Biełarusaŭ va Ukrainie aštrafavali bolš jak na 300 tysiač dalaraŭ za «jeŭrablachi»
Biełarusy vinavatyja ŭkrainskamu biudžetu amal paŭmiljona dalaraŭ. Za što, raźbirałasia «Radyjo Svaboda».
Štodzień u Adzinym dziaržaŭnym rejestry sudovych rašeńniaŭ Ukrainy publikujecca ad adnaho da piaci paviedamleńniaŭ ab pakarańni biełarusaŭ šmattysiačnymi štrafami za niesvoječasovy vyvaz z ukrainskaj terytoryi aŭtamabila na eŭrapiejskich numarach rehistracyi.
Pavodle nieaficyjnaj infarmacyi, tolki praz adzin mytny post u Vałynskaj vobłaści biełarusy dapamahli ŭkraincam uvieźci 3 tysiačy tak zvanych «eŭrablach» — mašyn na eŭrapiejskich numarach. Kali pa kožnaj ź ich Dziaržaŭnaja fiskalnaja słužba Ŭkrainy składzie akty ab parušeńni mytnaha zakanadaŭstva, ahulnaja suma biełaruskich «płaciažoŭ» u dziaržaŭny biudžet Ukrainy moža pieravysić 20 miljonaŭ dalaraŭ.
Što takoje «eŭrablachi»
Va Ŭkrainu ŭ 2016-2018 hadoch pačali masava ŭvozić aŭtamabili z numarami rehistracyi krain Eŭraźviazu. Ich u narodzie nazvali «eŭrablachami». Tady ŭkrainskaje zakanadaŭstva dazvalała transpartnym srodkam z zamiežnaj rehistracyjaj znachodzicca na terytoryi Ŭkrainy z mahčymaściu paŭtornaha vyvazu-ŭvozu biaz vypłaty myta ciaham hodu — paŭtorny vyjezd-ŭjezd dazvalaŭ paźbiehnuć mytnaha afarmleńnia aŭtamabila jašče na adzin hod.
U 2018 hodzie hetuju normu skasavali, a ŭłaśniki takich mašyn (jurydyčna ŭłaśnikami «eŭrablach» čaściej za ŭsio byli eŭrapiejskija kampanii, jakija nibyta vydavali hramadzianam Ukrainy davieranaści na kiravańnie. — RS) vyjšli na masavyja akcyi pratestu, patrabujučy spraščeńnia pracedury ich rehistracyi va Ŭkrainie i źnižeńnia myta.
Tolki ź listapada 2019-ha pa luty 2020 hodu ŭkrainskija sudy pakarali štrafami jak minimum 70 hramadzian Biełarusi na ahulnuju sumu bolš jak 7 miljonaŭ hryŭniaŭ — prykładna 310 tysiač dalaraŭ u ekvivalencie. Dadatkova kožny ź ich musić spłacić 420 hryŭniaŭ sudovaha zboru za razhlad spravy ŭ sudzie.
U vyniku ŭłady vymušanyja byli vyznačyć ilhotny termin mytnaj ačystki aŭtamabilaŭ, ale razam z tym i ŭzmacnić adkaznaść hramadzian za vykarystańnie aŭtamabilaŭ na eŭranumarach — jaje vyznačyli ŭ vyhladzie štrafu pamieram u 170 tysiač hryŭniaŭ (prykładna 7 tysiač dalaraŭ u ekvivalencie). Niahledziačy na toje, što sa studzienia 2020-ha štrafy zakanadaŭča źnizili da 17 tysiač hryŭniaŭ, sudy i dahetul u asobnych vypadkach karajuć pa maksymumie.
Hramadzian Biełarusi pačali dałučać u schiemy ŭvozu eŭramašyn u 2016 hodzie, ale najbolš aktyŭna ich vykarystoŭvali ŭ 2017-2018 hadach. Pavodle raśśledavańnia prahramy «Schiemy» (supolny prajekt Radyjo Svaboda i telekanału UA: Pieršy), biełarus atrymlivaŭ za dapamohu «hanarar» u 20 dalaraŭ.
