святароў, якія прапаноўвалі дастаць для іх зусім юных дзяўчат.
Акрамя таго, яны пагаварылі з адной з такіх дзяўчат, якая сцвярджае — і ў яе ёсць сведкі, — што мула зрабіў яе прастытуткай.
Таксама аўтары фільма знялі на ўтоеную камеру святара, які прапаноўваў рэпарцёру маладую жанчыну для 24-гадзіннага часовага шлюбу. Па сутнасці гэты мула выступіў у ролі сутэнёра.
Калі рэпарцёр адмовіўся ўступаць у «шлюб задавальнення», святар выказаў здагадку, што яму патрэбна зусім юная дзяўчына, і падахвоціўся знайсці такую.
Ганьбаванне
Гаіт Тамімі, у мінулым высокапастаўлены шыіцкі багаслоў, быў вымушаны пакінуць Ірак з-за таго, што крытыкаваў фундаменталізм. Цяпер ён жыве ў Лондане.
Ён асуджае святароў, якія бласлаўлялі часовыя шлюбы, асабліва тых, хто прапаноўвае мужчынам зусім юных дзяўчат. «Тое, пра што кажа гэты чалавек, - злачынства, якое караецца па па законе», - лічыць ён.
Некаторыя шыіцкія прапаведнікі сцвярджаюць, што законы шарыяту дазваляюць сэкс з дзецьмі. Тамімі заклікае лідараў шыіцкага ісламу асуджаць гэтую практыку.
Двое з трох святароў, запісаных Бі-бі-сі на ўтоеную камеру, называюць сябе паслядоўнікамі вялікага аяталы Алі Сістані, які лічыцца духоўным правадыром іракскіх шыітаў.
Але вось што заявіў Бі-бі-сі сам Алі Сістані: «Калі гэта адбываецца так, як вы апісваеце, то мы гэта безумоўна асуджаем. Часовы шлюб не павінен быць інструментам продажу сэксу і не павінен выкарыстоўвацца для прыніжэння жанчын».
Пракаментаваў вынікі расследавання і прадстаўнік ірацкага ўраду: «Калі жанчыны не заяўляюць у паліцыю на гэтых святароў, то ўладам цяжка што-небудзь зрабіць».
