Dva filijały muzieja Jakuba Kołasa na Staŭbcoŭščynie znachodziacca ŭ krytyčnym stanie. Ich zakryjuć?
Čytač «Našaj Nivy» Mikałaj Łysiankoŭ zaniepakojeny: pad pahrozaj isnavańnia dva filijały muzieja Jakuba Kołasa, u Łastku i Albuci, što na Staŭbcoŭščynie.
«Ja bačyŭ, što ŭ Łastku navat šłahbaum pastavili, ciapier nijakaj mahčymaści dajechać tudy niama», — uzrušajecca Mikałaj.
Jon raskazvaje, što muziej u Łastku znachodzicca ŭ zapuścieńni, tudy nie jeździać ekskursii. Prytym što asablivych hrošaj na svajo isnavańnie jon nie vymahaje.
Filijał muzieja ŭ Łastku.
«Tam žyvie i pracuje na paŭstaŭki nahladčyca, atrymlivaje 150 rubloŭ na miesiac. Na padłozie muzieja pakłali linoleum, stol ababili sajdynham… Chiba tak robicca ŭ muziejach? Ja tam nie pracuju, ale ŭžo sam hatovy za svaje hrošy padtrymlivać muziej, aby jaho nie zakryvali. A ŭ Albuci naohuł stol praciakaje. Dyk što, z-za hetaha zakryvać muziei? Jany ž naša histaryčnaj kaštoŭnaść», — razvažaje čytač.
Dyrektar muzieja: «Ź filijałami biada, ale zakryvać ich nichto nie budzie»
Alaksandra Chramoha pryznačyli dyrektaram muzieja Jakuba Kołasa zusim niadaŭna, 17 vieraśnia.
Jon źjeździŭ u kamandziroŭku na Staŭbcoŭščynu i vyrašyŭ, što treba prymać terminovyja miery.
«Ja prosta byŭ šakavany tym, u jakim stanie znachodziacca što filijał u Łastku, što ŭ Albuci. U Łastku ja pryniaŭ rašeńnie zakansiervavać muziej na zimu. Pakolki muziej addaleny, pastaviŭ zadaču pastavić tam sihnalizacyju, uziać pad achovu, u tym liku i pad pažarnuju. Jon patrabuje ramontu, heta praŭda.
Muziej mieścicca daloka ad darohi i da jaho ciapier možna dajechać chiba na lesavozach. Na viasnu ja budu hutaryć sa Staŭbcoŭskim vykankamam pra toje, kab da muzieja prakłaści darohu. Nu i toje, što ŭ budynku, jaki ŭjaŭlaje histaryčnuju kaštoŭnaść, žyvuć ludzi — heta niedapuščalna pa zakanadaŭstvie.
U Łastku terytoryja muzieja — 4 hiektary, na nastupny hod ja chaču raspracavać turystyčny maršrut takim čynam, kab filijał byŭ zadziejničany dla praviadzieńnia roznych imprezaŭ na śviežym pavietry. Ale nichto nie źbirajecca zakryvać muziei, hetaha nie budzie», — prakamientavaŭ Alaksandr Chramy.
Muziej u Albuci.
Filijał muzieja ŭ Albuci taksama zakryvać nie płanujuć. Alaksandr Chramy zapeŭnivaje, što Ministerstva kultury, pryznačajučy jaho na pasadu dyrektara, staviła zadaču viarnuć naviednikaŭ u muziei.
«U Albuci taksama pracuje adzin nahladčyk, ale, dziakujučy tamu, što muziej znachodzicca niepadalok ad asnoŭnaha muzieja ŭ Akińčycach, ludzi, što zamaŭlajuć ekskursiju, traplajuć i siudy. Na nastupny hod my płanujem znajści hrošy, kab pierakryć dach. Vy ž razumiejecie, što sioleta heta rabić nielha. My zdymiem dach, a tut marazy. I što tady?» — kaža Alaksandr Chramy.
Daviedka «NN»
Łastok, abo Suchoščyna — treciaje miesca žycharstva baćkoŭ Jakuba Kołasa. Siudy Michaił Mickievič pierabraŭsia ź Mikałajeŭskaj lasnoj kamory 1 listapada 1885 hoda i žyŭ da krasavika 1890 hoda. Łastok raźmieščany za 10 km ad Mikałajeŭščyny, za 4 km ad vioski Śvierynava, byłoha šlachieckaha zaścienka. Siadziba (leśnikova pasada) akružana jałovym lesam. Chata i humno zachavalisia da našych dzion.
Albuć. Mickievičy pražyli ŭ Albuci z 1890 hoda pa 1904 hod. Chata palasoŭščyka ŭ Albuci, jak paznačana ŭ archiŭnych dakumientach, była pabudavana ŭ 1873 hodzie. Praz hod ich žyćcia na novym miescy, 30 sakavika 1891 hoda, na siadzibie adbyŭsia pažar, jaki źniščyŭ usio datła. Novy dom adbudavali ŭ tym ža 1891 hodzie na padmurku staroj chaty.
U aŭtabijahrafii Jakub Kołas piša: «Albuć zapomniłasia mnie najbolej jaskrava. Tam była nadzvyčaj cikavaja pryroda. Leśnikova pasada stajała na bojkaj darozie, kudoju išli i jechali ludzi. Niazmoŭkłyja cikavyja hutarki novych ludziej pašyryli moj zapas viedaŭ ab ludziach i naohuł ab žyćci i dali mnie bahaty materyjał dla nazirańnia».
Mienavita ŭ Albuci Kołas napisaŭ svoj pieršy vierš. Albuckija miaściny paet usłaviŭ u mnohich tvorach, u paemie «Novaja ziamla» Albuć apisana jak Parečča. U 1990 hodzie u adnoŭlenaj chacie stvorana litaraturna-miemaryjalnaja ekspazicyja pa matyvach paemy «Novaja ziamla».
