«Nie razumieju, čamu našy žančyny jeździać naradžać u Litvu». Viadučaja akušer-hiniekołah Minzdaroŭja — pra płatnyja pałaty i vizity śviataroŭ
Pra rody ŭ Biełarusi adhukajucca pa-roznamu. Chapaje žančyn, jakija jeduć naradžać za miažu, bo nie daviarajuć ajčynnaj miedycynie. «Naša Nina» vyrašyła rasstavić kropki nad i. Hutarym z namieśnicaj dyrektara RNPC «Maci i dzicia» pa akušerstvie i hiniekałohii Alenaj Haškievič. Pra płatnyja pałaty, amierykanskija kliniki, hrupu studentaŭ na rodach, kiesarava pa žadańni pacyjentki i zabaronienyja pryjomy — u našym intervju.
«Piać hod tamu radzilni byli vielmi zakrytymi ŭstanovami»
«Naša Nina»: Što źmianiłasia ŭ biełaruskich radzilniach za apošnija hady?
Alena Haškievič: U administracyjnym płanie radykalnymi źmienami źjaŭlajecca toje, što dazvoleny naviedvańni radzilniaŭ. Heta va ŭsioj krainie, nie tolki ŭ vialikich centrach. Naviedvańni dazvoleny i ŭ paślarodavych pałatach, i ŭ reanimacyi, dzie znachodzicca pacyjentka i dzicia. Svajaki mohuć pryjści pahutaryć z doktaram i svaimi blizkimi.
Nabirajuć papularnaść partniorskija rody. My, akušery-hiniekołahi, heta vielmi vitajem.
Adzinaje što — majo asabistaje mierkavańnie — na partniorskich rodach pavinien prysutničać mienavita baćka dziciaci.
Heta maje vialikaje značeńnie i psichałahičnaje, dla farmiravańnia baćkoŭskaha instynktu, i epidemijałahičnaje, bo dzicia, jakoje naradžajecca sterylnym, pavinna maksimalna chutka skantaktavać z fłoraj svajoj siamji, kab być abaronienym ad varožaj fłory. U prysutnaści doŭły ja nie baču vialikaha sensu.
U bolšaści minskich radzilniaŭ jość pałaty siamiejnaha typu, dzie pary mohuć znachodzicca razam da vypiski. Kaniečnie, pakul my nie možam prapanavać ich usim, bo architekturna našy balnicy, jakija budavalisia daŭno, nie prystysavany navat prosta da naviedvańnia svajakoŭ.
Kali piać hod tamu heta sapraŭdy byli vielmi zakrytyja ŭstanovy, dzie žorstka prytrymlivalisia sanepidrežymu, to ciapier usio značna bolš łajalna.
«NN»: Niekatoryja sprečna staviacca da taho, što ŭ pałaty puskajuć śviataroŭ.
AH: Heta možna vyrašyć — dzicia pieravieści ŭ inšaje miesca i zrabić usie patrebnyja abrady. My pavinny ŭličvać i mierkavańni susiedziaŭ pa pałacie. Ale na majoj pamiaci nie było aktyŭnych kanfliktaŭ pa hetym pytańni. Mnie zdajecca, biełaruski narod naohuł vielmi łajalny.
«NN»: Čym płatnyja pałaty adroźnivajucca ad zvyčajnych?
AH: U ich absalutna biaspłatnyja miedycynskaja dapamoha i miedykamienty, adzinaje — bolš kamfortnaje raźmiaščeńnie. Heta adnamiesnyja ci dvuchmiesnyja pałaty, u jakich abaviazkova asobny sanvuzieł i nabor servisnaha dabrabytu: chaładzilnik, televizar, elektračajnik. Mianiajucca ručniki štodzionna.
Kali heta płatnyja rody, to jany viaducca doktaram pieršaj ci vyšejšaj katehoryi.
Usie astatnija viaducca sumiesna — dziejańni maładoha doktara kantraluje bolš daśviedčany. U lubym vypadku lekaram z maleńkim stažam pracy takuju adkaznuju reč nichto nie davieryć rabić u adzinočku.
«NN»: Nakolki płatnyja pałaty papularnyja? Ci raście popyt?
