U majsterni Uładzimira Ceślera znajšli łožak, i arenda vyrasła ŭ 4 razy
U majsterni Ceślera
Siabram Biełaruskaha sajuzu dyzajneraŭ i Biełaruskaha sajuzu mastakoŭ žyllovyja abjadnańni ŭ Miensku pačali pieraličvać arendnuju płatu za tvorčyja majsterni nasupierak zaklučanym damovam, piša Radyjo Svaboda.
Dyrektar UP ŽREA Leninskaha rajonu Miensku Viktar Iljankoŭ skazaŭ karespandentu Svabody, što dyzajnery i mastaki vykarystoŭvajuć pamiaškańni «nie pa pryznačeńni».
«Tam pavinny pracavać tvorčyja majsterni, dyzajnery. A na siońnia tam IP-šniki vykarystoŭvajuć hetyja pamiaškańni dla prodažu i vypusku niejkaj svajoj, brendavaj ci jak jaje jašče možna nazvać, pradukcyi. Hety fakt ustanoŭleny, i ŭ suviazi z hetym my im danaličvajem arendnuju płatu. Panižalny kaeficyjent u hetym vypadku nie pracuje. Kali vam niešta bolš padrabiazna paviedamić, to heta treba raźbiracca pa kožnym vypadku paasobku», — skazaŭ Viktar Iljankoŭ.
Jon dadaŭ, što praviedziena «peŭnaja pravierka, u tym liku Kamitetam dziaržkantrolu».
U Biełaruskim sajuzie mastakoŭ skazali, što pravierka adnosna metavaha vykarystańnia dziaržułasnaści praciahvajecca.
«U plan pravierak heta nia ŭnosiłasia»
Staršynia Biełaruskaha sajuzu dyzajneraŭ Dźmitry Surski ŭ interviju karespandentu Svabody skazaŭ, što ŭ vyniku arenda pamiaškańniaŭ dla niekatorych dyzajneraŭ padskočyła ŭ dziesiać razoŭ.
«Ja nia viedaju, nakolki heta zakonna, bo heta była paŭnavartasnaja pravierka, a nia prosta manitorynh. U plan pravierak heta nia ŭnosiłasia. Z vynikami hetaha manitorynhu nas nichto nie aznajomiŭ. Nam skazali źviartacca ŭ ŽREA, a tam nam pakazvajuć niejkija frahmenty i rukami prykryvajuć astatni tekst».
Pavodle Dźmitryja Surskaha, pakul pavyšanyja sumy arendy vypisanyja za majsterni dyzajneraŭ u Leninskim i Maskoŭskim rajonach Miensku. Jon nazyvaje takoje pavyšeńnie «niezakonnym i biespadstaŭnym».
«U damovie jasna prapisana, što kali znachodziacca parušeńni, to ŽREA piša pretenziju i dajecca niejki termin na vypraŭleńnie parušeńniaŭ. Kali parušeńnie nie vypraŭlajecca, to jany prapanujuć dadatkovaje pahadnieńnie. Tolki tak možna źmianić arendnuju płatu. A tym bolš zadniaj dataj heta niemahčyma, jak jany zrabili z Maksimam Karasiom, jakomu ŽREA Maskoŭskaha rajonu pieraličyła ŭsie papiarednija hady arendy», — skazaŭ Dźmitry Surski.
Tvorčyja majsterni aranduje Sajuz dyzajneraŭ i vydzialaje ich persanalna dyzajneram. Potym haspadary majsterniaŭ kampensujuć vydatki sajuzu. Arendnaja płata — na ilhotnych umovach. Pamiaškańni pad majsterni zvyčajna vydzialajuć na apošnich pavierchach šmatpaviarchovikaŭ, i haspadary-dyzajnery ramantujuć ich za svoj košt, zaklučajuć niatannyja damovy z «Enerhanahladam»
«Kali nam daviadziecca vypłacić takuju sumu, my zbankrutujem»
Za arendu majsterni Maksima Karasia Biełaruski sajuz dyzajneraŭ u vyniku pavinien spłacić 98 578 rubloŭ. Ciapier dyzajner šukaje advakata, «kab razrulić sytuacyju».
«U jaho niama takich hrošaj, i ŭ sajuzu niama takich hrošaj. Kali nam daviadziecca vypłacić takuju sumu, heta aznačaje, što my zbankrutujem. I my nia budziem isnavać jak jurydyčnaja asoba i tvorčy sajuz», — kaža Dźmitry Surski.
Na spłatu takoj sumy tolki pa adnoj majsterni nia chopić unioskaŭ 600 siabroŭ sajuzu, jakija ŭ hod składajuć 30 tysiač rubloŭ.
«Niachaj jany pahladziać, što Karaś zarabiŭ jak indyvidualny pradprymalnik. Dyzajnery i mastaki ledźvie zvodziać kancy z kancami. Jany čaplajucca i nie razumiejuć, što, naprykład, u fashion-dyzajnera šviejnaja mašynka, pras, manekien u majsterni — heta toje ž samaje, jak pendzal u mastaka. Kali ich vymusiać źjechać, to hetyja pamiaškańni, pryznačanyja pad majsterni, paprostu buduć pustavać. Što ad hetaha atrymaje dziaržava, ja nia viedaju. Nie razumieju, navošta rabić heta ŭsio ŭ hod vybaraŭ, heta niejkaja pravakacyja», — kaža Dźmitry Surski.
