Čamu dziciačy chośpis nie moža apłacić unikalnyja dla Biełarusi pracedury dla ciažka chvorych dziaciej?
Horadzienski dziciačy hośpis imia Śviatoha Huberta.
Kab zrabić žyćcio dziasiatkaŭ ciažka chvorych dziaciej u Horadni nie takim ciažkim, patrebna kala 25 tysiač rubloŭ na hod. Specyjalisty hośpisu hatovyja dapamahać im tak, jak jašče nichto ŭ Biełarusi nia robić. Adnak ź biudžetu škadujuć hrošaj im na zarobak, piša «Radyjo Svaboda».
Dzieciam nie chapaje masažu, ŁFK i psycholaha
Havorka idzie pra dziaciej, jakimi apiakujecca Horadzienski dziciačy hośpis imia śviatoha Huberta ŭ 55 siemjach. Dzieci majuć 3-ju abo 4-ju hrupy straty zdaroŭja — samy ciažki stan. Mnohija ź ich amal nia ruchajucca, pierasoŭvajucca na vazku, kamunikujuć z baćkami abo krykam bolu, abo karotkim pozirkam, jaki možna złavić na momant.
Ich jašče nazyvajuć «palijatyŭnyja dzieci». Chvaroby nastolki ciažkija, što ich nielha vylečyć. Adnak navat takim chvorym možna dapamahčy — palehčyć umovy, u jakich jany ciarpiać, prykryć niby płaščom ichnuju chvarobu. «Palijatyŭ» dasłoŭna z łacinskaj movy pierakładajecca jak «płašč».
Dyrektarka Horadzienskaha dziciačaha hośpisu Volha Vialička.
Letaś hośpis pravioŭ apytańnie siarod baćkoŭ hetych dziaciej: čaho im nie chapaje z sacyjalnych pasłuh. Vyjavilisia try kirunki: masaž i lačebnaja fizkultura doma, psychalahičnaja dapamoha doma, dapamoha ŭ sacyjalizacyi siamji.
Doma — bo takich dziaciej ciažka vazić u palikliniku pa šerahu pryčyn, chacia tam biaspłatna. Akazałasia, bolš za 80% apytanych siemjaŭ vyklikajuć dadomu płatnaha masažysta i specyjalista pa ŁFK, adna siamja karystajecca pasłuhami płatnaha psycholaha doma.
Specyjalisty mohuć prajści staž za miažoj
U adkaz hośpis hatovy prapanavać hetym dzieciam try ŭnikalnyja pasłuhi, jakich ciapier nia robiać u Biełarusi.
Sensorny pakoj u hośpisie.
Pieršaja pasłuha — abilitacyja. Siudy ŭvachodziać nia tolki masaž i ŁFK doma, ale i prystasavańnie ŭsiaho chatniaha asiarodździa pad patreby dziciaci. Hetamu specyjalist moža navučyć baćkoŭ. Siarod metadaŭ abilitacyi — pravilnyja ŭkładki. To bok, tułava, ruki i nohi dziciaci, skavanyja sutarhami, vykładvajuć u pravilnaj pazycyi i zamacoŭvajuć, kab cieła pastupova prymała bolš zdarovaje stanovišča, palapšaŭsia kryvaciok.
Druhaja — psychalahičnaja dapamoha ŭ vyhladzie sensornaj dyjety, abo pravilnaha sensornaha «siłkavańnia». U palijatyŭnych dziaciej časta mocna parušanyja zrok i słych. Jość metad, jaki dapamahaje raźvivać mozh hetych dziaciej, zasnavany na dotykach da roznych pavierchniaŭ, z admysłovym prahavorvańniem, pad muzyku.
Stolik z padahrevam, jaki rassłablaje ciahlicy chvorych dziaciej.
Treciaja pasłuha — sacyjalizacyja — datyčyć i baćkoŭ, i dziaciej. Jana bazujecca na tym, kab vyvozić ciažka chvorych dziaciej na špacyr u hramadzkija miescy kštałtu kramy abo kaviarni, znajomić ich z asiarodździem dastupnym sposabam. Baćkam hety metad palahčaje znachodžańnie ŭ publičnych miescach, zdymaje barjery, źnižaje strachi. Bo mnohija ź ich saromiejucca vychodzić «u ludzi» z asablivymi dziećmi.
Hośpis za svaje srodki moža nakiravać 3-4 svaich specyjalistaŭ na staž u Italiju, Vialikuju Brytaniju i Polšču, kab tam jany zasvoili zhadanyja sučasnyja metady. Potym hetyja ludzi zmohuć dapamahać paŭsotni ciažka chvorych dziaciej u Horadni. Adnak hośpis nia maje srodkaŭ, kab płacić im zarobak.
