Sučasnyja tapiory, chto jany?
Prafiesija tapiora, jakaja źnikła paśla paŭstavańnia hukavaha kino, siońnia — u jakaści ekśpierymienta — viartajecca. U kinateatry «Pieramoha» 21 i 22 maja buduć demanstravacca kłasičnyja niamyja filmy pad akampaniemient maładoha rasijskaha kampazitara Arsienija Trafima.
Tapior — muzyka, jaki vykonvaje akampaniemient padčas pakazu niamych kinastužak. Najčaściej pijanist, jaki impravizuje i prystasoŭvaje ihranaje da siužetnaj linii. Prafiesija tapiora, jakaja źnikła paśla paŭstavańnia hukavaha kino, siońnia — u jakaści tvorčaha ekśpierymienta — viartajecca ŭ kinateatry, i kali nie ŭ šyroki prakat, dyk na elitnyja pakazy. Ciapier u tapiory iduć nie pa hrošy, a dziela tvorčaj asałody i šturmu niaźviedanaha. U minskim kinateatry «Pieramoha» 21 i 22 maja buduć demanstravacca kłasičnyja niamyja filmy pad akampaniemient maładoha rasijskaha kampazitara Arsienija Trafima.
Arsienij Trafim — aŭtar muzyki da kłasičnych šedeŭraŭ Čarli Čaplina i Bastora Kitona da ekspresijanistyčnych i avanhardnych ekśpierymientaŭ Buniuela, Dziułaka, Mana Reja, Rene Klera. Razam - 36 karotkamietražnych i poŭnamietražnych filmaŭ. Na siońniašni dzień jaho prajekt «Sučasnaja Tapiorskaja Kinazała» — ci nie adziny prajekt u Rasii, jaki zajmajecca papularyzacyjaj i abnaŭleńniem niamoha kino. Styl muzyki STK nie abmiažoŭvajecca akademičnym fortepijana, ale taksama ŭklučaje ekśpierymientalnuju elektronnuju muzyku, džaz, avanhard. Blic-hutarka z kampazitaram.
 kampazitar-tapior Arsienij Trafim |
«Naša Niva»: sp-r Arsienij, čym tapiorstva pačatku XX stahodździa adroźnivajecca ad sučasnaha?
Arsienij Trafim: Tady heta było prafiesijaj, ramieśnictvam. Pijanist-tapior musiŭ adyhrać 2-3 sieansy na dzień, padčas jakich miesca na mastactva, zrazumieła, nie było. Prajšło 80-90 hadoŭ i ciapierašni tapior, — heta jak praviła kampazitar, jaki śviadoma, vytrymlivajučy kampazicyjnyja zakony, stvaraje aŭtarskuju muzyku dla niamoha filma.
«NN»: Dyk značyć sučasny tapior ničym nie adroźnivajeciesia ad kampazitara, jaki sačyniaje muzyku da filma?
AT: Nie zusim tak. Kampazitary pracujuć z žyvymi režysiorami, a ŭ mianie zastaŭsia niaźmienny pryncyp — ja pišu muzyku da starych niamych filmaŭ, dzie treba pa-raniejšamu zamiaščać i movu piersanažaŭ, i šumavińnie. A ŭ dadatak niamy film — heta ŭnikalnaje mastactva, jakoje stvarałasia, kab być zrazumiełym usim, dzie pasłuhujučysia adno niamoj ihroj aktoraŭ i muzyčnaj darožkaj treba było vykazać usie pačućci i siužetnyja linii. Ja šmat ekśpierymientavaŭ: pisaŭ muzyku da teatralnych pastanovak, da kinastužak, da vieršaŭ, ale pryjšoŭ da vysnovy, što mienavita niamoje kino, ź jaho ŭniviersalnaściu, daje razharnucca majmu tvorčamu patencyjału napoŭnicu.
«NN»: Ciapier u Rasii rasfarboŭvajuć staryja čorna-biełyja filmy, ci nie źjaŭlajecca vaša tvorčaść niešta kštałtu hukavaj rasfarboŭki starych filmaŭ?
AT: Kali vy pra druhasnaść sučasnaha tapiorstva, dyk skažu, što heta zusim nie toje, što rasfarboŭvać filmy. Muzyčna ahučyć film — heta stvaryć novy stary film, nadać jamu novy muzyčna-vobrazny źmiest, dadać jamu novych farbaŭ i sučasnaha hučańnia.
Takim paradkam,
21 maja. Kinateatr «Pieramoha». Kinakancert. Prahlad stužk pad akampanient «Ahni vialikaha horadu» (1931, Čarli Čaplin). Pačatak a 19.
22 maja. Halereja «Ŭ». Kampazitar Arsienij Trafim z prajektam «Sučasnaja Tapiorskaja Kinazała». Na sustrečy vy zmožacie razam z aŭtaram prajekta ŭ atmaśfieru pačatka dvaccataha stahodździa, pabačyć zabytaje niamoje kino i tapiorskaje mastactva. A jašče: parazvažać ab miescy sučasnaha mastaka, ab biełaruskaj i rasijskaj kulturnaj i kalakulturnaj situacyi, ab tych pytańniach u vobłasci cučasnaha mastactva. Nie zabudźciesia uziać z saboju reč, jakaja na vaš pohlad adlustroŭvaje sučasny stan mastactva. Pačatak a 13.
22 maja. Kinateatr «Pieramoha». Viečar siurrealistyčnaha niamoha kino: karotkamietražki ad Klera, luže i Diułaka. Pačatak a 19.