Jak vyznačajuć «vinavatych»
Najčaściej, pavodle sudovych rašeńniaŭ, biełarusaŭ, jakija ŭvozili mašyny na eŭranumarach, vyličvajuć u časie paŭtornaha ichnaha ŭjezdu na terytoryju Ŭkrainy pry prachodžańni mytnaha kantrolu. Usia infarmacyja zachoŭvajecca ŭ elektronnaj bazie, niezaležna ad punktu propusku, praź jaki pieramiaščajecca hramadzianin.
Jość niekalki vypadkaŭ, kali biełarusy ŭjaždžali na terytoryju Ŭkrainy praz punkty propusku ŭ Čarnihaŭskaj, Vałynskaj abo Roŭnienskaj abłaściach, a aŭtamabili na eŭranumarach jany ŭvozili ŭžo, naprykład, praź Lvoŭskuju ci Adeskuju mytniu. Heta moža śviedčyć pra toje, što va Ŭkrainie było niekalki arhanizataraŭ, jakija hrupami pieravozili inšaziemcaŭ z adnaho punktu propusku na inšy, u zaležnaści ad taho, dzie fizyčna znachodzilisia transpartnyja srodki.
Ale ŭ Ministerstvie ŭnutranych spraŭ Ukrainy nia bačać u takich dziejańniach składu kryminalnaha złačynstva, a adpaviedna — i nahody dla raśśledavańnia.
«Vykarystoŭvali ci nie vykarystoŭvali biełarusaŭ dla ŭvozu aŭtamabilaŭ — nia naša pytańnie. Jość padatkovaja milicyja, i heta ichnaja sprava vyznačać, ci jość tut pradmiet kryminalnaha złačynstva. Paźbiahańnie apłaty padatkaŭ — nie palicejskaja historyja», — skazaŭ Svabodzie presavy sakratar MUS Ukrainy Arciom Šaŭčenka.
U bolšaści vypadkaŭ aštrafavanyja biełarusy žyvuć u pamiežnych z Ŭkrainaj rajonach Homielskaj i Bieraściejskaj abłaściej. Pieravažna jany biespracoŭnyja abo pensijanery, svaje «20 dalaraŭ» imknulisia zarabić jak mužčyny, tak i žančyny.
U toj ža čas siarod pakaranych štrafam biełarusaŭ jość i niekalki supracoŭnikaŭ aŭtatranspartnych kampanij ź Bieraściejščyny, jakija zajmajucca hruzavymi pieravozkami. Adnak, jak vynikaje z sudovych rašeńniaŭ, u časie razhladu ichnych spraŭ datyčnaść biełaruskich kampanij da schiem uvozu aŭtamabilaŭ va Ŭkrainie asobna nie daśledavałasia. Ichnyja supracoŭniki adkazvali za svaje dziejańni ŭ pryvatnym paradku.
Štrafaŭ možna było paźbiehnuć
Alaksandar Čarniaŭski, adzin z zasnavalnikaŭ arhanizacyi «AŭtaEŭraSiła», jakaja ŭ 2018 hodzie vyvieła svaich aktyvistaŭ na blakavańnie daroh, uradavych budynkaŭ i pamiežnych punktaŭ propusku, patrabujučy spraščeńnia rehistracyi aŭtamabilaŭ va Ŭkrainie, kaža, što biełarusy mahli paźbiehnuć vialikich štrafaŭ.
«Svoječasova vyvieźci aŭtamabil adnolkava važna jak dla ŭkrainca, jaki im karystajecca, tak i dla biełarusa, jaki jaho ŭvoziŭ. Jany ž niejkim čynam paznajomilisia i kantaktavali? Čamu hramadzianie Biełarusi nie pakłapacilisia ab tym, kab znajści tych ukraincaŭ, jakim jany pieradavali aŭtamabil? Heta prostaja pracedura, i jaje musiać viedać usie inšaziemcy — praz hod vyjechać i zajechać znoŭ, i ŭ jaho nie było b nijakich štrafaŭ», — kaža Alaksandar Čarniaŭski.
Pradstaŭnik arhanizacyi «AŭtaEŭraSiła» paviedamiŭ, što na inicyjatyvu Ministerstva infrastruktury Ŭkrainy ŭ parlamencie ŭžo zarehistravany zakonaprajekt, jaki praduhledžvaje skasavańnie administracyjnaj adkaznaści za niesvoječasovy vyvaz aŭtamabila.