Na hod treba 25 tysiač rubloŭ
Jak patłumačyła Svabodzie dyrektarka Horadzienskaha dziciačaha hośpisu Volha Vialička, zarobak hetym specyjalistam pavodle zakonu musić płacić dziaržava.
Volha Vialička.
Z 2014 hodu ŭ Biełarusi dziejničaje taki instrument, jak dziaržaŭny sacyjalny zakaz. Kali dziaržaŭnyja ŭstanovy samastojna nia mohuć akazać niejkija nieabchodnyja sacyjalnyja pasłuhi, ich mohuć prapanoŭvać niedziaržaŭnyja arhanizacyi pry finansavańni ź biudžetu. Dziaržava ich jak by najmaje na pracu.
«Ja dumaju, sacyjalny zakaz — vielmi pravilnaja i patrebnaja reč. Jana pradstaŭlenaja ŭ našaj krainie nia tak šyroka. Heta dobry instrument, jaki dazvalaje dziaržavie pašyryć pieralik sacyjalnych pasłuh i zrabić ich bolš inavacyjnymi. Patrebny novyja sučasnyja padychody. Toje, što było raspracavana ŭ 1985 hodzie, cudoŭna, ale my pierajšli da hadžetaŭ. Sacyjalnyja pasłuhi musiać raźvivacca hetaksama. Nia mohuć jany spynicca na ŭzroŭni Savieckaha Sajuzu», — miarkuje Volha Vialička.
U hetym vypadku hośpis źjaŭlajecca niedziaržaŭnaj hramadzkaj arhanizacyjaj i hatovy akazvać pasłuhi, jakija nia moža prapanavać dziaržava. Adnak finansavańnia pakul niama.
Pa raźlikach hośpisu, na hadavy zarobak hetym specyjalistam treba 25 tysiač rubloŭ. Kiraŭnictva hośpisu razam z baćkami hod tamu chadziła na pryjom da staršyni Horadzienskaha harvykankamu Miečysłava Hoja. U hutarcy čynoŭnik adkazaŭ, što heta nievialikija hrošy dla biudžetu i što pytańnie razhledziać.
Sioleta hośpis źviartaŭsia z paŭtornaj prośbaj ab finansavańni sacyjalnych pasłuh — piśmova. Adnak adkazu harvykankamu dahetul niama.
U horadzienskim hośpisie.
Dyrektarka hośpisu pierakananaja, što dabračynnyja hrošy nie pavinny iści na zarobki, bo heta funkcyja dziaržavy. Kali hramadzkija arhanizacyi buduć spaborničać na konkursnaj asnovie za akazańnie takich pasłuh, to vyjhrajuć usie baki spravy, ličyć Volha Vialička.
«Na rynku sacyjalnych pasłuh buduć źjaŭlacca novyja, kankurentazdolnyja sacyjalnyja pasłuhi. Ad heta vyjhraje spažyvalnik pasłuhi, toj, chto akazvaje pasłuhi, bo budzie ŭvieś čas udaskanalvacca, i dziaržava, bo za nievialikija hrošy atrymaje dobry pradukt. U dziaržaŭnaj systemie ŭvodzić novyja metady budzie značna daražej», — kaža Volha Vialička.
Kurs masažu doma kaštuje 100 rubloŭ
Alena Šachnazarava vychoŭvaje 8-hadovaha syna Ramana z nastupstvami meninhaencefalitu. Čarha na biaspłatny kurs masažu ŭ paliklinicy — 3-7 miesiacaŭ. Tudy na masaž ci ŁFK jany chodziać tolki ŭletku. Uzimku heta ciažka.
Alena Šachnazarava.
«Vy ŭjaŭlajecie, što takoje dzicia apranuć, raspranuć, kali jon u kurtcy, štanach? Potym adrazu paśla masažu ciahnuć praz vulicu, kali jon razahrety… U pieršy ž dzień ty načaplaješ virusaŭ i budzieš chvareć», — kaža Alena.
Jany prachodziać płatny kurs masažu doma raz na dva miesiacy. Košt za 10 dzion — 100 rubloŭ. ŁFK patrebna pastajanna, bieź pierapynkaŭ. Košt chatnich zaniatkaŭ — 10 rubloŭ za raz. U paliklinicy dla ŁFK z asablivymi dziećmi niama patrebnaha abstalavańnia.
Maci adznačyła, što dziciaci patrebien i łohamasaž — masaž tvaru, jaki raźvivaje artykulacyjny aparat, dapamahaje lepš pieražoŭvać, hłytać, stravavać ježu. Biaspłatna takich pasłuh niama. Adzin seans kaštuje 15-20 rubloŭ.
