«U subotu i niadzielu nielha vychodzić z domu». Jak adbyvajuć chatniuju chimiju asudžanyja za palityku
Vychad na špacyr — u vyznačanyja milicyjaj hadziny, prafiłaktyčnyja lekcyi, nijakaha ałkaholu i viačeraŭ u kaviarni. Biełarusy, asudžanyja za palityku, raspaviali, jak vyhladaje ich chatniaja chimija.
«Pa niadzielach u RUUS prachodziać prafiłaktyčnyja lekcyi»
Minčanku Alenu Hess asudzili ŭ śniežni. Za toje, što bałončykam naniesła na budynku nadpis «Jana z nami» (majučy na ŭvazie Cichanoŭskuju), a paśla, vyryvajučysia z ruk milicyjanta, vypadkova bryznuła ŭ jaho farbaj, žančyna atrymała try hady chatniaj chimii.
Fota z asabistaha archiva
«Mnie dali artykuły 341 i 364 (apahańvańnie zbudavańniaŭ i psavańnie majomaści, a taksama hvałt da supracoŭnika orhanaŭ unutranych spraŭ. — «NN»). Apošni ŭ sudzie pierakvalifikavali na bolš miakki — supraciŭ milicyi. Maja advakatka była nastrojena, što ja idu dadomu ŭ lubym vypadku, ale ja čamuści ŭpeŭniena, što kali b u mianie nie było dziaciej, byŭ by inšy prysud, bolš strohi», — dzielicca Alena.
Jana adbyvaje termin z kanca sakavika. Dahetul była pad padpiskaj ab niavyjedzie.
Da suda Alena była zahadčycaj siekcyi ŭ staličnaj kramie. Tam ža jana i praciahvaje pracavać. Źmiena ŭ jaje z 9-j ranicy da 11-j viečara. U hetyja dni z 23.30 i da 6.00 žančyna abaviazanaja znachodzicca doma. Kali budny dzień u jaje niepracoŭny, to być doma treba ŭžo paśla 19 hadzin.
«U subotu i niadzielu, kali maje vychodnyja supadajuć z hetymi dniami, naohuł nielha vychodzić z domu. Tolki na hadzinu, z 8-j da 9-j ranicy, dazvalajecca vybracca ŭ kramu, ale ŭ nas u rajonie nivodnaja krama ŭ hety čas nie pracuje. Usie dziaržaŭnyja śviaty taksama nikudy vychodzić z kvatery nielha».
Pad zabaronaj masavyja mierapryjemstvy, ałkaholnyja napoi. Kožny paniadziełak Alena chodzić adznačacca ŭ milicyju.
«Pa niadzielach u RUUS prachodziać prafiłaktyčnyja lekcyi, na jakija mianie zaprašajuć. Adnoj z tem byli niesankcyjanavanyja masavyja akcyi, artykuł 24.23. Pakazvali niepryhožyja videa pra nas, što my fašysty pad bčb-ściahami, razvalvajem krainu i ŭsio ŭ takim duchu. U pryncypie toje, što ŭ nas pa BT pakazvajuć. Kala 30 čałaviek na toj lekcyi było.
Aproč hetaha, mianie praviarajuć doma. Prychodzili, naprykład, u subotu i niadzielu — mianie nie zastali, bo ja była na pracy. U paniadziełak paprasili daviedku, kab paćvierdzić heta. Zvyčajna milicyjanty padymajucca ŭ padjezd, ja adčyniaju dźviery kvatery, kab pakazacca, što tut.
Kali mianie stavili na ŭlik, ja padpisvała papiery, što jość vierahodnaść taho, što na mianie dla abmiežavańnia adzienuć GPS-branzalet. Ale nakolki razumieju, heta ŭsio ŭ ich jašče ŭ raspracoŭcy, tamu branzaleta na mnie niama. Spadziajusia, što da hetaha nie dojdzie».
Pry luboj zatrymcy na pracy treba pradastaŭlać daviedku, što ty sapraŭdy byŭ zaniaty tam. Vyjezd za miežy horada — tolki z dazvołu milicyi.
«Maja mama ŭ vioscy žyvie, 150 kiłamietraŭ ad Minska. U mai ŭ mianie adpačynak, i ja pytałasia, jak u hetaj situacyi być, ci mahu ja pajechać. Skazali, što treba pisać zajavu na imia načalnika RUUS, a jon paśla razhledzić situacyju, acenić maje pavodziny i vyrašyć. U mai jašče pieraŭlik namiačajecca ŭ kramie, taksama treba zajavu pisać».
Alena z mužam haduje dźviuch dačok. Małodšaja nie viedaje, što mama na chimii, starejšaja ŭ kursie — zasmučajecca krychu, što ciapier pa vychodnych jany razam nie mohuć nikudy schadzić.
