Estety, starpiory, nacyjanał-kansiervatary i Maks Korž
Paśla kancerta Maksa Karža, jaki sabraŭ 35 tysiač čałaviek na stadyjonie «Dynama», daviałosia pračytać šmat niehatyŭnych vodhukaŭ ad «tusoŭki» pra dehradacyju nacyi i h. d. Apošniaj kroplaj dla mianie staŭ artykuł Vitala Cyhankova na «Radyjo Svaboda», u jakim jon kaža, što nasamreč tyja, chto nie lubić Karža, heta estety, uzrost nie hraje roli. My prosta estety, a nie starpiory. U prykład jon pryvodzić svajho syna, jaki taksama nie ŭsprymaje hetuju muzyku.
Ja zhodny, reč nie ŭ tym, što hetyja ludzi starpiory.
Prablema zusim ŭ inšym, hetyja ludzi źjaŭlajucca prychilnikami nacyjanał-kansiervatyŭnaj ideałohii, dźvie hałoŭnyja kaštoŭnaści jakoj u našych ŭmovach — heta mova i viera ŭ Boha. Śpiavajučy dakładna takija ž treki, tolki na movie, Korž by staŭ dla nacyjanał-kansiervataraŭ miesijaj, daloka za prykładam nie treba chadzić, hladzi kiejs pad nazvaj «Michałok».
A kali zaśpiavaŭ by jašče jaki-niebudź adzin trek z upaminańniem Isusa, to dakładna b trapiŭ na dysk «Chryścijanski hit» ad Pašy Sieviarynca.
Spadar Vital pryvodzić u prykład, što jon lohka słuchaje bolš sučasnuju muzyku, nakštałt Nizkiz, nie tolki Volskaha. Prabačcie, ale davajcie pierakładziom biełaruskamoŭnyja chity Nizkiz na ruskuju, čym jany buduć mocna adroźnivacca ad trekaŭ siaredniestatystyčnaha pop-rok-hurta? Što ad ich zastaniecca, jaki jany pasył chočuć danieści? I ŭ hetym niama ničoha strašnaha, pop-muzyka (niachaj navat i ŭ rokavaj apracoŭcy), nie pavinna nieści ŭ sabie niejkich sakralnych sensaŭ, jaje hałoŭnaja meta heta zabaŭlać słuchača, dapamahać bavić čas.
Ale Korž — zusim inšy vypadak, i tyja, chto ličyć, što treki Karža — heta biessensoŭna i pošła, prosta nie analizavali jaho tvorčaść jak maje być.
Čytajcie taksama: Maks Korž sabraŭ stadyjon «Dynama», na kancert pryjšli 35 tysiač čałaviek FOTAREPARTAŽ
Davajcie raźbiarom pa punktach, na čym hruntujucca treki Karža?
1. Korž zaŭsiody davoli dakładna atajasamlaje siabie ź Biełaruśsiu.
Pahladzicie praktyčna luby klip Karža, kožny ź ich albo całkam pryśviečany Minsku («Optimist»), albo padziei całkam upisany ŭ prastoru Minska («Słovo pacana», «Malinovyj zakat», «Stilovo»), albo Korž pakidaje ŭ klipach biełaruskija «paschałki». Tut jaskravyja prykłady, klip na trek «Motylok», jaki zdymaŭsia va Uładzivastoku, na inšym kancy ziamli (!), u kadry šmat razoŭ bujnym płanam vydzialajecca toje, što Korž hraje na pijanina z nadpisam «Biełaruś».
I ŭ hetym ŭvieś Korž. Viartajučysia da klipa na trek «Słova pacana», pahladzicie, ź jakoj luboŭju zroblena scena ŭ pačatku, kali Korž havoryć pa-biełarusku ź siabram, a źvierchu nakładzieny pierakład «ad hoblina», jak z 90-ch.
Projdziemsia pa trekach, tam taksama šmat adsyłak da Biełarusi i Minska. Trek «Traliki» — biełaruskamoŭnaja abviestka z tralejbusa «Aściarožna, dźviery začyniajucca». Uvieś čas možna pačuć zhadki pra Biełaruś i Minsk: «Etot małyj mnie napominajet moj Minsk», «Niet, ja lublu etot minskij šum, obožaju horod, v kotorom živu», «Hrušievka ćvietiot», «Łuninieckije brodiahi in da street». Trek «Praletarka» nazvany ŭ honar stancyi mietro ŭ Minsku.
Luboŭ da rodnaha składajecca z tysiačy drobiaziaŭ, jakija my navat nie zaŭvažajem i Korž pa-majstersku ŭpisvaje hetyja drobiazi ŭ svaje klipy i treki, jon nie denacyjanalizavany. Ab tym ža jon kazaŭ na kancercie, čaho varta tolki vykazvańnie «Ja nie chaču žyć jak na Zachadzie, bo tam niama dušy, ja nie chaču žyć jak na Uschodzie, bo tam niama paradku, ja chaču žyć tut». Heta było nie adzinaje pryznańnie Karža ŭ lubovi da Biełarusi. Kancert pačaŭsia z taho, što na ekranach źjavilisia dziaŭčaty ŭ nacyjanalnych strojach, jakija śpiavali biełaruskija pieśni, a za kadram byŭ hołas Karža, jaki kazaŭ, što dzie jon tolki ni byŭ, ale zaŭsiody viartaŭsia siudy, na svaju ziamlu.
Sam Korž vyjšaŭ u majcy FK «Łuniniec», jaki nie isnuje ŭžo šmat hadoŭ.
