Piać fraz, jakija nielha kazać čałavieku ź psichałahičnaj traŭmaj
Parady terapieŭtaŭ.
fota pixabay.com
Fizičny ci psichałahičny hvałt mohuć vyklikać u čałavieka psichałahičnuju traŭmu. Treba šmat mužnaści, kab raskazać pra svoj vopyt inšamu čałavieku, tamu na padobnyja historyi treba pravilna reahavać. Bo časam, kali my sprabujem padtrymać čałavieka, my možam vypadkova skazać niešta biestaktoŭnaje, što tolki pahoršyć stan surazmoŭcy.
Tova Mins, psichaterapieŭtka z Čykaha, śćviardžaje, što mnohija ludzi, jakija pieražyli traŭmu, nikoli nie raskazvajuć pra jaje, bo bajacca asudžeńnia ci prysaromlivańnia. Inšyja nie dzielacca svajoj historyjaj, bo dumajuć, što na samaj spravie toje, praz što jany prajšli — nie takaja ŭžo i drennaja padzieja, tłumačyć Huffpost.
Prapanujem niekalki rekamiendacyj psichołahaŭ pra typovyja frazy, jakich lepiej paźbiahać u razmovie z traŭmavanym čałaviekam.
«Mahło być i horš».
Kali vy tak kažacie, mahčyma, vy žadajecie pakazać čałavieku inšy pohlad na situacyju. Ale hetyja słovy niasuć u sabie škodu, bo minimizujuć tyja pakuty, jakija čałaviek užo pieranios. Tak možna prymusić surazmoŭcu dumać, što toje, praz što jon prajšoŭ, niedastatkova surjoznaje, kab kvalifikavać heta jak traŭmu. Hetkim čynam my jaje tolki ŭzmacniajem.
«Heta zdaryłasia z taboj, bo ty zrabiŭ ci nie zrabiŭ …»
Takija kamientary — elemient viktymblejminhu. Sutnaść hetaj źjavy — vykazvańnie zdahadki, što kali b čałaviek zrabiŭ niešta pa-inšamu (naprykład, nie ŭžyvaŭ ałkahol abo raniej viarnuŭsia dachaty), traŭmatyčnaja padzieja nie zdaryłasia b. Heta i biestaktoŭnaja zajava, i niedakładnaja, bo my nie zaŭsiody možam praduchilić drennyja rečy, što b my ni rabili.
«Toje ž samaje zdaryłasia sa mnoj ci z maim znajomym».
Zrazumieła, što vy žadajecie pakazać niejkuju suviaź pamiž svaim vopytam i tym, praz što prachodzić čałaviek. Ale, mahčyma, pieršaja hutarka pra čužuju traŭmu — nie lepšy čas, kab raskazvać pra svoj drenny vopyt. Lepiej nie pieraškadžać i dać inšamu čałavieku mahčymaść maksimalna raskazać pra svaju historyju. Adnak nastupny raz, mahčyma, sapraŭdy možna budzie padzialicca z čałaviekam historyjaj ułasnaj traŭmy.
«Usio zdarajecca pa niejkaj pryčynie».
Ludziam padabajecca kazać tym, chto pieražyŭ traŭmu, što jość niejkaja važnaja pryčyna taho, čamu ź imi zdaryłasia niešta drennaje. My časta kažam inšym banalnaści, kali nam ciažka padabrać słovy, ale takija kamientary mohuć pakryŭdzić traŭmavanaha čałavieka. Da taho ž, aceńvać sens čužoha vopytu — nie vaša sprava.
«Hm, zdajecca, tabie dastałasia. Ty źviarnuŭsia da psichołaha?»
Vaš namier zrazumieły — vy žadajecie prademanstravać traŭmavanamu čałavieku svaju padtrymku. Viadoma, paraić jamu źviarnucca da śpiecyjalista — nie samaja drennaja ideja. Ale taksama važna nie prymusić čałavieka dumać, što vy nie zdolnyja padtrymać jaho i mienavita praz heta nakiroŭvajecie jaho da doktara. Taksama vy možacie akazacca pieršym čałaviekam, kamu vaš surazmoŭca raspavioŭ svaju historyju, tamu parada pajści da psichołaha moža akazacca zaŭčasnaj.
Što kazać zamiest
Pamiatajcie, što traŭmavanamu čałavieku nie abaviazkova treba čuć ad vas parady pra toje, jak vyrašyć jaho prablemy. Mahčyma, što da vas prosta źviarnulisia, kab atrymać padtrymku. Voś niekalki fraz, jakija mohuć dapamahčy:
«Nie ŭpeŭnieny, što tabie skazać, ale ja rady, što ty raskazaŭ mnie svaju historyju».
«Mnie tak škada, što heta z taboj zdaryłasia».
«Ja nie viedaju dakładna, što ty adčuvaješ, ale kali b ja byŭ na tvaim miescy, mnie było b tak strašna/sumna/ia byŭ by taki razzłavany».
«Ci jość niešta, što ja mahu zrabić, kab padtrymać ciabie?»