AH: Dla žycharoŭ Minska i Minskaha rajona heta vielmi aktualna. Asabliva pałaty siamiejnaha typu. Ale jość novyja radzilni, jakija i tak dastatkova kamfortnyja, dzie sanvuzieł moža być na błok, a ŭ błoku — dźvie pałaty pa dva-try čałavieki. Tam, kaniečnie, mienš papularnyja płatnyja pasłuhi.
U «Maci i dzicia» takija pałaty jakraz asabliva nie karystajucca popytam, bo ŭ nas błočnaje raźmiaščeńnie. Plus centr maje śpiecyfiku — jon stvorany dla tych, kamu patrebna vysokvalifikavanaja dapamoha: heta pacyjentki z sardečna-sasudzistymi zachvorvańniami, cukroŭkaj, vialiki pracent kiesarava, bo šmat niedanošanych dziaciej. Za minuły hod u nas było 3600 rodaŭ, ź ich 985 płatnych. 29 pacyjentak — zamiežnyja hramadzianki.
«Nie padtrymlivaju niehatyŭnaje staŭleńnie pacyjentaŭ da prychodu studentaŭ na rody»
«NN»: U adras biełaruskich radzilniaŭ časta hučyć niehatyŭ. Naprykład, raskazvajuć, što padčas rodaŭ moža zajści hrupa studentaŭ-miedykaŭ i nazirać, što adbyvajecca. Jak prakamientujecie?
AH: Mnohija radzilnyja damy, asabliva ŭ Minsku i abłasnych centrach, źjaŭlajucca kliničnymi bazami mieduniviersitetaŭ. I navučency, jakija ŭžo ličacca miedrabotnikami, mohuć prysutničać na rodach. Jany nie šumiać, nie śmiajucca, nie pieraškadžajuć žančynie.
Nie mahu skazać, što heta byvaje časta. Studenckaja hrupa znachodzicca ŭ balnicach, jak praviła, u dzionny čas, a bolšaść rodaŭ — tak pryrodaj zaviedziena — adbyvajecca ŭviečary i nočču.
Ja viedaju, što vykładčyki miedycynskich ustanoŭ vielmi zasmučanyja, što redka mohuć trapić na rody. I pahadziciesia, vy b nie chacieli, kab da vas pryjšoŭ doktar-intern, jaki ich u vočy ni razu nie bačyŭ.
«NN»: Ale ja razumieju žančyn, jakija padčas rodaŭ nie chočuć pabačyć hrupu studentaŭ.
AH: Da hetaha treba stavicca pa-fiłasofsku. Heta nie studenty radyjotechničnaha instytuta, a miedyki. U ich na pieršym kursie jość pradmiet bijaetyka mienavita dla taho, kab jany viali siabie etyčna, znachodziačysia pobač z pacyjentkaj, nie vynosili nijakuju infarmacyju za miežy miedustanoŭ. Paniaćcie miedycynskaj tajamnicy raspaŭsiudžvajecca ŭ tym liku na studentaŭ.
Akt rodaŭ treba pabačyć, kab zrazumieć, što heta takoje, razabracca, ci chočaš ty być akušeram-hiniekołam, bo heta prafiesija śpiecyfičnaja. Tamu ja nie padtrymlivaju niehatyŭnaje staŭleńnie pacyjentaŭ.
Ja ŭ mnohim hatova pajści nasustrač žančynam, kab jany adčuvali siabie kamfortna pry rodach. Ale tut, liču, musić być razumny kampramis, a nie tolki ehaistyčnaje žadańnie.
«NN»: Apošnim časam žančyny vykarystoŭvajuć taki termin, jak akušerskaja ahresija. Ci vy bačycie ŭ hetym prablemu?
AH: Jość peŭnyja narmatyŭna-pravavyja akty, jakich my, jak daktary, abaviazany trymacca. My nie možam ryzykavać ni žančynaj, ni dziciem, asabliva kali heta idzie ŭrazrez z našymi pratakołami.
Kali pacyjentka, naprykład, intuityŭna adčuvaje, što možna pasprabavać nie ŭskryvać vody, jašče pačakać, — heta padstava pahutaryć. Doktar pavinien znajści 10 chvilin i raskazać žančynie, navošta joj heta treba. Jana nie lekar.
