Jak navučycca kazać «nie» i abaraniać svaje miežy na pracy i ŭ pryvatnym žyćci — PAMIATKA
Kali vy sutykalisia z tym, što nie možacie admović kaleham, svajakam ci dobrym znajomym i vykonvajecie ich prośby nie pa ŭłasnym žadańni, a praz pačućcio viny ci strachu, to vam treba papracavać nad raźvićciom asiertyŭnaści (zdolnaściu adstojvać svaje pravy, intaresy i miežy).
Razam z kansultantkaj Ahulnanacyjanalnaj linii dla paciarpiełych ad chatniaha hvałtu Mižnarodnaha hramadskaha abjadnańnia «Hiendarnyja pierśpiektyvy» Natallaj Bublej i psichałahiniaj, HR-kansultantkaj Taćcianaj Puciacinaj, jakija praviali treninh na bazie ECLAB, raźbirajemsia, z čaho treba pačać.
Ilustracyjnaje fota. Krynica passion.ru.
Adździalajcie vaš vybar ad adnosin ź inšymi
Majučy na rukach postsavieckuju spadčynu, dzie ŭsio rabiłasia razam, ludzi časta žyli ŭ ciesnych, kamunalnych kvaterach, my atrymali poŭnaje razmyćcio asabistych miežaŭ. Heta prajaŭlajecca, naprykład, u zvyčcy pavučać inšych, jak im treba žyć (kab narmalna i narešcie ŭžo pastaleć). Ci navat u takoj banalnaj situacyi ź dziacinstva: kali baćkam dazvolena ŭ luby momant zajści ŭ pakoj dziciaci, nie pastukaŭšysia, bo «jakija ŭ jaho ad mianie mohuć być sakrety?». Ale ž sprava nie ŭ tajamnicach, a ŭ razumieńni: jość ahulnaja terytoryja, a jość moj pakoj, maje spravy, majo cieła i hetak dalej. Va ŭsprymańni inšaha čałavieka jak asoby.
Akramia hetaha, va ŭsich, chto znachodzicca ŭ chryścijanskaj prastory, vielmi raźvitaje pačućcio viny za mnohija dziejańni. Čamuści ličycca: kali my z čałaviekam u dobrych adnosinach, my nie možam jamu admović. Nasamreč, tut błytajucca paniaćci: adchilić niejki zapyt nie jość adchilić čałavieka.
Psichołah Maršał Rozienbierh u svajoj knizie «Mova žyćcia. Niehvałtoŭnaja kamunikacyja» raźbiraje try stadyi emacyjanalnaj adkaznaści:
- Emacyjanalnaje rabstva (kali my pahadžajemsia na prośbu vyklučna praz pačućcio viny ci strachu);
- Vyklik (zadavalniajem svaje patrebnaści i nie biarom u raźlik pačućci inšych ludziej);
- Emacyjanalnaja svaboda (adhukajemsia, tamu što sami taho chočam).
Zrazumieła, što ŭsie my pavinny imknucca mienavita da emacyjanalnaj svabody. Raźbiarom na prykładzie z prośbaj maci dapamahčy joj z aharodam na leciščy. Niezdarova budzie, kali vy pajedziecie tudy biez ułasnaha žadańnia, tolki tamu, što bajalisia pakryŭdzić maci, jakaja, u vypadku admovy, budzie ličyć vas niaŭdziačnym naščadkam. Niapravilny taksama advarotny radykalizm: abstrahavacca ad prablem baćkoŭ, prosta kidajučy im vyklik (nie chaču, nie budu, heta vam patrebna i hetak dalej). Pazityŭna samomu zachacieć dapamahčy maci, tamu što vy joj spačuvajecie i lubicie. Vam, moža, i plavać na bulbu, jakuju treba pasadzić, ale nie plavać na matulu.
Adkryta zajaŭlajcie pra svaje patreby
Zdavałasia b, heta vielmi prosta. Ale, jak zhadvałasia vyšej, mnohaje zaležyć ad vychavańnia i asiarodździa, u jakim hadavaŭsia čałaviek. Ad zaležnaści ad peŭnych abstavin (naprykład, finansavaja zaležnaść ad muža ci načalnika). Tak, najbolšyja prablemy z asiertyŭnaściu mohuć być u dziaŭčat, jakich ź dziacinstva vučać być pakorlivymi i padatlivymi. Adstojvać svaje pravy i prajaŭlać ahresiju praź niespraviadlivaść dazvolena mužčynam. Kali tak robić dziaŭčyna, to jana adrazu stanovicca «babaj ź jajkami».
U vyniku, u tym liku pa pryčynach maŭčańnia, my majem i situacyju ź niaroŭnaj apłataj pracy dla mužčyn i žančyn, z damahańniami i dyskryminacyjaj maci z małymi dziećmi. Niekatoryja žančyny paprostu bajacca pretendavać na vysokija pasady i patrabavać pavyšeńnie zarobku, bo pryvykli być «pasłuchmianymi i cichimi», «za mužčynam».
I heta nie hołyja vykazvańni. Tak, pradstaŭnica arhanizacyi «Hiendarnyja pierśpiektyvy» Natalla Bublej dzielicca nastupnymi daśledavańniami.
U 2015 hodzie siaredni zarobak biełaruskaj žančyny pa krainie skłaŭ 76,2 % ad zarobku mužčyny. Navat u śfiery achovy zdaroŭja i adukacyi, dzie tradycyjna pracuje bolš žančyn, kolkaść tych, chto zajmaje kirujučyja pasady, vielmi małaja: 4,6% i 7,3% adpaviedna. Na žal, da hetaha času ŭ hałavie ŭ mnohich mienavita mužčyna-načalnik čamuści vyhladaje bolšym prafiesijanałam.
U miežach kampanii «Padłoha nie stol» na skryniu arhanizacyi prychodzili vielmi roznyja historyi dyskryminacyi jak ad žančyn, tak i mužčyn. I vielmi mały pracent ź ich pasprabavali niejak źmianić situacyju, pazmahacca za svaje pravy.
Jak zajaŭlać pra svaje patreby pravilna?
Toj ža Maršał Rozienbierh raić karystacca schiemaj niehvałtoŭnaj kamunikacyi, jakaja praduhledžvaje čatyry kampanienty: nazirańnie za situacyjaj biez emocyj, pačućci, patrebnaści i prośba.
Tak, naprykład, vy ličycie, što dastojny, kab vaš zarobak pavysili. Padrychtujcie prezientacyju, jakaja pakaža, jakuju karyść vy prynieśli kampanii. Prademanstrujcie jaje načalniku, patłumačyŭšy, čamu vy chočacie bolšaha, padzialiciesia pačućciami nakont situacyi, što skłałasia, i prosta vykažycie svajo patrabavańnie.
Dyk navošta raźvivać asiertyŭnaść? Davajcie padsumujem
Dla taho, kab vy byli nie achviaraj u adnosinach i na pracy, a stali sapraŭdnym haspadarom svajho žyćcia. Kab nie brali dadatkovuju pracu na vychodnyja tolki tamu, što tak choča načalnik ci vaš dobry znajomy. Kab nie bajalisia prasić pra pavyšieńnie (kali vy sapraŭdy jaho zasłuhoŭvajecie). Kab tłumačyli partnioru, što chatnija abaviazki dla dvaich, a nie adnaho i hetak dalej.
