Piśmieńnik Kastuś Ćvirka: Što heta za litaratary, kali jany siadziać, jak myšy pad vienikam?
Fota catholic.by
Adzin sa starejšych biełaruskich paetaŭ Kastuś Ćvirka vykazaŭ u intervju «Narodnaj voli» svoj pohlad na toje, što siońnia adbyvajecca ŭ Biełarusi.
— Ja, biezumoŭna, saču za tym, jak u Biełarusi prachodzić čarhovaja prezidenckaja kampanija, — kaža Kastuś Alaksiejevič. — I mnie padajecca, što jašče nie ŭsie ludzi ŭstali, mnohija biełarusy śpiać i nie viedajuć, što treba hałasavać za Śviatłanu Cichanoŭskuju.
A ŭvohule mnie impanavaŭ Viktar Babaryka, za jaho mnohija addali b svaje hałasy. Choć ciapier Zianon Paźniak sa svajho vuhła krytykuje hetaha čałavieka, ale, dumaju, Babaryka byŭ by paratunkam dla Biełarusi. Ja baču, što heta dziełavy i vysokaadukavany čałaviek. I choć jon uznačalvaŭ adździaleńnie rasijskaha banka, ale ž usio roŭna — biełarus.
Pry aktyŭnym udziele Viktara Babaryki vydadzieny piacitomnik na biełaruskaj movie nobieleŭskaha łaŭreata Śviatłany Aleksijevič, tamu ja baču ŭ im čałavieka, jaki zrabiŭ by Biełaruś sapraŭdy biełaruskaj.
— Babaryka — za kratami, prazrystych vybaraŭ iznoŭ nie budzie…
— Kali ludziam nie dajuć, to niachaj jany sami biaruć. I samaje hałoŭnaje, što treba papiaredzić tych, chto budzie ličyć hałasy: za falsifikacyi rana ci pozna, ale daviadziecca adkazvać jak za złačynstva.
Stolki plavali na zakon i na ludziej, ale ciapier ja baču, što narod pračynajecca. I tyja, chto pračnuŭsia, pavinny šturchać inšych.
Kali čuju, što toj ža Babaryka, Capkała ci Cichanoŭski iduć u prezidenty, kab Biełaruś straciła svoj suvierenitet, to razumieju, što ŭsio heta — padman i chłuśnia! Jakraz siońniašniaja ŭłada daŭno pryviazała siabie łancuhom da Maskvy i doŭhi čas dobra žyła, atrymlivajučy tannyja naftapradukty i kredyty. A ciapier hrošy nie dajuć — i pačaŭsia lamant: «Niezaležnaść pad pahrozaj!»
Ja svoj vybar zrabiŭ, na vybary abaviazkova pajdu. Tamu i ź vioski śpiecyjalna ŭ Minsk pryjechaŭ.
— Vam impanavaŭ Viktar Babaryka, hałasavać budziecie za Śviatłanu Cichanoŭskuju. A što dumajecie pra astatnich kandydataŭ?
— Miakka budzie skazana, heta nie vielmi ščyryja ludzi. Usim vidavočna, što relnuju kolkaść nieabchodnych dla pieramohi hałasoŭ moža nabrać tolki Śviatłana Cichanoŭskaja, i mianie dziviać astatnija kandydaty ŭ prezidenty — Andrej Dźmitryjeŭ, Hanna Kanapackaja i Siarhieja Čeračeń. Niaŭžo jany nie razumiejuć, što ich z achvotaj zarehistravali jak piešak u hulni ŭład? U ich ža praktyčna nulavy šaniec na hetych vybarach.
Tamu kali hetyja ludzi — sapraŭdnyja patryjoty Biełarusi, a nie vartyja hańby siebialubcy, to padčas sustreč z vybarščykami jany pavinny skiroŭvać hałasy za Śviatłanu Cichanoŭskuju, bo jaje pieramoha — adziny šaniec vyzvalić krainu z haniebnaha pałonu.
— Kastuś Alaksiejevič, a čamu ŭ taki składany dla krainy momant u asnoŭnym maŭčać našy litaratary, publična nie vykazvajuć svaju pazicyju?
— Jany pavinny abaviazkova vystupać, ale i nasamreč pieravažnym čynam maŭčać. Što heta za litaratary, kali jany siadziać, jak myšy pad vienikam? Zaŭsiody ž paety i piśmieńniki byli napieradzie ŭ padobnych situacyjach. Uspomnim paŭstańnie 1863 hoda pad kiraŭnictvam nacyjanalnaha hieroja Biełarusi Kastusia Kalinoŭskaha, u jakim brali ŭdzieł Vincent Dunin-Marcinkievič, Francišak Bahuševič, Arciom Viaryha-Dareŭski i inšyja piśmieńniki.
A siońnia ŭ nas pad tysiaču litarataraŭ, ale bolšaść ź ich maŭčyć u taki adkazny dla Biełarusi momant. I heta taksama naša hańba!
— Moža, užo nie vierać, što ŭ krainie niešta mahčyma źmianić?
— Vieryš albo nie vieryš, ale treba zmahacca, a nie siadzieć pa kutkach u chatach.