A kali jana admoviłasia, nie baču prablemy ŭ tym, kab jana prosta pastaviła podpis — doktar taksama pavinien być jurydyčna abaronieny.
Nichto jaje nie vyhanić praz heta z radzilni, my praciahniem vieści rody. Ale budziem razumieć, što mohuć być uskładnieńni. A moža, žančyna jakraz mieła racyju. U niekatorych vypadkach sapraŭdy byvaje tak.
Tut kryŭdzicca adno na adnaho biessensoŭna. Dyjałoh mahčymy na lubym etapie rodaŭ.
Tyja ž Radziny.baj hipiertrafujuć situacyju, nasamreč usio nie tak krytyčna. Na žal, absalutny davier pamiž pacyjentam i akušeram-hiniekołaham na niejkim etapie byŭ stračany. My sprabujem jaho adnaŭlać.
U napisańni dahavoraŭ ja vialikaha sensu nie baču. Dapamahaje emacyjny kantakt, a nie listy na piać-šeść staronak. Łahičniej, kali ŭsie prablemy vyrašajucca ŭ pracesie rodaŭ. Žančyna dziejazdolnaja ŭ hety momant. Pacyjentki, jakija bajacca, što niejkaje rašeńnie prymuć niapravilna, zaŭsiody prychodziać z partnioram.
Rody naohuł mała pradkazalnyja pa svaim ciačeńni. Kolkaść uskładnieńniaŭ dastatkova vialikaja. Ciapier pracent kiesarava siačeńnia dasiahaje 30 pa krainie. Tak, jość rečy vidavočnyja. Kali dzicia važyć piać kiłahram, lažyć dupaj uniz, užo ŭ 36 tydniaŭ jasna, što zrobiać kiesarava siačeńnie. A časam byvajuć rečy, jakija my nie možam dyjahnastavać — ni pa UHD, ni pa adčuvańniach žančyny.
«NN»: Čuła, što daktary mohuć cisnuć padčas rodaŭ na žyvot, kab paskoryć praces. Heta ž traŭmatyčna?
AH: U bolšaści krain śvietu nie isnuje pravavych aktaŭ, jakija zabaraniajuć pryjom Krystelera. Jon nie vitajecca ŭ akušerstvie, ale i nie pravodzicca rucinna. U ZŠA, naprykład, jon zakanadaŭča dazvoleny sa zhody pacyjentki. Vypadkaŭ dla jaho vykarystańnia moža być niekalki: słabaść patužnoj dziejnaści i krytyčny stan dziciaci. U Rasii jość zahad ministerstva, jaki zabaraniaje hety pryjom na terminie da 36 tydniaŭ. U Francyi jon naohuł zabaronieny.
Asabista ja suprać hetaha pryjomu. Ale razumieju, što nivodzin doktar prosta tak jaho nie prymianiaje. U pieršarodziačych žančyn časta nie atrymlivajecca narmalna patužycca.
Kaniečnie, kali źmianiajecca sercabićcio, hety pryjom užo nie vykarystoŭvajuć.
«My nie vydzialajem akušerak dla rodaŭ doma. Liču heta pravilnym»
«NN»: Niekatoryja biełaruski jeździać naradžać u Litvu, Amieryku, bo tam, pa ich słovach, lepšaje staŭleńnie daktaroŭ. Čym jeŭrapiejskaja i amierykanskaja sistemy adroźnivajucca ad našaj?
AH: Amieryka — kraina supierdemakratyčnaja, tam šmat varyjantaŭ pa viadzieńni rodaŭ, u tym liku rody doma. Tam heta ŭzakonienaja praktyka.
My nie vydzialajem akušerak dla rodaŭ doma, i ja liču, što heta pravilna. Kali paličyć pracent dziaciej, zahinułych u takich rodach i ŭ radzilniach, to ličby adroźnivajucca ŭ sotni razoŭ.
Ryzyki dla žančyny taksama vysokija. Ale, jak praviła, žančynu možna paśpieć davieźci da stacyjanara. Pra dzicia heta skazać nielha.
