Analityk: Rasijskaja sacyjałohija nie maje značeńnia, kali havorka idzie pra Biełaruś
Piša Kirył Kaścian.
25 studzienia biełaruskaja redakcyja radyjo «Svaboda» źmiaściła intervju z Ryhoram Kiertmanam, viadučym analitykam rasijskaha fondu «Obŝiestviennoje mnienije», u jakim abmiarkoŭvalisia vyniki niadaŭniaha apytańnia pra stan biełaruska-rasijskich adnosin, zładžanaha hetym fondam. Hałoŭny pasył intervju možna źvieści da taho, što niadaŭnija sprečki Minska i Maskvy nakont farmatu dvuchbakovaj intehracyi zastalisia niezaŭvažanymi rasijskim hramadstvam. Adnak, čytajučy vyniki hetaha daśledavańnia, chočacca zadacca pytańniem: a ci hramadskaja dumka maje naohuł niejkaje značeńnie ŭ hetym pytańni?
Pierad tym, jak adkazvać na hetaje pytańnie, chaču padkreślić, što ja nie maju namieraŭ padvažvać aŭtarytet Hryhoryja Kiertmana i fondu «Obŝiestviennoje mnienije». Jany robiać svaju spravu ŭ tych hramadska-palityčnych umovach, jakija isnujuć u ich krainie. Inšaja sprava, što realii Rasii pakazvajuć spačatnuju marnaść takich daśledavańniaŭ.
Zdavałasia b, ciapierašniaja Rasija maje šmatpartyjnuju sistemu, alternatyŭnyja vybary roznych uzroŭniaŭ i peŭnuju stupień svabody słova. Adnak u kantekście realnaha źmiestu rasijskaj palityki realnaje značeńnie majuć tolki prezidenckija vybary, jakija, pa sutnaści, pieratvarajucca ŭ čarhovaje pieraabrańnie Pucina. Usie inšyja vybary — užo šmat hadoŭ jak druhasnyja, bo jany sutnasna nie ŭpłyvajuć na źmiest zamiežnaj palityki Rasii. Naadvarot, usie ŭładnyja struktury i dziaržaŭnyja srodki masavaj infarmacyi nieabchodnyja, chutčej, kab absłuhoŭvać i infarmacyjna padtrymlivać taki kurs.
U vyniku rola rasijskaha elektaratu skančvajecca z čarhovym abrańniem na carstva Pucina, paśla čaho jon pieratvarajecca ŭ natoŭp naziralnikaŭ. Chtości ź ich aktyŭna ci nie nadta padtrymlivaje praŭładny kurs, chtości z roznych pryčynaŭ nie lezie ŭ palityku, chtości prosta naziraje za tym, što adbyvajecca, a chtości źjazdžaje z krainy. Tut varta zadacca pytańniem: a jakim čynam rasijskaja hramadskaja dumka naohuł upłyvaje na zamiežnapalityčnyja dziejańni Kramla padčas palityčnych kryzisaŭ unutry niejkaj krainy ci pry ŭźniknieńni prablemaŭ u jaje dačynieńniach z Rasijaj? Tut nie varta abmiažoŭvacca Ukrainaj, Siryjaj ci Hruzijaj, dzie dajšło da vykarystańnia vojska. Majuć značeńnie i bolš «banalnyja» prykłady ŭnutrypalityčnych kryzisaŭ ci handlovych vojnaŭ — Vieniesueła, Armienija, Małdova ci Biełaruś.
Za časoŭ Pucina-Miadźviedzieva rasijskaje hramadstva zaŭsiody stavili pierad faktami farmiravańnia toj ci inšaj zamiežnapalityčnaj prahramy i jaje praktyčnaha ažyćciaŭleńnia. Rasijskaje hramadstva, u svaju čarhu, ci vitała heta na chvali adpaviednaj prapahandysckaj kampanii, ci prosta źjadała, bo inšych varyjantaŭ nie było. Adnak pra niejki realny ŭpłyŭ hramadstva na pryniaćcie rašeńniaŭ zamiežnapalityčnaha charaktaru havaryć nielha. Heta śviedčyć pra toje, što ŭ ciapierašniaj Rasii sistema ŭłady nastolki samadastatkovaja, što dla jaje nie maje asablivaha značeńnia, jaki adsotak hramadstva padtrymaje jaje ŭ zamiežnapalityčnych dziejańniach — 35, 60 ci 99. Rešta rasijskaha hramadstva heta prosta źjeść, a hatovych niejak pratestavać — vobmal, i šmat chto ź ich vycisnuty za miažu. U realnaści takaja taktyka vyhladaje nastupnym čynam. Spačatku rasijskija ŭłady staviać usich ułučna z ułasnym hramadstvam pierad faktam, a potym vykarystoŭvajuć svaje mahčymaści dziela taho, kab lehitymizavać svaje dziejańni. Karystajučysia rytorykaj adnaho palityka — śpiarša «nahinajuć», a potym sprabujuć pierakanać publiku ŭ vysakarodnaści svaich učynkaŭ z dapamohaj dypłamatyi i prapahandyscka-infarmacyjnaj mašyny.
U kantekście Biełarusi i ciapierašniaha kryzisu ŭ adnosinach z Rasijaj varta padkreślić jašče adnu važnuju akaličnaść. Absalutnaja balšynia rasijskaha hramadstva ŭsprymaje Biełaruś jak «bratni narod». Dla ich hetaja sprečka Minska i Maskvy nie jość čymści vielmi istotnym. Z adnaho boku, rasijskaje hramadstva apryjory nie budzie suprać hłybiejšaj intehracyi ź Biełaruśsiu. Z druhoha — balšynia rasijskaha hramadstva nie budzie bačyć prablemy ŭ fakcie niezaležnaści Biełarusi da taho momantu, pokul taja zastajecca ŭ hieapalityčnym poli Rasii. A pakolki ź ciapierašniaj sprečki anijak nie vynikaje źmiena hieapalityčnaha viektaru Biełarusi, niama padstavaŭ dla paŭnafarmatnaha zapusku rasijskaj prapahandyscka-infarmacyjnaj mašyny.
Lubyja hipatetyčnyja dziejańni Kramla suprać Biełarusi (heta nie abaviazkova budzie palityčnym pahłynańniem) buduć składacca sa sproby pastavić publiku pierad faktam i ŭ dalejšym lehitymizavać svaje dziejańni praz dypłamatyčnyja i prapahandysckija srodki. Važna razumieć, što ciapierašniaje rasijskaje hramadstva nie budzie supraćstajać Kramlu ŭ ažyćciaŭleńni im niejkich hieapalityčnych inicyjatyvaŭ datyčna Biełarusi. Ličby sacyjałohii nie majuć asablivaha značeńnia, a rasijskaje hramadstva nie budzie abaroncam biełaruskaj niezaležnaści.
