Teścirujem ekałahičnuju alternatyvu prakładkam i tamponam — mienstrualnyja kapy
Choć mienstrualnyja kapy i źjavilisia na śviet amal adnačasova z tamponami ŭ 1930-ja hady, apošnija kudy bolš papularnyja siarod žančyn.
Pryčyny prostyja: adny sychodziać u historyju raźvićcia libieralnych pohladaŭ u žanočych kołach (niejki čas dakranacca da svajoj pochvy ličyłasia nieprystojnym). Inšyja pieraškody dla papularyzacyi kap stvaryli markietołahi. Sprava ŭ tym, što kali tampony i prakładki žančyny nabyvajuć kožny cykł (a značyć, i prynosiać stabilny prybytak kampanijam, jakija ich vyrablajuć), to adnoj kapaj možna karystacca ad 3 da 10 hod — u zaležnaści ad taho, jak akuratna ź joj abychodzicca. Tamu čakać, pakul klijent pryjdzie druhi raz, davodzicca vielmi doŭha.
Da čaš hramadstva pačało čaściej źviartacca paśla 1980-ch, kali ludzi stali bolš dumać pra ekałohiju. Adnarazovaść vykarystańnia tamponaŭ i prakładak — hałoŭny ich minus. Pa roznych dadzienych, kožny hod adchodaŭ ad adnarazovych žanočych srodkaŭ hihijeny tolki ŭ Biełarusi nabirajecca kala 920 ton.
Siarod inšych pieravah kap vytvorcy vyłučajuć:
- sterylnaść i hipaalerhiennaść (mienstrualnyja čašy robiać ź miedycynskaha silikonu (z taho samaha, ja jakoha vyrablajuć dziciačyja soski i trubki miedycynskich katetaraŭ), jon niejtralny dla ślizistaj i nie ŭstupaje ŭ reakcyju ź bijałahičnymi tkankami ŭnutry cieła);
- nasić kapu možna da 12 hadzin, i ŭvieś hety čas nie bajacca praciakańniaŭ (u tym liku nočču padčas snu ci, naprykład, na jozie);
- jana nie stvaraje takich niazručnaściaŭ, jak śpiecyfičny pach, suchaść, namulvańnie ci śvierb;
- niama ryzyki sindromu taksičnaha šoku;
- u niekatorych žančyn pry vykarystoŭvańni čaš padčas miesiačnych źmianšajucca boli;
- dastupnaja cana: kapa kaštuje ŭ siarednim kala 30 rubloŭ, i vy nabyvajecie jaje raz i da 10 hod (navat kali kapa prasłužyć usiaho try hady, to ŭ miesiac vy addajacie na jaje 83 kapiejki).
A što dumajuć pra mienstrualnyja kapy daktary?
Kamientuje hiniekołah miedycynskaha centra «Łade» Maryja Varabjova:
«Biełaruski pakul nie vielmi aktyŭna cikaviacca kapami, ale ŭsio bolš žančyn chočuć imi karystacca. Možna pasprabavać čašy najpierš tym pacyjentkam, u jakich nazirajucca alerhičnyja reakcyi — syp, pačyrvanieńnie, aciočnaść i inšyja — na materyjał, ź jakoha vyrableny prakładki i tampony. Nie rekamiendujucca kapy tym, chto maje niejkija prablemy sa zdaroŭjem: patałohii šyjki matki, dyspłaziju, lubyja zapaleńni — nie varta prysutnaściu ŭnutry kapy z kroŭju ŭzmacniać zapalenčy efiekt. Taksama nie pažadana karystacca čašami žančynam paśla rodaŭ (u ich asłablenyja ciahlicy, i kapa paprostu nie budzie trymacca ŭnutry), a taksama tym, chto karystajecca śpirallu — jość ryzyka začapić jaje vusy, plus takim čynam možna taksama paŭpłyvać na raspaŭsiudžvańnie zapaleńnia.
Isnuje mierkavańnie, što z kapami pamianšajecca ryzyka taksičnaha šoku, ale, jak ni kruci, jany ŭsio roŭna ŭtrymlivajuć u sabie kryvavaje asiarodździe z bakteryjami, jakija jaho lubiać. Harantyi, što jany nie razmnožacca tam i nie daduć taksičny šok, usio adno niama. Uvohule, lepš pasprabavać čašu i ŭžo paśla karystańnia rabić vysnovy, padychodzić jana vam ci nie».