Jon raźličvaje, što deputaty Viarchoŭnaj Rady nieŭzabavie padtrymajuć hety dakument: «My spadziajomsia, što heta perspektyva niekalkich miesiacaŭ».
Maštaby źjavy
Pavodle arhanizacyi «AŭtaEŭraSiła», mašyny z Eŭropy ŭvozili nia tolki biełarusy, ale i hramadzianie krain Eŭraźviazu, jakija akazalisia bolš dyscyplinavanyja i zmahli svoječasova vykanać patrabavańni mytnaha zakanadaŭstva Ŭkrainy. Pad sudovy pres trapili pieravažna hramadzianie Biełarusi i ŭ asobnych vypadkach — Małdovy.
Miarkujučy pa sudovych rašeńniach, biełarusy ŭvozili aŭtamabili biudžetnaj i pradstaŭničaj klasy praktyčna praz usie mižnarodnyja mytnyja pasty Ŭkrainy — Roŭnienskaj, Lvoŭskaj, Čarnihaŭskaj i Adeskaj abłaściej, ale najbolš — praz Vałynskuju mytniu. U bolšaści vypadkaŭ biełarusy sadzilisia ŭ aŭtamabili na neŭtralnaj terytoryi. Na padstavie davieranaści ad uładalnika mašyny jany ŭjaždžali va Ŭkrainu, pieradavali mašynu trecim asobam i nieŭzabavie, časam pieššu, viartalisia ŭ Biełaruś.
Heta paćviardžajecca i šeraham sudovych rašeńniaŭ. Najčaściej biełarusy choć i adsutničali na pasiadžeńniach u sudach, ale ŭ piśmovych tłumačeńniach adznačali, što nie zmahli vyvieźci mašynu, bo nia viedajuć jaje ciapierašniaha miescaznachodžańnia.
Mytnaja słužba Ŭkrainy admoviłasia paviedamić Svabodzie infarmacyju ab kolkaści mašyn, uviezienych biełarusami va Ŭkrainu, a taksama ab kolkaści administracyjnych spraŭ, zaviedzienych i pieradadzienych u sudy za niesvoječasovy vyvaz transpartnych srodkaŭ.
«Infarmacyja, jakaja maje dačynieńnie da dziaržaŭnaj mytnaj słužby i atrymanaja kantrolnymi orhanami, moža vykarystoŭvacca vyklučna imi ŭ mytnych metach i nia moža vydavacca biez dazvołu subjekta i orhanaŭ, jakija dali takuju infarmacyju, u tym liku i pieradavacca trecim asobam i inšym orhanam dziaržaŭnaj ułady, za vyklučeńniem vypadkaŭ, vyznačanych zakanadaŭstvam», — adznačajecca ŭ adkazie Dziaržaŭnaj mytnaj słužby Ŭkrainy na aficyjny zapyt Svabody.
Pahareŭ na kantrabandzie
Pavodle apublikavanych sudovych rašeńniaŭ, za čatyry apošnija miesiacy 41 hramadzianin Biełarusi pavinien spłacić štraf na karyść Ukrainy pa 170 tysiač hryŭniaŭ (7 tysiač dalaraŭ), jašče 27 — pa 17 tysiač hryŭniaŭ (bolš jak 700 dalaraŭ u ekvivalencie). U adnym vypadku biełarusu «pašancavała» atrymać najmienšy štraf — 8,5 tysiačy hryŭniaŭ (350 dalaraŭ).
A jašče ŭ adnym vypadku hramadzianinu Biełarusi ŭdałosia paźbiehnuć sankcyi za niesvoječasovy vyvaz eŭraaŭtamabila, bo jaho zaśpieli na kantrabandzie cyharet, i hetaje złačynstva sud paličyŭ bolš ciažkim. U vyniku — štraf 14,3 tysiačy hryŭniaŭ (600 dalaraŭ) za niezakonnaje pieramiaščeńnie tytuniu i kanfiskacyja mašyny.
Pakul što nivodnaha sudovaha rašeńnia nie abskardzili.