Pra jaho pieršy, biełaruskamoŭny hurt LunClan pisać padrabiazna nie budu, možacie sami pahladzieć i pasłuchać.
2. Korž ledź nie ŭ pałovie trekaŭ zaklikaje ŭziać svoj los ŭ svaje ruki, iści za maraj, padniać svaju piatuju kropku i štości rabić. Pahladzicie kvintesiencyju hetaj tematyki ŭ tvorčaści Karža «Hory po koleno» ci «Praletarka», jon zaklikaje brać i rabić, iści za svajoj maraj. Chiba nie mienavita hetaha nie chapaje biełarusam, brać adkaznaść za siabie? Paternalizm biełarusaŭ — heta nie prablema? Ab tym samym Korž i kazaŭ na kancercie, što kožny pavinien ŭziać svoj los u svaje ruki, rabić svaju spravu na ŭzroŭni. A chiba mahčymy aŭtarytarny režym u krainie, dzie kožny budzie za siabie adkazvać?
3. Korž prasoŭvaje kaštoŭnaści siabroŭstva, tavarystva. Kvintesiencyja tut — «Słovo pacana». Cytata z hetaha treka: «Svoich nie zabyvať, vmiestie idti, vmiestie do konca». Jašče Hiehiel kazaŭ, što mova moža vyznačać naša ŭsprymańnie śvietu. Tak, naprykład, kali ŭ movie niama aznačeńnia siniamu koleru, to čałaviek budzie ŭsprymać abjekt zusim inačaj, čym toj, u kaho ŭ movie jość takoje słova, heta navukova daviedzienyja rečy. Davajcie zirniom z hetaha punktu hledžańnia, što jość trek «Słovo pacana»? «Svoich nie zabyvať» (hetu cytatu možna časta pabačyć na šalikach fanataŭ» — a chto hetyja svaje? Pierahladzicie klip, u im, jak ja kazaŭ, jon razmaŭlaje pa-biełarusku, usie łakacyi biełaruskija. Heta nam daje zrazumieć, što svaje — heta my, biełarusy. Mienavita tamu Korž zmoh sabrać samuju vialikuju placoŭku tut, u Biełarusi, a nie ŭ Rasii ci Ukrainie. Kancerty ŭ Maskvie i Kijevie, jakija pa kolkaści žycharoŭ bolšyja za Minsk, pa vyniku byli raźličany na mienšuju kolkaść hledačoŭ, i heta nie prosta tak.
Korž takim čynam farmiruje ŭ biełaruskaj moładzi kaštoŭnaść taho, što my pavinny być razam, svaich nie zabyvać, abjadnoŭvacca, a chiba nie hetaha tak nie chapaje ŭ Biełarusi? Nie daremna šmat chto paraŭnoŭvaje fanataŭ Karža z futbolnymi fanatami, źjavy vielmi padobnyja. Takija kamjunici dajuć dośvied samaarhanizacyi i adčuvańnie jednaści. Hramadzianskaja supolnaść pačynajecca na ŭzroŭni siamji i siabroŭ.
4. U toj ža čas Korž prasoŭvaje kaštoŭnaści «adkrytaha śvietu», zaklikaje pašyrać kruhahlad, padarožničać (tak, tak!).
Pasłuchajcie chacia b trek «Zielonyj čiemodan» — heta samy jaskravy i nie adzinkavy prykład. Voś vam prypieŭ:
Obojti płanietu Ziemla — jesť miečta u mienia.
Posietiť kuču stran, vziav s soboj zielenyj čiemodan.
Biez hranic i bumah, biez dołhov i zarpłat.
Ludi nie pojmut, zato ty poniał sam —
Odnaždy vziav s soboj zielenyj čiemodan.
Chiba čałaviek, jaki šmat dzie byŭ, moža być ahresiŭnym ksienafobam?
I my mahli na kancercie ŭ Minsku bačyć jaskravyja prykłady taho, jak kaštoŭnaści, jakija tranśluje Korž, mocna ŭpłyvajuć na słuchača. Tam było šmat ludziej jak z Ukrainy, tak i z Rasii, kožnyja sa svaimi ściahami, adnak nichto nie kanfliktavaŭ, jany razam śpiavali pieśni Maksima, razam hulali pa horadzie, hetych ludziej vidavočna budzie składana prymusić paddacca militarysckaj prapahandzie. Na samim kancercie Korž u tym liku kazaŭ, što zachop čužych ziemlaŭ — heta nieprymalna.
Chiba nie hetaha tak nie chapaje biełarusam — bačyć śviet šyrej?
Takim čynam, Korž praz svaje treki sprabuje zakłaści (śviadoma ci nie, heta nie važna) tyja kaštoŭnaści, jakich vielmi časta nie chapaje biełarusam. 1. Lubi i pomni svajo. 2. Vaźmi svoj los ŭ svaje ruki, stań haspadarom svajho žyćcia 3. Lubi bližnich svaich, šanuj kamjunici. 4. Hladzi na śviet šyrej, padarožničaj.
Korž danosić moładzi hetyja važnyja kaštoŭnaści jaskrava i zachaplalna, u adroźnieńnie ad surjoznych dziadziek, jakija kryčać sa sceny na mitynhach adnolkavyja i presnyja pramovy.
A što ž nacyjanał-kansiervatary?
Jany lubiać nazyvać siabie nacyjanał-demakratami, tolki voś prablema, — «demas» im krytyčna nie padabajecca, jon durny i zambavany, a jany adny mudryja svajoj vyšejšaj mudraściu.