U Biełarusi možna ŭsio toje ž samaje atrymać, što ŭ Amierycy. Druhoje pytańnie, jak psichałahična nastrojena žančyna. Kali jana dumaje, što tolki ŭ Amierycy ŭ jaje ŭsio budzie dobra, heta jaje prava, dzie naradžać. Ale, na moj pohlad, vialikaha sensu ŭ hetym niama. Adzinaje, što ŭ ich jość pasłuhi kštałtu «rody pad šum pryboju» — hetaha my, kaniečnie, zapiaśpiečyć nie možam (śmiajecca).
U jeŭrapiejskich balnicach bolš šyroka vykarystoŭvajecca viertykalizacyja ŭ rodach. U ich kolkaść partniorskich rodaŭ siarod siamiejnych par nabližajecca da 100%. A ŭ astatnim jany pracujuć pa takich ža narmatyŭna-pravavych aktach, što i my.
Čamu našy žančyny jeździać u Litvu, mnie naohuł niezrazumieła. Dastatkova ŭstanoŭ u našaj krainie, dzie z hetkim ža kamfortam možna naradzić, ale za hrošy značna mienšyja, čym jany płaciać tam.
«NN»: Za miažoj da partniorskich rodaŭ tatam nie treba rychtavacca i prynosić daviedki. Čamu ŭ nas prachodzić kursy abaviazkova?
AH: Dumaju, vy nie majecie racyju. U ich prosta siertyfikaty nie vydajucca. Ale tam abaviazkova rychtujucca siemjami. Heta asablivaści mientalitetu. A našy ž mohuć nie chadzić, a skazać, što byli.
U nas jość mužčyny, jakija ŭ internecie razdrukoŭvajuć siertyfikat i ź im prychodziać na rody. Ale pa ich adrazu zrazumieła, što nidzie nie byli. Kali patrebna dapamoha, ad ich karyści nul. Takoje ŭražańnie, što prychodziać ź cikaŭnaści.
Dumaju, my heta ŭsio pieražyviom. I nieabchodnaść u siertyfikatach praz dva-try hady adpadzie, bo budzie razumieńnie ŭ nasielnictva, što treba padrychtavacca.
«NN»: Ci časta žančyny bajacca naradžać?
AH: Tak, pieršarodziačyja žančyny — praktyčna ŭ 100% vypadkaŭ. Jany nam raskazvajuć tyja strachi, jakija im raspaviali mamy. Niama takoj mamy, jakaja pazityŭna adhukajecca pra svaje rody (uśmichajecca). Žančyny bajacca, što budzie baluča, nie razumiejuć, što heta takoje. Heta nasamreč niezvyčajnyja adčuvańni — treba prama skazać. Ich ni z čym nie paraŭnać.
Tamu tut maje vialikaje značeńnie ŭpłyŭ siamji. Im treba patłumačyć, što heta ŭsio nie strašna, možna pieražyć, što heta nie chvaroba.
«NN»: Kažuć, u nas daktary da apošniaha admaŭlajucca prymianiać aniesteziju, navat kali žančyna prosić. Ci tak heta?
AH: Dla aniestezii jość pakazańni i supraćpakazańni. Heta pieršaje. Akramia adčuvańniaŭ žančyny, jość bolš realnyja mietodyki dla acenki aktyŭnaści rodavaj dziejnaści. Heta zapis KTH, ahlad radavych puciej, naprykład — kali schopki ledź zaŭvažnyja, to tam jašče niama čaho abiazbolvać.
Pa-druhoje, patrebny profilny śpiecyjalist. Nie va ŭsich radzilniach krainy jość kruhłasutačny aniestezijołah-reanimatołah, jaki vydzialajecca dla abiazbolvańnia rodaŭ.
«NN»: A kali žančyna choča kiesarava?
AH: Nie, u našaj krainie heta zabaroniena. Kiesarava robicca tolki pa miedycynskich pakazańniach. Pa žadańni pacyjentki — nie. I tak, miž inšym, nie tolki ŭ našaj krainie, a va ŭsim śviecie. Bo heta ciažkaja apieracyja pa kolkaści ŭskładnieńniaŭ. Naprykład, ryzyka trombaembaličnaha ŭskładnieńnia pry kiesaravym siačeńni ŭzrastaje ŭ dva razy.
