«Ciažka było hladzieć u vočy žoncy Afanasija, ale…» U Brasłavie syn zabiŭ i zakapaŭ baćku. Padrabiaznaści
U 2015 hodzie ŭ Brasłaŭskim rajonie źnik 50-hadovy mužčyna. Adnak tolki ciapier śledčyja daviedalisia, što mužčynu zabili. A zrabiŭ heta jaho syn, jaki paśla razam sa svajakom zakapaŭ cieła baćki, paviedamlaje Śledčy kamitet.
«Naša Niva» vyśvietliła ŭsie padrabiaznaści spravy.
Na chutary ŭ Brasłaŭskim rajonie, niepadalok ad pasiołka Vidzy, žyła siamja Zidu — 50-hadovy Afanasij z žonkaj Taćcianaj, a taksama syn Ivan, žonka syna Alena i ich dvoje dziaciej.
Pasiołak Vidzy. Fota ź Vikipiedyi.
Afanasij Zidu — małdavanin, jaki pierabraŭsia ŭ Biełaruś daŭno, hadoŭ 20 tamu. Asablivych narakańniaŭ Zidu nie vyklikali: siamja jak siamja.
Afanasij pracavaŭ u miascovym ahrakompleksie žyviołavodam, jaho syn Ivan jeździŭ na zarobki ŭ Rasiju. Akramia taho, siamja Zidu zaŭsiody mieła vialikuju haspadarku: karovy, śvińni, aviečki, navat koni. Za heta i žyli.
Ale ŭ 2015 hodzie Afanasij Zidu raptam źnik.
«My byli ŭ haściach u svajakoŭ na susiednim chutary. Byŭ Afanasij, Ivan i ja, — raspaviała «Našaj Nivie» Alena Zidu, žonka Ivana. — Paśla ja pajšła dadomu. Nastupnym pajšoŭ Afanasij. Ivan jašče trochi zatrymaŭsia ŭ haściach, ale paźniej pajšoŭ i jon».
U vyniku Ivan viarnuŭsia dadomu, a jaho baćka Afanasij — nie. Siamja pačała chvalavacca, pajšli ŭ milicyju. Usie razam sprabavali arhanizavać pošuki, raskazvajuć svajaki. Pra toje, što da źniknieńnia Afanasija moža być datyčny jaho syn, nichto i nie dumaŭ, nijakich padazreńniaŭ pavodziny Ivana nie vyklikali.
Ivan Zidu — padazravany pa spravie ab zabojstvie
«My ŭvohule dumali, što Afanasija mahli zabić cyhanie. Jašče adna viersija była, što niechta jaho źbiŭ na mašynie, paśla pahladzieŭ, što narabiŭ, i niekudy vyviez cieła», — raspaviała «Našaj Nivie» niaviestka Afanasija, žonka jaho druhoha syna.
Na karyść viersii z DTZ pracavała i toje, što kala darohi znajšli rovar Afanasija Zidu. Na rovary była kroŭ.
Ale pošuki skončylisia ničym. Cieła nie znajšli, nijakich padazravanych taksama nie było. Usio ścichła da žniŭnia 2019 hoda. Tady na chutar Zidu pryjšła milicyja. Ivana zatrymali, siamji paviedamili, što ciapier jaho padazrajuć u zabojstvie baćki.
«Ja nie viedaju, chto tam, što tam — my ničoha nie viedajem. Pryjšła milicyja, zabrała muža — i ŭsio, — kaža žonka Ivana. — Užo niekalki miesiacaŭ Ivan pad vartaj. My ź im tak i nie bačylisia, zdajecca, zabaroniena ź im sustrakacca. Ale ja nie vieru, što heta jon vinavaty, jaho mama taksama nie vieryć. Afanasij zaŭsiody išoŭ dadomu pjanym, nu moh na darozie zasnuć. A tut jaho znajšli na aharodzie, na ŭčastku svajakoŭ, u jakich jon byŭ u haściach. Kiłamietr ź niečym ad našaha chutara. Heta vielmi dziŭna.
Usio, što nam skazała milicyja — što Ivana chtości zdaŭ. Ale chto — my nie ŭjaŭlajem».
Akazałasia, što Ivana «zdaŭ» rodny brat Aleny Zidu — 36-hadovy žychar vioski Ždehieli Valeryj Žałaboŭski. Jon dapamahaŭ Ivanu pazbavicca ad cieła. Ale praz amal 5 hadoŭ Žałaboŭski ŭsio ž pryznaŭsia i raspavioŭ milicyjantam, što zdaryłasia. Taksama jon skazaŭ, što viedaje, dzie cieła Afanasija Zidu. Va ŭkazanym miescy sapraŭdy adšukali trup viaskoŭca. Na ciele byli prykmiety hvałtoŭnaj śmierci.
Tady i zatrymali Ivana.
«Naša Niva» adšukała Valeryja Žałaboŭskaha.
