Pakarany za ablity farbaj biust Lenina: «Partyzanščyna ŭ biełarusaŭ u kryvi, i heta nie spynić»
Žychar vioski Maleč Bresckaj vobłaści Vital Šyliniec paśla žorstkich zatrymańniaŭ ludziej na Dzień Voli vykazaŭ svajo abureńnie, abliŭšy farbaj pomnik Leninu. Paśla taki ž samy fłešmob prakaciŭsia pa ŭsioj Biełarusi, pik ich pryjšoŭsia na dzień naradžeńnia Iljiča: Leninaŭ «upryhožvali» u Brasłavie, Mahilovie, Breście, ale tolki ŭ Malečy «mastaka» znajšli. Jon prosta papaŭ na vočy ŭčastkovamu, nie pamyŭšy ruk ad farby.
Što kiravała mužčynam, kali jon rašyŭsia na hety ŭčynak, i ci źmianiłasia ciapier staŭleńnie adnaviaskoŭcaŭ, my vyśviatlali na miescy.
Vital Šyliniec
U Malečy, što ŭ Biarozaŭskim rajonie, nie ścichaje śviatkavańnie majskich śviataŭ. Za pieramohu vypivajuć pierad kramaj i za joj. Kažuć, što ŭ vioskach luby sakret — nie sakret, a miascovyja naviny raźlatajucca z chutkaściu vietru. Adnak voś vam dokaz zvarotnaha: mužyki, što źmiešvajuć harełku i biełakołu, navat i nie čuli, što ź Leninam było niešta nie tak. Ale abiacajuć «pabić tvar» tamu, chto heta zrabiŭ, kali vyśviatlać.
Miascovy kałaryt
Maleč — słaŭnaja vioska. Mienavita hety nasieleny punkt staŭ adzinym u historyi Biarozaŭščyny, što atrymaŭ mahdeburhskaje prava, ziemli źviedali nie adzin sialanski bunt. U savieckija časy viosku zabudoŭvali z razmacham: utulnyja parki, svoj dom kultury, sielsaviet. Ciapier usie kaliści raskošnyja budynki vyhladajuć panyła i abšarpana. Miascovyja spadziajucca, što situacyju niejak vypraviać rajonnyja dažynki, što zapłanavali na hety hod. Adnak byłych pradpryjemstvaŭ pa vyrabu piva ci čypsaŭ sielskahaspadarčaje śviata nie viernie.
My sustrakajemsia ź Vitalom akurat kala miesca «Ch»: Lenina choć i admyli, ale farba trapiłasia jakasnaja, tamu asobnyja plamy na manumiencie zastalisia (vyhladaje, byccam pravadyr revalucyi chvareje na krasnuchu).
«Čyrvonuju farbu ja nie znajšoŭ, pad ruki trapiłasia — koleru žaleznaha suryku jašče časoŭ BSSR. Paśla taho, jak abliŭ pomnik, pajšoŭ hladzieć futboł u bar «Słavianka», zaadno ruki tam pamyć. I ŭjavicie sabie, adrazu sutyknuŭsia tam z učastkovym, jakoha da hetaha času nie bačyŭ u tvar hadoŭ siem. Prosta mahija! Spačatku ja sprabavaŭ adniekvacca, kazać, što pierapeckaŭsia farbaj u prybiralni, ale ŭžo było biessensoŭna», — zhadvaje padrabiaznaści taho dnia Vital.
U sudzie jon nastojvaŭ, što da Lenina ŭ jaho asabistaja niepryjaznaść, što heta — złačynca i zabojca, tamu pomniki, pryśviečanyja hetaj asobie — absurd i hetak dalej. Ale na dumku Vitala, u sudzie pracuje šmat lenincaŭ, tamu niama ničoha dziŭnaha ŭ tym, što spačatku jaho patrabavali pakarać navat bolš žorstka: dvuma hadami papraŭčych rabot z adličeńniem 25% z zarobku.
Hramadskaja pazicyja Vitala sfarmavałasia jašče ŭ škole, paśla 25 sakavika strymlivać siabie jon užo nie moh. Pa adukacyi Šyliniec — historyk-relihijaznaŭca, jaki paśla skančeńnia Bresckaha dziaržaŭnaha ŭniviersiteta imia Puškina adpracavaŭ dva hady ŭ biełaruskamoŭnaj viaskovaj škole. Zaraz mužčyna jeździć pa zarobak u Pružanski rajon na pradpryjemstva «Eka-bitum». Hrošaj atrymlivaje niašmat — usiaho 200 rubloŭ na miesiac, tamu asabliva nie chvalujecca z nahody hadavoha adličeńnia 15% z hetaj sumy.
«Płanuju kinuć palić, jakraz takaja suma zvyčajna sychodzić na cyharety», — šukaje vyjście Šyliniec.
Nie tak pazityŭna na situacyju hladziać žonka Vitala i jaho maci. Pieršaja pracuje mastackim kiraŭnikom Malečskaha doma kultury, zaraz znachodzicca ŭ dekretnym adpačynku z druhoj dačkoj. «Maci i žonka, kaniečnie, pieražyvajuć za mianie, prosiać supakoicca. A voś baćka — naadvarot, padtrymaŭ. Jon u mianie čałaviek z demakratyčnymi pohladami, pastajanna vypisvaje apazicyjnuju presu». Niahledziačy na prysud, Vital ad svaich pohladaŭ admaŭlacca nie źbirajecca: «Mnie nie 16 hadoŭ, kab mianie čymści napałochać».
Siarod niehatyŭnych kamientaryjaŭ u bok adnaviaskoŭca čułasia i niamała ŭchvaleńnia: «Narod tut niedurny, u Malečy navat niekatory čas isnavała svaja alternatyŭnaja hazieta «Krynica», jakuju začytvali da dzirak i pieradavali z ruk u ruki. Kali nie ja, to adnojčy našaha Lenina pafarbuje niechta inšy. Bo kali nielha vykazvać svaju hramadskuju pazicyju adkryta, partyzanščyna — heta adziny varyjant. Padpolnaja dziejnaść u biełarusaŭ u kryvi».
Spačatku Vital chacieŭ abskardžvać vyniesieny jamu prysud, ale ciapier dumaje, što ŭ hetym niama sensu. U tym, što prysud absurdny, jon, naturalna, pierakanany dahetul.
«Mianie daŭno padbivajuć źjechać adsiul, ja moh by atrymać kartu palaka tuju ž, ale nie chaču. Maksimum pahadžusia vyjechać na zarobki za miažu, kab dziaciej prakarmić. Jak by to ni było, heta maja ziamla, adsiul maje prodki, i ja liču siabie lićvinam».
Apytanka
