Čały nazvaŭ try reformy, jakija krytyčna nieabchodnyja Biełarusi
U videaprajekcie «Tok» ekanamičny analityk Siarhiej Čały padzialiŭsia mierkavańniem, jakija try reformy treba ažyćciavić najpierš u Biełarusi.
Siarhiej Čały. Fota Nadziei Bužan
— Ja pačnu, jak ni dziŭna, nie z ekanomiki. Ja navat nie viedaju, jak heta słušna nazvać, ale ja liču, što ciapier naša hałoŭnaja prablema — heta ŭmiašalnictva dziaržavy, asabliva siłavikoŭ, u ekanomiku, instrumientami jakoj źjaŭlajucca sudy.
Biez surjoznaj sudovaj reformy, reformy pravaachoŭnych orhanaŭ, jakija z karalnych pavinny pieratvarycca ŭ achoŭnyja, u nas ničoha nie vyjdzie.
Druhoje pytańnie — i pra heta pastajanna kažu — ekanamičnaja častka, i tut dźvie źviazanyja rečy. Pieršaje — reforma saczabieśpiačeńnia, bo jana ŭ nas pabudavanaja pa pryncypie «my dapamahajem niepracazdolnamu nasielnictvu», a ciapier u nas samymi ŭraźlivymi akazalisia pracazdolnyja ludzi, jakija hublajuć pracu, jakich buduć zvalniać, bo nieefiektyŭnyja pradpryjemstvy buduć zakryvacca abo skaračać kolkaść rabotnikaŭ.
Treba niešta prydumvać, bo śmiachotnaja dapamoha pa biespracoŭi, jakaja jość ciapier, — heta pieršaja pieraškoda, z-za jakoj našy ŭłady nie pačynajuć reformy nieefiektyŭnych pradpryjemstvaŭ. Bo jany nie viedajuć, što paśla z hetymi ludźmi rabić — im dapamahčy niama čym.
Pra toje, što patrebnaja reforma saczabieśpiačeńnia, mižnarodnyja śpiecyjalisty kažuć z 2009 hoda — i ničoha nie zroblena za ŭvieś hety čas, kolki jaho było stračana.
I apošniaje — mnohija kažuć, što z hetaha treba pačynać, a ja dumaju, treba zakančvać, — heta, mabyć, kanstytucyjnaja reforma.
Bo toj pierakos u bok samadziaržaŭja, jaki ŭ nas zdaryŭsia ŭ 1996 hodzie, treba, niesumnienna, vypraŭlać: kankurencyja, baraćba halin ułady adna suprać adnoj pavinny abaviazkova prysutničać. I heta navat Łukašenka pačaŭ razumieć.
0:35 — pra ŭzrost,
3:29 — jak Čały staŭ nudystam,
5:57 — ci jość prablemy z ałkaholem,
7:00 — pra «dačku»,
7:26 — navošta ŭstupiŭ u partyju Słavianski sabor «Biełaja Ruś», jakaja vystupała za abjadnańnie Biełarusi, Rasii i Ukrainy,
10:32 — staŭleńnie da biełaruskaha nacyjanalizmu,
12:15 — pra biełaruskuju movu,
13:18 — čamu pajšoŭ u kamandu Łukašenki na vybarach 1994 hoda,
18:20 — jakim byŭ Łukašenka ŭ 1994-m,
22:06 — ci adčuvaje vinu za toje, što dapamahaŭ Łukašenku,
29:05 — pra piaščotnyja žanočyja ruki, jakija akružyli Łukašenku,
31:39 — čym zajmaŭsia padčas pracy ŭ Administracyi prezidenta,
37:36 — jak syšoŭ sa słužby ŭ prezidenta,
39:52 — za kaho hałasavaŭ na vybarach (i čamu za Michaleviča ŭ 2010-m),
43:13 — pra Taćcianu Karatkievič i «Havary praŭdu»,
45:35 — kolki Biełaruś moža pratrymacca ŭ stanie zastoju,
47:39 — čym skončacca tancy ź intehracyjaj,
49:31 — ci bačyć siabie ŭ palitycy,
50:28 — jak pieramahčy Łukašenku na vybarach,
56:44 — čamu zakryłasia «Ekanomika na palcach»,
1:03:54 — jakija try reformy najbolš patrebnyja siońnia Biełarusi,
1:06:04 — što trymaje ŭ Biełarusi,
1:09:10 — Post Scriptum: čamu sastryh doŭhi chvost, jaki nasiŭ na praciahu 16 hod.