Try čytački «Našaj Nivy» vyrašyli paŭdzielničać u ekśpierymiencie i padzialicca svaim dośviedam karystańnia kapami CupLee.
Kaciaryna:
…— U pytańniach srodkaŭ hihijeny ja krychu retrahrad. Tak, ja razumieju ŭsie plusy tych ža tamponaŭ u paraŭnańni z prakładkami, ale zvyčajna źviartajusia da ich tolki tady, kali inšaha vyjścia niama: pajechała na mora, pajšła ź siabrami ŭ łaźniu ci zajmajusia johaj. Prosta mnie nie padabajecca sam praces zapichvańnia ŭ siabie čaho-niebudź, kali možna pražyć i biez hetaha.
Tamu sutyknieńnie z čašaj dla mianie stała cełym vyprabavańniem. Pužaŭ jaje pamier: o boža, jak ja ŭstaŭlu takuju «machinu», kali navat tampony nie vielmi lublu. Pierad praceduraj «apuskańnia», jak taho i patrabavała instrukcyja, ja staranna pamyła ruki, prakipiaciła kaŭpačok ciaham 5 chvilin (da hetaha doŭha dumała, ci nie varta nabyć pad hetuju praceduru asobny rondal, ale ŭ vyniku spyniłasia na tym, što prosta budu karystacca najmienš zapatrabavanaj u haspadarcy pasudzinaj).
Dalej pačałosia samaje składanaje. Ja skłała kapu pieršym sposabam, prapanavanym u instrukcyi — litaraj «S», ale ničoha nie atrymałasia. Pasprabavała druhi, dzie čašu treba skłaści ŭ «buton» i ŭvieści takim čynam, kab jon potym raskryŭsia ŭ pochvie — daremna. Dla siabie zrazumieła, što kapu, skručanuju pieršym sposabam, zručniej trymać u rukach, tamu ŭžo nie adstupałasia. Paŭprysiedam, starajučysia maksimalna rassłabicca, ja paŭtarała sprobu za sprobaj. I ŭ rešcie rešt u mianie ŭsio atrymałasia: całkam pracedura zaniała nie bolš za 5 chvilin. Dla debiutu vydatna, padumała ja. Nijakija zmazki i vada dla ŭvilhatnieńnia nie spatrebilisia.
Pahladzieŭšy da hetaha mnostva rolikaŭ i pačytaŭšy ź dziasiatak artykułaŭ pra dośvied karystańnia kapami, ja čakała, što pieršyja hadziny mnie moža być ź joj niazručna, chvost kaŭpačka budzie «boŭtacca» źnizu i pieraškadžać, ale ničoha takoha nie było. Ja ŭvohule amal na 12 hadzin zabyłasia, što ŭ mianie miesiačnyja (praŭda, spačatku ŭsio roŭna padstrachavałasia štodzionnaj prakładkaj — i darma, jaje dapamoha nie spatrebiłasia, praciakańniaŭ nie było). Toje samaje i nočču: čaša ŭtvaraje vakuum, tamu, kali vy ŭsio robicie pa instrukcyi i ŭ vas nie vielmi mocnyja vydzialeńni, ad čyrvonych plam na bialiźnie i adzieńni vy zastrachavanyja. Chvościk, jaki rekamiendujuć padkaracić u vypadku niazručnych adčuvańniaŭ, mnie padrazać nie pryjšłosia — pamier S pryjšoŭsia jakraz.
Kudy bolš prablem u mianie ŭźnikła padčas dastavańnia kapy. Ja viedała, što hałoŭnaje — pravilna nacisnuć na adzin ź jaje bakoŭ (ci źmiaścić palec pamiž kapaj i pochvaj), kab vakuum asłab. Heta akazałasia nialohkaj zadačaj, tamu spačatku ja vyciahvała čašu za chvościk, što rabić nie rekamiendujecca: tak vy ryzykujecie raźlić usiu vadkaść (ale kali ŭsio robicca nad vannaj, prablema adpadaje). Soramna pryznacca, ale ŭ samy pieršy dzień žyćcia z kapaj ja dumała, što budu prasić dapamohi dastać jaje ŭ kaho-niebudź ź blizkich — nastolki składana mnie heta davałasia. Ale ŭ vyniku ja pieramahła svoj strach. Čym čaściej ty heta robiš, tym lepš atrymlivajecca — u pryncypie, tak ź luboj spravaj. Hałoŭnaje — nabić ruku.
