Viktar Prakapienia: Chto samy ŭpłyvovy ŭ Biełarusi paśla Łukašenki?
Nakont situacyi z zatrymańniami žurnalistaŭ u svaim Facebook vykazaŭsia IT-biznesmien Viktar Prakapienia.
Niejak adzin čynoŭnik mnie skazaŭ: «Viedaješ, chto samy ŭpłyvovy ŭ Biełarusi čałaviek paśla prezidenta? Nie, nie hienierał i nie ministr. Heta bieznazoŭny supracoŭnik apieratyŭnaha ŭpraŭleńnia adnoj sa struktur na 3 litary. Niachaj jaho zavuć Aleh Piatrovič. U našaj krainie tysiačy, kali nie dziasiatki tysiač takich, jak «Aleh Piatrovič». Siarod ich šmat prystojnych ludziej. Mnohija ź ich lubiać Radzimu i ščyra chočuć zrabić niešta dobraje».
Ja spytaŭ u hetaha čynoŭnika, a z čaho raptam «Aleh Piatrovič» samy ŭpłyvovy?
Jon kaža: «Hladzi. Znajšoŭ «Aleh Piatrovič» jakuju-niebudź situacyju sprečnuju. Napisaŭ rapart načalniku. Ale tak pabudavana naša sistema, što ŭ načalnika ŭłady amal niama. Kali ŭ situacyi jość choć by minimalny namiok na nieadnaznačnaść, načalnik vyrašaje pačać rasśledavańnie. Kali jon skaža nie, «Aleh Piatrovič» pojdzie ŭ słužbu ŭłasnaj biaśpieki i zojmie miesca načalnika. Načalnik načalnika i vyšej, jak i prakuror, i sudździa, i hetak dalej, u takim samym stanoviščy. Pastupiš pa-dziaržaŭnamu — spyniš nieadnaznačnuju historyju, jakaja vidavočna suprać intaresaŭ dziaržavy — sistema vyrašyć, što ty ŭziaŭ chabar. A dalej — z usimi nastupstvami».
Chto prasłuchoŭvaŭ telefony žurnalistaŭ? Nie hienierał i nie pałkoŭnik, a «Aleh Piatrovič». Heta «Aleh Piatrovič» pačuŭ słova «tyrym» i vyrašyŭ, što jaho dosyć dla raspačynańnia spravy.
Sistema zvarotnaha chodu nie maje. Sistema nie moža skazać, što pamyliłasia. Niama nikoha, chto moža skazać «Heta suprać intaresaŭ dziaržavy! Davajcie nie budziem razburać imidž krainy, pracoŭnyja miescy, ekanomiku, vieru ludziej u spraviadlivaść i h.d.» Drenna heta ci nie — druhasnaje pytańnie. Važna, što siońnia heta fakt. Tak pabudavana sistema. I kropka.
Zaraz adbyvajecca vielmi važny praces, ad jakoha šmat u čym zaležyć toje, jak kraina budzie raźvivacca dalej. «Aleh Piatrovič» z kalehami dahladajuć kampjutary žurnalistaŭ. Kali na praciahu sutak «Aleh Piatrovič» znojdzie čarhovuju sprečnuju situacyju, buduć novyja padazreńni i abvinavačvańni, dalikatnych dziaŭčat pakinuć u izalatary, žurnalisty pieraadolejuć novy rubiež va ŭzroŭni pieraciskajemaha stresu, a kraina zrobić vializny krok nazad.
«Aleh Piatrovič», TUT.BY, jak i mnohija, vyklučna «biełaja» kampanija. Kali vy bačycie niešta sprečnaje ŭ jaje pracy, nie treba z hetaj nahody pisać rapart. Bo sistema tak pracuje, što potym spynić jaje nichto nie zmoža.
«Aleh Piatrovič», nu nie złačynstva heta — pad čužym łahinam, jaki dali kalehi, na sajt zachodzić. Niama tut hramadskaj niebiaśpieki. U nas vielizarnaja kolkaść sapraŭdnych spraŭ, realnych złačynstvaŭ, jakija patrabujuć vašaj uvahi. Vielmi vas prašu, kali budziecie stvarać novy fajł z nazvaj «Rapart ŭ hetaj situacyi» (jak i ŭ mnohich inšych) — zadumajciesia, a ci ŭ intaresach dziaržavy heta robicie? Ci stanie naša hramadstva lepšym paśla taho, jak vy zapuścicie taki praces u sistemie?
U našym žyćci vielmi šmat roznaj chłuśni. Ale jość i praŭda. Praŭda taksama byvaje roznaj. Byvaje z maleńkaj litary «p» i ź vialikaj «P».
Pazaŭčora supracoŭnik bujnoj zachodniaj karparacyi mnie raspavioŭ historyju. Jon časta čytaŭ fejsbuk svajho kalehi. Toj pisaŭ, jak kłasna źjeździŭ adpačyć, jak kłasna pravodzić čas, i h.d. I raptam jaho post: «Byvaj, śviet» i zatym samahubstva.
Usio, što jon pisaŭ da hetaha, była praŭda — z maleńkaj litary. Vidavočna, što Praŭdy ź vialikaj litary tam nie było, i, mabyć, my nikoli jaje nie paznajem. Jak na mikraŭzroŭni nam važnaja Praŭda, tak jana nam patrebna i na ŭzroŭni krainy. Bieź jaje nijak.
Žurnalisty — heta ludzi, zadača jakich pakazvać nam Praŭdu. Biez hetaha jakaja harantyja, što ŭ adzin cudoŭny dzień my nie ŭbačym žachlivaha paviedamleńnia, jak ŭ vyšejapisanym prykładzie, tolki na ŭzroŭni ŭsioj krainy?
Mienavita žurnalisty dazvalajuć nam bačyć, što na samoj spravie adbyvajecca, što važna, što maje značeńnie i što patrabuje ŭvahi. Kali jany buduć pračynacca kožnuju noč 10 raz ad stresu, to my stracim hetuju samuju dalikatnuju suviaź i zdolnaść razmaŭlać pamiž saboj.
Žurnalisty — heta tyja ludzi, jakija źviartajuć uvahu hramadstva na prablemy i dazvalajuć ich vyrašać. Heta ciažkaja praca, ad jakoj šmat u čym zaležyć, jak my žyć budziem. Hramadstva pavinna mieć znosiny, inakš my stracim suviaź z realnaściu. Heta nieminučy šlach da katastrofy.
Nam vielmi składana acanić pracu vadapravodčykaŭ abo elektrykaŭ: jość vada i elektryčnaść — vydatna, my pra heta nie dumajem. Ale my vielmi baluča adčuvajem, kali hetyja zvykłyja rečy z našaha žyćcia źnikajuć. Tak i z žurnalistykaj. Nastupstvy adsutnaści Praŭdy adčuje na sabie kožny hramadzianin, u tym liku i «Aleh Piatrovič», i jaho dzieci.
Kožnaje zatrymańnie kaštuje hrošaj — u nas jość značna bolš važnyja rečy, na što ich možna vydatkavać.
Aleh Piatrovič! Vielmi vas prašu! Nie pišycie novych rapartaŭ — adpuścicie dziaŭčat! Nu nie pa-mužčynsku heta.
