Recepty ź jadomych dzikarosaŭ — daŭnšyftary dzielacca lubimymi stravami z krapivy, dźmuchaŭcoŭ, śnitki dy inšych dzikich raślinaŭ
Niezvyčajnyja recepty dla sajta downshifter.by sabrała Aŭhinia Mancevič.
Viasna ŭžo tryvała staić na nahach — na drevach źjavilisia pupyški, a dzie-nidzie i zaćvili. A ź ziamli pačała pakazvacca doŭhačakanaja zialonaja trava. Haradski žychar užo i zabyŭ, što mnohija dzikarosy možna ŭžyvać u ježu. Ale sapraŭdny viaskoviec musić viedać, jakuju raślinu sarvać i što ź jaje pryhatavać.
DownShifter.by vyrašyŭ razabracca, jakija raśliny možna jeści i jak ich pryhatavać. Dla hetaha my sabrali niekalki receptaŭ stravaŭ ź dzikarosaŭ ad daŭnšyftaraŭ našaj krainy.
Dziakujučy dośviedu našych prodkaŭ, siońnia my viedajem, što možam peŭnym čynam pryhatavać samyja roznyja raśliny. U łopuchu možna źjeści litaralna ŭsio — ad karanioŭ da nasieńnia. Z karanioŭ dźmuchaŭca i cykoryja robiać napoi, padobnyja na kavu. Vielmi smačnym atrymlivajecca vareńnie ź dźmuchaŭcoŭ, maładych jałovych šyšak, čornaj buziny. Cikavy na smak sup z kiślicy. U ježu možna ŭžyvać advaranyja kłubni łapčatki husinaj i strełkalista, miakiš ajera. Vypiakajuć ź pieramołataha kareńnia žoŭtaha i biełaha harłačyka dy žałudoŭ. U internecie možna znajści samyja roznyja recepty. A voś tyja, što sabrali my.
Naścia Dabravolskaja z Kazimiraŭki
Smažany chmiel
Advarvajem małady chmiel u salonaj vadzie, vadu źlivajem. Advarany chmiel kidajem na patelniu z alejem hchi ci śmietankovym masłam i troški padsmažvajem. Hatova!
Chmiel
Sup z krapivoj, zorkaŭkaj dy inšymi dzikarosami
Kali vada ŭ rondali zakipieła, kinuć tudy narezanuju bulbu, cybulu, naciortuju morkvu. Možna dadać śviežuju kapustu i burak. Krapivu parezać. Možna nie abdavać jaje kipniem ad piakučaści, a adrazu dadavać u sup, kab tudy patrapiła jak maha bolš vitaminaŭ. Tudy ž možna parezać ščaŭje i zorkaŭku (vydatnuju krynicu žaleza) i lebiadu (vydatnuju krynicu białka), piatrušku, krop. U kancy možna dadać varanyja jajki ci panir. Zapraŭlać śmiatanaj.
Zorkaŭka
Źmicier Jankoŭ z Čyrvonaha Kastryčnika
Krapiŭny kvas
U trochlitrovy słoik zasypać stałovuju łyžku cukru. Na dno vykłaści słoj maładoha liścia krapivy taŭščynioju 5 sm. Pastavić u prachałodnaje miesca na paru-trojku dzion. Kali stanie mutny, jak kisiel, pracadzić. I možna pić.
Krapiva
Smažany chvošč
Źbirać chvošč treba maładym, kali jon tolki puściŭ svaje atožyłki-pieściki, — tady nie budzie harčyć. Abłupić chvošč ad čornaha šałupińnia i hałovak-porchavak. Sprava davoli marudnaja, ale vartaja taho. Zatym smažyć na alei, pasalić pa smaku. Atrymlivajecca afihienna.
Chvošč
Alesia Karžova, Małoje Zaprudździe
Kanapki z tušanaj lebiadoj
Naźbirać šmat maładoj lebiady. Tušyć razam z cybulaj i morkvaj. U kancy dadać krychu adyhiejskaha syru kavałkami i tamatny sous. Namazvać na chleb. Musić atrymacca chit siezonu.
Lebiada
Sałat sa śnitkaj
Viasnoju śnitka źjaŭlajecca adnoj ź pieršych, tamu, kab uzbahacić svoj racyjon vitaminami, možna dadavać jaje ŭ lubyja stravy — supy, zažarki, sałaty. Sałat možna pryhatavać, naprykład, taki. Naźbirać maładoj śnitki, parezać, dadać našynkavanaj kapusty, pamidoraŭ i časnyku. Pasalić pa smaku. Jeści, zapraŭlenym alejem ci śmiatanaj.