Alena miarkuje, što pasłuhi psycholaha taksama prydalisia by ŭsioj siamji, bo baćki ciažka chvorych dziaciej časta znachodziacca ŭ sacyjalnaj izalacyi, ciažka adaptujucca da novych umovaŭ.
Synu Taciany Todryk Cimafieju 14 hadoŭ. U chłopca epilepsija. Maci kaža, što jon užo dosyć vialiki, jaho ciažka niekudy vazić. Joj taksama lepiej, kali masažyst prychodzić dadomu. Efekt ad pracedur, jak jana zaŭvažaje, vidavočny. Syn tady lepiej kiruje svaim ciełam, naprykład jaho lahčej pierasadzić.
Taciana Todryk.
Na ŁFK jany nia chodziać, bo ŭ paliklinicy ź Cimafiejem zajmajucca, jak sa zdarovym, kažuć vykonvać praktykavańni pad vusnyja kamandy, ličeńnie. Syn tak nia zdolny zajmacca.
12-hadovaja dačka Taciany Skołyš Karyna zmahajecca z nastupstvami meninhaencefalitu.
Na dumku Taciany, dobrych specyjalistaŭ ŁFK i masažu brakuje. Joj by taksama chaciełasia, kab specyjalisty prychodzili dadomu.
Taciana Skołyš.
«U hramadzki transpart nia ŭlezieš, nia ŭsie aŭtobusy abstalavanyja, dziciaci ciažka znachodzicca ŭ zakrytaj prastory, siarod mnostva ludziej. Nia kožnaja taksoŭka biarecca vieźci takoje dzicia. Spyniaje i chałodnaje nadvorje, infekcyi na vulicy, bo imunitet u dziciaci asłableny. Nia ŭsie masažysty navučanyja pracavać z asablivymi dziećmi. Im patrebny specyfičny masaž i fizkultura, adroznyja ad taho, jaki robiać zdarovym ludziam, bo mohuć uźniknuć sutarhi», — tłumačyć Taciana.
U apošni momant dziciaci moža stać kiepska, tady mierkavanuju pajezdku ŭ palikliniku treba admianiać. Doma kiepski stan pieražyvajecca lahčej.
Taciana pahadžajecca, što siemjam ź ciažka chvorymi dziećmi nieabchodna sacyjalizacyja.
«Pakul my byli doma, my byli ŭ svaim śviecie. Pad apiekaj hośpisu my stali vyjaždžać, kantaktavać. Baćki raźviejvajucca. Dzieci adčuvajuć, što jany ŭ kampanii. Sacyjalnaja adaptacyja dla nas vielmi važnaja, bo baćki zamykajucca ŭ sabie. Kali specyjalist moža raźniavolić, to heta viartaje da žyćcia», — adznačaje Taciana.
«Kamentavać nia budu»
«Ja nie źjaŭlajusia rasparadčykam finansavych srodkaŭ. Im źjaŭlajecca staršynia. Tamu takija pytańni ja kamentavać nia budu», — skazała karespandentu Svabody namieśnica načalnika ŭpraŭleńnia pracy, zaniataści i sacyjalnaj abarony, načalnica adździeła pracy i sacyjalnaj abarony Natalla Šemiet.
Zaśpieć staršyniu harvykankamu Miečysłava Hoja na miescy nie atrymałasia.
Načalnica ŭpraŭleńnia pracy, zaniataści i sacyjalnaj abarony Horadzienskaha harvykankamu Lilija Saniukievič skazała, što daść infarmacyju Svabodzie na piśmovy zapyt.
Piać faktaŭ pra dziciačy hośpis u Horadni
U hośpisie
- Kabinet dyrektara addali pad masaž. Dyrektarka pracuje dzie pryjdziecca.
- Prybiralnicu na pracu nie biaruć, kab ekanomić hrošy. Pamiaškańnie prybirajuć usie supracoŭniki hośpisu. Heta jadnaje kalektyŭ, kažuć jany.
- Supracoŭniki nia pamiatajuć, kali nabyvali papieru dla druku. Usio ad ekanomii. Papieru prynosiać achviaradaŭcy.
- Pad apiekaj hośpisu ciapier znachodzicca 55 horadzienskich siemjaŭ, jakija vychoŭvajuć ciažka chvorych dziaciej.
- Sioleta hośpis adznačyŭ 11 hadoŭ isnavańnia i źmianiŭ nazvu na Horadzienski dziciačy hośpis imia Śviatoha Huberta.