«Milicyja, pa vialikim rachunku, sama mianie znajšła. Uletku 2019 hoda ja trapiŭ u ŁPP u Viciebsku. I da mianie pryjechali milicyjanty z palihrafam — jany ŭžo viedali sami, što ja niejak datyčny da źniknieńnia Afanasija. Na palihrafie ja chłusić nie staŭ, raspavioŭ užo ŭsiu praŭdu, — uzhadaŭ Valeryj. — Paśla pryvieźli siudy, ja pakazaŭ, dzie cieła lažyć».
Valeryj Žałaboŭski
Žałaboŭski kaža, što viasnovaj nočču 2015 hoda da jaho raptam pryjšoŭ muž siastry.
«Pryjšoŭ Ivan siarod nočy. Paprasiŭ dapamahčy. Ja pahadziŭsia. Na toj momant ja i nie spytaŭ, što treba rabić — ja byŭ napadpitku, dumaŭ, dapamahu, kab chutčej vyzvalicca, a što tam — biez roźnicy.
My pajšli na inšy kaniec vioski. I kali dabralisia da taho ŭčastka, ja ubačyŭ trup i zrazumieŭ, što zdaryłasia. Cieła lažała na harodzie, niepadalok ad doma. Heta było kala 4 ci 5 ranicy, u domie ŭsie spali.
Ivan skazaŭ, što zabiŭ baćku. Čym — moža, i kazaŭ, ale ja ŭžo nie pamiataju. Što stała pryčynaj zabojstva, ja ŭ jaho i nie pytaŭ, ni tady, ni paśla.
Ja spałochaŭsia, kali ŭbačyŭ cieła, nie viedaŭ, što rabić dalej. Čym tam zabili jaho, mnie było ŭžo ŭsio adno, — raspavioŭ «Našaj Nivie» Žałaboŭski. — Tady my pakłali cieła ŭ kanavu. Vyrašyli, što treba budzie zakapać.
Cieła Afanasija dva dni pralažała ŭ kanavie. Ja tady štodnia chadziŭ da Zidu, dapamahaŭ pa haspadarcy. I praz dva dni Ivan skazaŭ, što siońnia treba iści zakapvać. My ŭnačy ŭziali rydloŭki, vykapali jamu i zakapali cieła».
Užo na druhi dzień Afanasija pačali šukać, kaža Žałaboŭski. Žonka Afanasija pajšła ŭ milicyju, napisała zajavu. Cieła jaje muža tady jašče lažała ŭ kanavie.
«My bajalisia ź Ivanam, ale što ž parobiš. Ščyra kažučy, u hałavie roznyja dumki pralatali, ale zdavać Ivana ŭ milicyju ja nie pajšoŭ. Škada było siastru, jaje dziaciej, što biez muža i biez baćki buduć.
Milicyja i da mianie prychodziła, ale ja skazaŭ: nie viedaju, nie bačyŭ.
U vyniku padumali, što Afanasija ci mašyna źbiła, ci sam kudyści syšoŭ. Siamja praciahvała jaho šukać, jeździli navat pieryjadyčna da babak-šaptuch.
Ja praciahvaŭ chadzić da Zidu. Žoncy Afanasija było ciažka ŭ vočy hladzieć, ale… Što ž zrobiš. Što zrabili, toje zrabili.
Ź Ivanam my temu zabojstva nie ŭzdymali, nie havaryli pra heta. Paźniej ja raspavioŭ pra heta svajoj sužycielcy, jana spałochałasia taksama… Ale ŭ milicyju ŭsio ž nie pajšła, — uzhadaŭ Žałaboŭski.
— Paśla taho, jak cieła zakapali, kaniečnie, kiepska było. Nie śniłasia, ale časta dumaŭ pra heta. Stała lahčej, tolki kali ŭsio raskryłasia i ŭsie daviedalisia praŭdu».
Kali Žałaboŭski pryznaŭsia milicyi, ŭ jaho była vočnaja staŭka ź Ivanam.
«Jon tady i sam va ŭsim pryznaŭsia. Mnie pry sustrečy ničoha nie skazaŭ.
Ciapier ja praciahvaju chadzić da Zidu, dapamahaju im. Jany viedajuć, što heta ja dapamahaŭ zakapvać Afanasija. Užo ŭsie viedajuć. Ale sa mnoj nie havaryli pra heta. Što pra heta havaryć, kali ni Afanasija z taho śvietu nie viarnuć, ni Vaniu z-pad varty nie vyciahnuć», — skazaŭ Žałaboŭski.
Ciapier Ivan Zidu pad vartaj. Jamu pradastavili dziaržaŭnaha advakata, bo na pryvatnaha ŭ siamji niama hrošaj. Za zabojstva baćki Ivanu pahražaje ad 6 da 15 hadoŭ.
Ale Valeryja Žałaboŭskaha, jaki dapamoh svajaku zakapać trup, nijak nie pakarajuć. Padčas śledstva praviarali, ci nie datyčny jon da zabojstva, ale paćvierdžańniaŭ nie znajšli. Tamu Žałaboŭskamu vystavili abvinavačvańnie tolki va ŭkryvalnictvie złačynstva. Adnak kryminalny pieraśled spynili — bo skončyŭsia termin daŭnaści.
