Jak son rozumu ŭ biełaruskaj pravincyi sparadžaje strach
Piša Kastuś Šytal.
Parafjanava. Fota Kastusia Šytala.
Ja bajusia svaich ziemlakoŭ.
Maje ziemlaki nie cikaviacca palitykaj i nie viedajuć, što dziejecca ŭ mižnarodnych adnosinach i ŭ ajčynnaj ekanomicy. Maje ziemlaki nie čytajuć Bibliju, i nie viedajuć, što napisana ŭ Jevanhielli pavodle Jana i ŭ 1-m liście Paŭła da Karyncianaŭ. Maje ziemlaki nie cikaviacca kulturaj, jany nie viedajuć ni pra mult «Budźmy» pra historyju, ni pra knihu Andrusia Horvata.
Ale čałaviek nie moža nie cikavicca ničym. Pravincyjny čałaviek taksama cikavicca navakolnym śvietam, i heta pieratvarajecca ŭ padvyšanuju cikaŭnaść da žyćcia svaich susiedziaŭ.
Ludzi na pravincyi aktyŭna abhavorvać adzin adnaho, aktyŭna splatajuć adzin pra adnaho roznyja plotki, dadajučy da ich časam samyja fantastyčnyja detali. Voś raskazvali, naprykład, što mianie na sutki za toje, što źbiraŭ podpisy za prypynak ciahnika, pasadzili.
Ci voś, pierajechaŭšy ŭ Parafjanava, chadziŭ ja pa vulicy, a da mianie raz ci dva hramadki dziaciej padychodzili, i pytalisia: «A ty narkotiki upotrieblaješ?» Peŭna ž, ad starejšych takuju bzduru pačuli.
Ludzi na pravincyi aktyŭna aceńvajuć adzin adnaho. Acenka zaležyć ad asoby taho, chto aceńvaje. Chto dobry čałaviek — toj budzie dobra kazać pra inšaha. Chto zły — toj budzie abhavorvać. Badaj što naplavuzhać na susieda — heta najbolš peŭny sposab padniać chacia b u svaich vačach svaju značnaść.
Tamu ludzi na pravincyi zaŭsiody bajacca «a što skažuć ludzi?» Zrešty, ludzi čaściej za ŭsio kažuć u vočy adno, a za vočy — što dumajuć.
Ale, chto śmialejšy, časam kaža ŭ vočy. I dyktuje: tabie treba rabić tak i tak. Adnojčy ja atrymlivaju paviedamleńnie, davoli doŭhaje. Žančyna mnie davodzić, što ja nie maju prava dabivacca ad uładaŭ dobrych daroh i lichtaroŭ, bo ja nie maju pracy i siamji, a «siadžu na šyi ŭ maci i ciotki». Takuju drobnuju detal, jak maju niazdolnaść pracavać jana, viadoma, nie ŭličvała — dy j navošta analizavać detali, kali treba asudzić bližniaha?
Ludzi na pravincyi majuć abmiežavany śvietapohlad i słaboje intelektualnaje raźvićcio. Ksiondz-probašč kaža, što navat nastaŭniki admaŭlajucca kuplać katalicki časopis dla intelihiencyi «Naša viera». Jany kažuć, što jaho źmiest zanadta składany dla ich.
Ludzi na pravincyi z naściarožanaściu ŭsprymajuć usich, chto inakš žyvie, chto inakš dumaje. Chto razumniejšy, chto bahaciejšy, chto pryjechaŭšy sa stalicy. Maci i babula adnoj majoj parafjanaŭskaj znajomaj kožny raz vynosili joj mazhi, kali jana zajazdžała da mianie na harbatu, da śloz dziaŭčynu davodzili. Za što vynosili? — to zahadka dla mianie.
Ja nie viedaju, što pieravažaje ŭ hetaj naściarožanaści i niedaviery. Varožaść da taho, chto inšy — ci bojaź?
Mahčyma, maje ziemlaki prosta bajacca mianie — čałavieka, jaki žyvie inačaj čym jany, jaki nie baicca adkryta iści ŭ kontry z uładaj.
A ja bajusia ich.
Mahčyma, my prosta baimsia adzin adnaho. Kali nie detalizavać usio napisanaje vyšej, my prosta adzin adnaho baimsia, bo nie razumiejem.
Čytajcie taksama: Vioska vyhladaje jak čałaviek, jakomu pavybivali zuby
