Švarceniehier syhraŭ zabojcu avijadyśpietčara: što z hetaha vyjšła
U prakat vyjšła drama Eliata Lestera «Nastupstvy», siužet jakoj budujecca vakoł losu rasiejca Vitala Kałojeva, architektara i budaŭnika, jaki straciŭ ŭ 2002 hodzie siamju ŭ avijakatastrofie. Paśla, u stanie afiektu, Kałojeŭ zabiŭ avijadyśpietčara, jaki dziažuryŭ u dzień trahiedyi. Hałoŭnuju rolu ŭ karcinie syhraŭ Arnold Švarceniehier.
Hieroja «Nastupstvaŭ» kličuć Raman Mielnik. Heta vydumany piersanaž, i razychodžańniaŭ ŭ jaho bijahrafii ź losam realnaha Kałojeva — biaskoncaje mnostva. Znoŭ ža, partretnaha padabienstva nijakaha. Dziejańnie adbyvajecca ŭ Amierycy, u katastrofie pa siužecie hinuć žonka i ciažarnaja dačka hieroja (Kałojeŭ straciŭ žonku, dačku i syna). Adnak film źniaty pa matyvach sapraŭdnych padziej, i da ich scenaryst Chaŭjer Huljon padyšoŭ vielmi pavažliva. Hieroj - taksama vychadziec z Rasii (kankretna adkul, nie ŭdakładniajecca) i pracuje na budoŭli. Akaličnaści žyćcia i śmierci niaščasnaha dyśpietčara taksama pieradadzienyja dosyć dakładna. Tak što «Nastupstvy» całkam karektna nazyvać mastackim filmam pra Vitala Kałojeva.
Raman Mielnik - zusim nie Ivan Danko, syhrany tym ža Švarceniehieram u «Čyrvonaj śpiakocie».
Karcina zroblenaja z kałasalnaj pavahaj da pratatypa i hieroja, jaje aŭtary vidavočna natchnialisia surovaj atmaśfieraj i antyčnym trahizmam «Levijafana». U adnoj z zaklučnych scen sukamernik Mielnika hučna čytaje ŭsłych apošnija abzacy «Złačynstva i pakarańnia».
«Nastupstvy» mahli b stać dla karjery Arnolda Švarceniehiera tym ža, čym staŭ dla Miki Rurka «Restler» režysiora Darena Aranofski - pieramožnym viartańniem vieterana na rynh.
Lesteru hetaja zadača akazałasia nie pa siłach. Jaho maniera dalokaja ad suchoha, naturalistyčnaha, amal dakumientalnaha stylu Aranofski, jon złoŭžyvaje kiniematahrafičnymi kliše i sientymientalnaj muzykaj za kadram.
Stary dobry Arnold — toj ža, što i zaŭsiody. Hłyba, maciory čałaviečyšča.
U hetym, biezumoŭna, prablema, pakolki biez hłybokaj i surjoznaj transfarmacyi artysta pavieryć u raskazanuju z ekrana historyju i supieražyvać jaje hierojam praktyčna niemahčyma. A tut nibyta i chočaš ubačyć Ramana Mielnika, ale nie možaš: zamiest jaho - znajomy ź dziacinstva Terminatar, tolki ź sivoj ščećciu.
Mahčyma, aŭtary hetaha zusim nie mieli na ŭvazie, ale «Nastupstvy» zdajucca biaźlitasnym dyjahnazam našamu času.
Toj samy čałaviek, jaki ŭ biaskoncych «Kamanda», «Drapiežniku» abo «Uspomnić usio» paśpiachova ratavaŭ śviet, ciapier biaśsilny pierad amorfnym usiopieramožnym złom. Jaho sproba adkazać losu abiartajecca jašče bolšaj kryvioj i horam.
Mabyć, era supiermienaŭ i sapraŭdy skončyłasia, i pierad nami - apošni kinahieroj, jaki daŭno vyjšaŭ na piensiju.