Dziakujučy hramadskaści, źniščeńnie staroha młyna ŭ Narušaŭcach udałosia spynić FOTA
Pra heta paviedamiŭ NN krajaznaŭca i dyrektar fondu «Kraina zamkaŭ» Aleś Varykiš.
Pra toje, što ŭ vioscy Narušaŭcy Ašmianskaha rajona raźbirajuć na drovy młyn XIX—XX stahodździa, stała viadoma 15 studzienia.
«Ja razumieju: statusa achoŭnaha nie maje.
Ale pazvaniŭ staršyniu SVK «Halšanski» Mikałaju Praŭko, prapanavaŭ roznyja varyjanty: ci vykupić abjekt jak drovy, ci padpisać damovu ź imi ab dahladzie abjekta, ci kupić im drovy. Luby varyjant. U adkaz było: «Nie dury mnie hałavy», — pisaŭ Aleś Varykiš.
«Jaki pomnik? Tam avaryjnaje ŭsio, abvalicca. Jon u nas na bałansie, nie treba jon nam», — kamientavaŭ karespandentu NN situacyju staršynia SVK «Halšanski» Mikałaj Praŭko.
Paśla taho, jak pra hetuju situacyju napisali praktyčna ŭsie niezaležnyja ŚMI, staršynia źmianiŭ mierkavańnie.
«Siońnia byli ŭ jaho, havaryli ź jurystam, — raskazaŭ Aleś Varykiš. — Jak budynak my vykupić heta nie možam, bo jon źniaty z bałansu, napisany znos 100%.
Pieradaduć nam ci jak drovy, ci jašče jak. Jany paśpieli źniać šyfier sa strachi, pakul udałosia spynić razborku. Ścieny budynka stajać».
Jakija ŭ «Krainy zamkaŭ» płany na budynak?
«Pieršy krok — zakansiervavać jaho, zamianić papsavanyja časam elemienty. Druhi — adnaŭleńnie i afarmleńnie. Da młyna vyjaviŭ cikavaść małady architektar, dysiertacyja jakoha pryśviečanaja jakraz budynkam młynoŭ. Jon pahladzieŭ elemienty miechanizmaŭ, jakija tam zastalisia, vyjaviŭ, čaho nie staje. Maje zrabić prajekt z tym, kab adnavić młyn u funkcyjanalnym stanie».
Młyn byŭ častkaj falvarku Zacišak. Zachavaŭsia i siadzibny dom — za savieckim časam jaho pieravieźli ŭ Ašmiany. Dom možna abmieryć, kab zrabić dakładnuju kopiju na terytoryi falvarka.
Intares Varykiša ŭ tym, što Narušaŭcy — za try kiłamietry ad vioski Rodzievičy, dzie «Kraina zamkaŭ» stvaryła Park minijaciur zamkaŭ i chramaŭ VKŁ. «Turystam, jakija da nas tudy pryjazdžajuć, nie zaškodzić dadatkovaja atrakcyja, — kaža Aleś. — Takoj atrakcyjaj my i płanujem zrabić falvarak Zacišak ź siadzibnym domam i dziejnym młynom».
Heta značyć, stary budynak zajmieŭ pierśpiektyvu pačać novaje asensavanaje žyćcio. A moh by zhareć za zimu ŭ kačaharcy.