Ci budu ja karystacca joj znoŭ? Dumaju, tak. Usio ž heta zručnaja štuka mienavita ŭ čas karystańnia joju.
Natalla:
— Samaje pryjemnaje ŭ kapie, jak pa mnie, heta jaje źniešni vyhlad. Ružovieńkija, zialonyja, čornyja… Hladziacca vielmi estetyčna. I miašočak dla ich taksama pryhožy. Pierad vykarystańniem doŭha razhladała, sprabavała navobmacak acanić žorstkaść.
U pieršy dzień miesiačnych, pracoŭnaj ranicaj, u mianie skarystacca joj tak i nie atrymałasia: nie zmahła zrazumieć, jak jaje treba skłaści. Pakul siadzieła ŭ prybiralni, hladzieła jutub-roliki pa temie. U vyniku ja tak jaje i nie pastaviła. Aj, padumała, uviadu na noč. Uviečary, kali było bolš volnaha času, pačała znoŭ stavić ekśpierymienty. Kali atrymałasia, pieršyja paŭhadziny chadziła i prysłuchoŭvałasia da svaich adčuvańniaŭ: ci nie ciśnie, ci narmalna staić. I nijakich adčuvańniaŭ nie było.
I voś treba ž mnie było načytacca vodhukaŭ u internecie! Dziaŭčaty pisali, što samaje ciažkaje — dastać jaje. Tamu, kali lahła spać, uvieś čas dumała ab pracedury, jakaja čakaje mianie na ranicu. Ranica nastupiła hadzin u piać.
Na dziva, ja pravilna nacisnuła palcam niedzie ŭnizie čašy i ŭžo z druhoj-treciaj sproby jana paddałasia. Ja vyliła vadkaść, pramyła kapu pad haračaj vadoj i pakłała jaje na palicu. Dasypać pajšła sa zvyčajnaj prakładkaj. Nazaŭtra treba było być uvieś dzień u darozie, i ja nie ryzyknuła davierycca silikonavaj navincy.
Treci dzień ekśpierymientu prajšoŭ ź ciažkaściami pry ŭviadzieńni čašy. Mnie čamuści było sucha, i jana nijak nie stanaviłasia na miesca. Dniom, kali pajšła ŭ prybiralniu, prosta palenavałasia dastavać jaje i praviarać. Dachadziła da viečara, znoŭ dastała nie ź pieršaj sproby. Moža, mnie patrebny inšy, mienšy pamier? Pasprabuju pasiabravać ź joj u nastupny raz — a raptam z druhoj sproby spadabajecca?
Nasta:
— Pakul ja vaziłasia z hetaj novaj štukaj, pryhadvała, jak upieršyniu sprabavała ŭvieści tampon — heta było ŭ starejšych kłasach škoły, vielmi chaciełasia papłavać razam z usimi, i starejšaja siabroŭka sprabavała mnie patłumačyć, što i jak treba zrabić. Heta byŭ toj jašče kvest, ja vam skažu, da siońnia pamiataju. Paśla taho razu ja nadoŭha admoviłasia ad idei karystacca imi. Nijak nie mahła zrazumieć, jak heta možna ich nie adčuvać, jak heta možna ŭvieści tak, kab ź pieršaha razu i nie baleła? Ale prajšło paru hod, pryjšoŭ spryt, i nivodzin cykł bieź ich užo nie abychodzicca (majo vyratavańnie ad praciakańniaŭ).
Tak što, hledziačy na čašu, ja rychtavałasia da niečaha padobnaha.