«Ni ŭ hości, ni ŭ restarany mnie nielha. Praz heta ja nie pieražyvaju, bo my asabliva nikudy nie chadzili, u mianie i było takoje žyćcio «dom-praca-dom», — śmiajecca žančyna.
Paśla chatniaj chimii, kaža jana, zastajucca peŭnyja abmiežavańni:
«Daviedałasia, što navat kali try hady roŭnieńka svajo pakarańnie adbudu, paśla hetaha jašče dva hady mnie ŭsio adno treba budzie adznačacca, pakul pahasicca sudzimaść. Starajusia badziorycca. Muž, siabroŭki padtrymlivajuć. Ducham nie padajem».
«Nikoli nie žuryłasia, navat kali patrapiła ŭ SIZA»
Paŭtara hoda chatniaj chimii — stolki dali Maryi Babovič za nadpis «Nie zabudziem» na tratuary kala stancyi mietro «Puškinskaja». Jaje zatrymali ŭ vieraśni, i da suda dziaŭčyna znachodziłasia ŭ SIZA. Jaje ŭčynak kvalifikavali jak chulihanstva, ździejśnienaje hrupaj asobaŭ (častka 2 artykuła 339).
Maryja padčas suda
«8 śniežnia paśla prysudu mianie adpuścili. Ja paru tydniaŭ siadzieła doma, zamknionaja ŭ čatyroch ścienach, dumała, što ŭ mianie ŭžo pačałasia chatniaja chimija. A paśla skazali, što termin pačniecca z pastanoŭki na ŭlik, i žyćcio viarnułasia da narmalnaha chodu. Ja amal 4 miesiacy była na voli, zabyła navat, što mianie čakaje termin», — raspaviadaje Maryja.
Adbyvać chimiju jana pačała tydzień tamu.
Maryja žyła ŭ Minsku, ale na čas terminu pajechała pa miescy prapiski — da baćkoŭ u Mazyr. Kaža, mamie tak spakajniej.
«U Minsku ja ŭvieś čas u kaviarni pracavała. Mnie padabajecca prafiesija barmena, chacieła kursy skončyć, ale, na žal, nie paśpieła. U Mazyry źbirałasia taksama na bar uładkavacca, ale kali razmaŭlała z ustanovami nakont svajoj chimii, usie niejak pabojvalisia: «My nie chočam źviazvacca ź milicyjaj». Ja ŭžo adčaiłasia. Bo kali ŭ ciabie niama aficyjnaj pracy, dajecca 15 dzion, kab stać na ŭlik u centr zaniataści. A tam sami razumiejecie, jakija raboty prapanujuć. Ale z pošukam miesca dapamoh baćka. Ja aformiłasia na zavod na kantrolna-prapuskny punkt, naziraju, kab čužych na terytoryi nie było».
Śviaty i vychodnyja Maryja musić pravodzić doma. Z paniadziełka pa piatnicu moža hulać z 17 da 19 hadzin. Zvyčajna hetaha chapaje, kab schadzić u kramu ci na prabiežku. Hadzina dajecca na toje, kab dabracca na pracu, hadzina, kab viarnucca. Adznačacca ŭ milicyi treba pieršy i treci paniadziełak miesiaca.
Aproč rehularnych dzionnych pravierak, raz na miesiac dziaŭčynu mohuć pravieryć doma siarod nočy. Ź vizitam maje prava zaziruć nie tolki inśpiektar, ale i inšyja supracoŭniki — z AMAPa, Departamienta achovy.
«Jašče budu ŭdakładniać niejkija momanty, bo nie ŭsio zrazumieła. Što, naprykład, rabić, kali mnie treba zapisacca da doktara, a ŭ jaho niama pryjomu z 17 da 19», — zaŭvažaje dziaŭčyna.
Damasiedka — heta nie pra jaje, kaža Maryja. Davodzicca pryvykać da novaha rasparadku.
«Mnie padabajecca ruchavy ład žyćcia — pahulać na pryrodzie, sustrecca i vypić kubak kavy. Ciapier ni ŭ kinateatry nielha, ni na kancerty. Nu što ž, pačytaju knihi, jakija chacieła, anhielskuju movu pačała vyvučać. Šukaju svaje plusy. Pahladzim, moža, heta nienadoŭha.
Nastroj u mianie zaŭsiody bajavy. Nikoli nie žuryłasia, navat kali patrapiła ŭ SIZA. Kaniečnie, emocyi tam pieramiašalisia ŭ kuču — była i złość, i rašučaść. Ale dumała: trymajsia. Siadzieć i płakać taksama ž nie vyjście. Choć mnie sumna ad taho, što niama spraviadlivaści, ja sprabuju nastroić siabie na lepšaje.
Bolšaja častka siabroŭ, jakija žyli ŭ Mazyry, raźjechałasia. Nu ničoha — jość ža videasuviaź. Hałoŭnaje, što baćki pobač, jany ŭ luby momant padtrymajuć».