Śnitka
Aŭhinia Mancevič, Łochaŭščyna
Sałat ź dźmuchaŭcoŭ
Samyja pieršyja listy dźmuchaŭcoŭ možna ŭžyvać biez admysłovaj apracoŭki — jany nie harčać. Prosta pramyć, parezać, dadać pierje cybuli, krop, piatrušku. Pa žadańni možna dadać varanaje jajka. Pasalić. Kali źbirać dźmuchaŭcy nie ŭ samuju raniuju viasnu, ich treba na 15-20 chvilin zamačyć u chałodnaj padsolenaj vadzie ad horyčy. Zatym sałat hatujecca tak ža. Zapraŭlać možna alejem ci śmiatanaj. Taki sałat, darečy, papularny ŭ Francyi. Tam jaho zapraŭlajuć tolki alejem.
Dźmuchaŭcy
Sup sa ščaŭja
Sup z ščaŭja, albo prosta ščaŭje, možna pryhatavać jak chałodnym, tak i haračym. Kab pryhatavać chaładnik, treba zakipiacić vadu, dadać ščaŭja, pavaryć 3-5 chvilinaŭ, dadać pierje cybuli, parezanaje varanaje jajka. Pasalić pa smaku. Padavać ź śmiatanaj.
Haračy varyjant ščaŭja hatujecca na bulonie z bulbaj i cybulinaj. Zatym u bulon dadać ščaŭje, parezanaje varanaje jajka, krop, piatrušku. Da haračaha supu taksama pasuje śmiatana.
Ščaŭje
Jula Lisica, Łosk
Blincy z kaniušynaj
Lubyja dzikarosy dziela biaśpieki lepš abdavać kipniem, kab źniščyć usie chvaroby, jakija pieranosiacca z mačoj dzikich žyviołaŭ. Sukviećci biełaj i ružovaj kaniušyny varta źbirać maładymi, nie sapsavanymi nasiakomymi. Treba kala 100-150 sukviećciaŭ. Zalić ich haračaj vadoj i dać nastajacca 3 chviliny. Dla ciesta spatrebiacca 5 st.ł. pšaničnaj muki, 2 st.ł. žytniaj muki, 1 st.ł. śpiecyj dy harodniny, naprykład, aśfietyda, parašok harčycy, čorny pierac dy chmieli-suneli, krychu soli. Usio heta źmiašać, dadać łyžku aleju, 150-200 mł. chałodnaj vady. Pieramiašać da hustoj kansistencyi i pakinuć u prachałodnym miescy na 5-10 chvilinaŭ. Zatym źlić vadu z kaniušyny, dadać u ciesta, aściarožna pieramiašać, kab zachavać cełyja kvietki. Zfarmavać blincy i smažyć na maleńkim ahni 5-7 chvilinaŭ z kožnaha boku. U kancy možna ŭpryhožyć papiarednie vymačanymi hreckimi arechami.
Uvohule, spałučeńni dzikich travaŭ z zvykłymi dla nas praduktami časta dajuć niespadziavana kruty vynik. Tak što možna ekśpierymientavać ź lubymi padlivami i stravami.
Kaniušyna
Taćciana Siniaŭskaja, Padbiareźzie
Smuzi z krapivy i aksamitak
Dla smuzi spatrebiacca krapiva, jabłyk, limon. Usio pieramiašać u błendary. Dla azdableńnia dadać aksamitki i miatu. Musić atrymacca ŭ vyhladzie piure. Ale kali dadać vady — budzie jak kaktel.
Aksamitki
Harbuzovyja sukviećci ŭ cieście z łofantam
Łofant i harbuzovyja sukviećci, kali jany jašče ŭ butonach, treba narychtoŭvać u čas suchoha nadvorja. Zatym pramyć i prasušyć. Dla ciesta spatrebiacca 100h. muki, adno jajka, płošačka miodu, žmieńka kunžutnaha nasieńnia. Hatavańnie klara: jajka ŭźbić z mukoj, dadaŭšy 50-100h vady, možna trochi pasalić. Pakłaści sukviećci ŭ klar, dać niekalki chvilin dla nasyčeńnia. Vykłaści na haračuju patelniu i absmažyć litaralna niekalki chvilin. Absypać kunžutam dy drobnieńkimi łofantavymi pialostkami. Dadać miodu kolki kamu da spadoby.
U zbory dzikarosaŭ važna prytrymlivacca tych ža praviłaŭ, što i pry zbory hryboŭ: nie ŭpeŭnieny — nie biary. I choć u našych šyrotach u ježu možna ŭžyvać faktyčna amal lubuju raślinu, jość i vielmi niebiaśpiečnyja ekzemplary. Naprykład, asabliva ŭvažliva treba stavicca da parasonavych — śnitku lohka pierabłytać z atrutnaj cykutaj, kantakt ź jakoj amal stoadstokava pryvodzić da śmierci. U Biełarusi, na žal, zdaralisia takija vypadki. Lepš za ŭsio źbirać dzikarosy na viadomych vam palankach, dzie vy ŭ ich upeŭnienyja. Akramia taho važna pamiatać, što amal u luboj raśliny jość supraćpakazańni. Tak što nieabchodna pravieryć ich pierad užyvańniem.
Karystajciesia darami pryrody z rozumam. I smačna jeści!