Najbolš pužaŭ jaje pamier: jak heta ŭ siabie ŭvieści? Tampon u paraŭnańni — dziciačy sadok. Ekśpierymienty prachodzili nočču ŭ vańnie paśla sieryi rolikaŭ-instrukcyj (nie dumała, što kali-niebudź heta skažu, ale dziakuj prahramie Małyšavaj). Miechanika nibyta zrazumiełaja: zaniać zručnuju pozu (najpraściej rabić usio ležačy), skłaści kapu litaraj S, maksimalna ścisnuŭšy, i ŭvieści. Nu, sa sproby siomaj usio atrymałasia. Spała ja cudoŭna, nijakaha dyskamfortu nie adčuvała, nidzie ničoha nie praciakło.
Na ranicu — dvajny ekśpierymient: dastać kapu i ŭvieści pa novaj. Uchapicca za chvościk nie tak lohka, jak zdajecca, dy i sensu ŭ hetym mała — prosta ciahnuć za jaho zusim nie varyjant. Nacisnuŭšy na niz kapy i źmiaściŭšy jaje, udajecca vyciahnuć. Uvieści pa novaj atrymlivajecca sproby z čaćviortaj — prahres.
Ale heta ładna, druhoje dastavańnie prajšło ŭžo našmat lahčej i chutčej, navat udałosia nie raźviarnuć kapu. Hałoŭny minus — ja ŭvieś dzień pry chadźbie adčuvała, što jana ŭnutry mianie — heta nie samyja pryjemnyja adčuvańni. Nie bol, ale dyskamfort jość. Mahčyma, varta padrezać chvościk, ale pakul nie ryzyknuła — treba ŭpeŭnicca, što ja sapraŭdy pravilna ŭvodžu kapu i prablema tolki ŭ daŭžyni chvasta.
Ci chočacca mnie karystacca nadalej? Ja b karystałasia situacyjna:
- u pieršyja dni miesiačnych, kali bolš mocnyja vydzialeńni;
- kali davodzicca nočyć nie doma, i jość strach zapeckać čužuju bializnu;
- kali ty ŭ śvietłaj vopratcy i baišsia, što pry zamienie tampona na adzieńni mohuć źjavicca kropli kryvi.
Dziaŭčaty, jakija daŭno karystajucca kapaj, adznačajuć, što pieršyja sproby zaŭsiody dajucca niaprosta. Ale varta nabić ruku — i kapu lohka možna budzie i pastavić, i dastać, dzie b vy ni znachodzilisia: u hramadskaj prybiralni ci na pracy. Toj kamfort, jaki dajuć kapy ŭ vyniku, varty taho, kab pamučycca pieršyja dni ci miesiacy — śćviardžajuć daśviedčanyja.
Jak abrać pravilny pamier kapy?
Rekamienduje ŭładalnica internet-kramy mienstrualnych čaš Alaksandra Siańkievič.
«Samy važny paramietr — abjom vydzialeńniaŭ. Kali dziaŭčyna viedaje, što ich šmat, lepš abirać pamiery M ci L. Ale navat kali žančyna z mocnymi vydzialeńniami spynicca na pamiery S, to katastrofy nie adbudziecca, prosta z časam jana zrazumieje, što kapu treba mianiać čaściej. U vytvorcy CupLee, naprykład, uvohule isnuje tolki dva pamiery: S i L.
Dyjamietr L-ki bolšy za dyjamietr S-ki na 4 mm, vyšynia — na 6 mm. Chvościk u maleńkaj kapy daŭžejšy, tamu ŭ vyniku pamiž imi nie takaja ŭžo i vialikaja roźnica: prosta L-ka bolš «puzataja» pa formie, a S-ka pramaja, padobnaja na trochkutnik. Za košt hetaha atrymlivajecca roźnica ŭ cełych 10 mł (S — 20 mł, L — 30 mł).
Vybirać bolšy pamier rajać usim žančynam, u jakich byli rody. S — aktyŭnym spartsmienkam i tym, u kaho nie było vahinalnaha praniknieńnia. Jašče jość taki paramietr, jak vyšynia znachodžańnia šyjki matki. Kali vy viedajecie, što jana ŭ vas raźmieščanaja nizka, lepš paraicca z hiniekołaham nakont vykarystańnia kapaŭ».
IP Siańkievič A.D. UNP 193130396