«Ja ŭ majsterni 31 hod, mahli b jaje ŭžo i padaryć»
Kantralory naviedalisia i ŭ majsterniu viadomaha dyzajnera Ŭładzimiera Ceślera, jakomu jana vydzielenaja Biełaruskim sajuzam mastakoŭ. Jamu taksama naličyli pavyšanuju arendnuju płatu.
«U mianie pensija ŭ ekvivalencie 100 dalaraŭ, kštałtu — bolš nie zasłužyŭ. A majsternia kaštuje 400, to bok treba čatyry pensii, kab jaje apłacić. Ciapier pavysili ŭ čatyry razy. Ale mastak niešta ž zarablaje, niešta robić, u tym liku dziela taho, kab apłačvać majsterniu. I dla taho, kab heta było lehalna, robić sabie «IP». A ciapier kantralory spasyłajucca, što kali IP, to heta, maŭlaŭ, zarobak, i tamu budzie taki košt, vyšejšy praktyčna ŭ 4 razy», — skazaŭ Ceśler karespandentu Svabody.
Uładzimier Ceśler dadaŭ, što ŭžo apłaciŭ pavyšanuju arendu, bo aścierahajecca, što jaho mohuć vyhnać z majsterni. Ale padvyšeńnie płaty ličyć niespraviadlivym i miarkuje, što «nichto nia zmoža płacić takija hrošy».
«Kamisija pryjšła, pahladzieła majsterniu. Ja ž u majsterni praktyčna dzień i noč pracuju. I jakija ty tam stvoryš umovy, tak tam i budzie pracavacca. Ja zrabiŭ tak, jak liču patrebnym, i toje, što ŭ mianie jość dzie paspać, heta ich naohuł nia tyčycca. U ich, vidać, svaje ŭjaŭleńni pra majsterniu, jana, vidać, pavinna być brydkaj. A ja tut ramont zrabiŭ. Naohuł ja ŭžo ŭ majsterni 31 hod, i mahli b jaje ŭžo i padaryć. Bo my jaje ŭžo vypłacili niekalki razoŭ», — kaža Ŭładzimier Ceśler.
«Zadušyć ludziej, jakija niešta robiać, zaŭsiody možna»
Dyzajnerka Kaciaryna Biazrukava kaža, što kantralor prabyŭ u jaje ŭ majsterni kala 40 chvilin, pytaŭsia, čym jana zajmajecca. Jana pakazała ŭsie svaje ŭznaharody, prajekty dla ludziej ź invalidnaściu i dla ciažarnych.
Kaciaryna skazała, što zarehistravała IP, kab nabyvać tkaniny i niekatoryja rečy realizoŭvać na kirmašach, bo «treba ž za niešta jeści». Taksama dyzajnerka zarehistravanaja jak ramieśnica.
«Jon niešta sfatahrafavaŭ i syšoŭ. Praź niejki čas nam pryjšoŭ list, što nas mohuć pazbavić ilhotaŭ pa arendnaj płacie. Mianie heta mocna ździviła. Vyjaviłasia, što padobnaja sytuacyja i ŭ inšych maich kalehaŭ. Nijakich papier nam nie pakazali».
Kaciarynie za studzień ŽREA Leninskaha rajonu Miensku vystaviła rachunak za arendu ŭ 2378 rubloŭ. Dyzajnerka kaža, što heta «supiarečyć damovie». Jana napisała listy ŭ ŽREA i KDK. Učora ŭviečary Kaciarynie patelefanavali z ŽREA, kab pahladzieć jaje tvorčuju majsterniu.
«Toje, što nam nie pradstavili nijakaha dakumenta, čamu ŭ nas takaja arendnaja płata, — heta aburalna. Zadušyć ludziej, jakija niešta robiać, zaŭsiody možna, ale heta hibłaja sprava. Kali takuju arendu pakinuć, to daviadziecca šukać inšaje pamiaškańnie. Ale ja spadziajusia, što da hetaha nia dojdzie. Mahčyma, niechta niešta nie dahledzieŭ», — kaža Kaciaryna.
Što prapanuje Biełaruski sajuz dyzajneraŭ?
Biełaruski sajuz dyzajneraŭ prapanavaŭ Ministerstvu kultury raspracavać pałažeńnie ab tvorčych majsterniach i dadać jaho da Kodeksu ab kultury. U im treba raśpisać, što moža znachodzicca ŭ majsterni: ci moža tam stajać łožak, ladoŭnia, pieraličyć instrumentaryj, jakim karystajecca sučasny dyzajner ci mastak, chto moža naviedvać majsterniu. Taksama sajuz prapanuje vyznačyć pravavy status tvorčaha rabotnika.
Dyzajnery nakiravali listy ŭ administracyju prezydenta, Ministerstva kultury i inšyja ŭstanovy.