Adzinaja kraina, jakaja robić kiesarava pa pažadańni žančyny, — Złučanyja Štaty Amieryki. Ale za vialikija hrošy.
Kali hladzieć na krainy z prahresiŭnym raźvićciom akušerstva i hiniekałohii, toj ža Izrail, to tam pieravažnaja bolšaść žančyn naradžajuć sami.
«U biełaruskich balnicach možna naradžać u vadzie, ale heta nie nadta zapatrabavana»
«NN»: Zaraz modnyja viertykalnyja rody. Ci sapraŭdy jany tak prachodziać lahčej?
AH: Apraŭdana viertykalnaje viadzieńnie pieršaha pieryjadu rodaŭ — prymianieńnie fitbołaŭ, aktyŭnaja pazicyja žančyny: kab jana chadziła, prymała lubuju pozu, u jakoj joj kamfortna, visieła na kanacie, kab rassłablałasia pajaśnica. Heta sapraŭdy dapamahaje. U tym liku i ŭ aktyvizacyi radavoj dziejnaści biez prymianieńnia miedycynskich srodkaŭ. Ale nie ŭsie pacyjentki nastrojeny na aktyŭnaść sami. Ale heta znoŭ ža, liču, źviazana ź niepadrychtavanaściu.
Što tyčycca druhoha pieryjadu rodaŭ, mahčymaść viertykalnaha viadzieńnia ŭ załach jość. Nakolki heta maje sens? Dla paŭtorna rodziačych žančyn tak. Bo ŭ ich ŭsio prachodzić chutčej. U tych, chto naradžaje pieršy raz, hety pieryjad ciahniecca da hadziny. Nie kožny vytrymaje hadzinu siadzieć na kukiškach.
«NN»: A naradžać u vadzie ŭ našych miedustanovach mahčyma?
AH: U vańnie majecie na ŭvazie? Dzieści tak. Voś dušavyja kabiny ŭ mnohich radzilniach jość — kab pamasiravać pajaśnicu vadoj. Ale skazać, što vanny karystajucca šalonym pośpiecham, to nie, heta jakraz takaja opcyja, jakaja nie nadta zapatrabavanaja. Ja, jak doktar, liču, što heta absalutna biessensoŭnaja manipulacyja. A masaž dušam tak, karysny, jon ablahčaje rody.
«NN»: Zaraz jašče stanovicca modna fatahrafavać i zdymać rody na videa. Vy jak da hetaha staviciesia?
AH: Na majoj praktycy prafiesijnych fatohrafaŭ nie było. Prysutnaść starońniaha čałavieka pry rodach niemetazhodna, majo takoje mierkavańnie. U radzale heta dakładna lišniaje. Razumiejecie, heta nie viasielle, nie pakazalny vystup. Jakuju fłoru dzicia ad hetaha fatohrafa atrymaje? Bo pavietrana-kapielnych infiekcyj vielmi šmat. Ja liču, što ŭ rodach pobač ź dziciem pavinny znachodzicca ludzi, jakija abo akazvajuć dapamohu, abo jaho siamja.
«NN»: Što rabić, kab rody prajšli maksimalna kamfortna?
AH: Schadzić na dobryja kursy, kab być psichałahična i adukacyjna da hetych rodaŭ hatovaj. Tam pračytajuć lekcyi, jak rody praciakajuć, jak treba siabie pavodzić. I nam sapraŭdy pracavać z hetymi pacyjentkami našmat lahčej.
Kali žančynie, dla taho kab jana była spakojnaja, patrebna płatnaja pałata (ja z takim sutykałasia), nie pytańnie. Bo kali jana spakojnaja i daviaraje, vynik rodaŭ budzie dakładna dobry.
Nie treba iści na rody, zahadzia ličačy, što heta baraćba. Kanfrantacyja pieraškadžaje, ad jaje nie lahčej nikomu.
Vynik rodaŭ zaležyć nie tolki ad taho, jak pavodzim siabie my, ale i nakolki nas čuje pacyjentka.
