Čamu ruski rep taki papularny kirunak muzyki nie tolki ŭ Rasii — šmat VIDEA
Novaja chvala ruskaha repa stała fienomienam. Pryčym nie ŭsie repiery padobnyja da Fejsa i Hnojnaha. Chto jość chto na rep-scenie? Piša Źmicier Zajko.
Rep-batł Aksimirona i Hnojnaha źviarnuŭ na siabie uvahu navat tych, chto repu nie słuchaje.
Jašče 20 hadoŭ tamu składana było ŭjavić, što rep moža stać samaj papularnaj muzykaj na absiahach byłoha SSSR. Na chłopcaŭ u vyčvarnych šyrokich džynsach i naciahnutych na samyja vočy šapkach hladzieli jak na dzivakoŭ i, admachvajučysia rukami, kazali: «Heta dziacinstva, heta projdzie».
Prajšoŭ čas, źniešnie repiera ŭžo składana adroźnić ad zvyčajnaha čałavieka (časy šyrokaj vopratki syšli ŭ historyju), hanarary samych vidnych pradstaŭnikoŭ repu ŭ rasijskich rublach majuć 6 nuloŭ.
A pačynałasia ŭsio ŭ kancy 80-ch, kali padčas hałosnaści i pierabudovy ŭ SSSR z-za akijanu prylataje novaja kultura — chip-chop. Napačatku asnoŭnyja elemienty hetaj kultury: hrafici, rep-muzyka dy brejk-dans — chadzili pobač. Zvyčajna heta vyhladała tak: prychilnik chip-chopa tančyŭ brejk, słuchaŭ ci sprabavaŭ rabić rep i vymaloŭvaŭ litary ŭ sšytku ci natatniku. Tyja, u kaho byli hrošy na farby, rabili heta na murach. Z repieraŭ, papularnych u 90-ja, składana znajści taho, chto pry hetym nie zajmaŭsia tancami ci malavańniem. Zaraz heta ŭžo vyklučeńnie.
Nie dziva, što ŭdzielniki pieršaha papularnaha rep-kalektyvu u Rasii «Bad Balance» paralelna zajmalisia brejk-dansam. Kalektyŭ mieŭ šyrokuju viadomaść u 90-ja, i asacyjujecca pierš za ŭsio z asobaj Uładzisłava Vałava (Šieff). Dla bolšaści spažyŭcoŭ jon viadomy jak aŭtar tekstaŭ našumiełaha prajekta «Decł»,
jaki navat byŭ naminavany na «Hremi» ŭ naminacyi «najlepšy zamiežny albom». Niahledziačy na toje, što załatyja časy «Bad Balance» i Ułada Vałava zastalisia daloka ŭ minułym, jon aktyŭničaje na infarmacyjnym poli, karystajučysia starymi suviaziami. Razam z tym, jon arhanizoŭvaje fiestyval Rap Music, jaki naprykancy 90-ch — pačatku 2000-ch byŭ tramplinam dla bolšaści rep-artystaŭ taho času. Uradženiec Danbasa Vałaŭ praz publičnyja zajavy i pieśni nie raz asudžaŭ Majdan i vykazvaŭ padtrymku «ŁNR»-«DNR». Klipy hurta na YouTube zabłakavanyja va Ukrainie apošnija 3 hady.
U skład «Bad Balance» pieryjadyčna ŭvachodziŭ jašče adzin piersanaž, jakoha niemahčyma nie ŭzhadać u hetym artykule, — Andrej Mienšykaŭ (Leagalize).
Udzielnik šerahu paśpiachovych prajektaŭ, jaho pryniata atajasamlivać z druhim kultavym hurtom 90-ch — «D.O.B. Community», ščylna źviazanym ź jašče adnoj važnaj źjavaj u historyi ruskaj chip-chop muzyki — lejbła «Rap Records». Pośpiech prajekta «Decł» pryciahvaje ŭvahu da ŭsio jašče novaj dla šyrokaj publiki muzyki. Vakoł «Rap Records» hurtujucca amal usie najlepšyja pradstaŭniki ruskaha repu. Zboku pracy lejbła zastavaŭsia ambitny i daŭno paśpiachovy hurt «Bad Balance», padkreślena niezaležny «Mnohotočije» dy prajekt, što nabiraŭ vahu paśla pieramohi na Rap Music, taksama mieŭ ułasnyja ambicyi, a chutka i svoj lejbł, — prajekt «Kasta».
Z šyrokim uvachodam u žyćcio zvyčajnaha čałavieka internetu źmienšyŭsia ŭpłyŭ fiestyvalaŭ dy lejbłaŭ. Muzyku stała mahčyma ściahvać ź sieciva, a kab pabačyć na scenie toj ci inšy hurt, źnikła patreba čakać na fiestyvali — dastatkova adnaho kliku. Akurat u hety čas nabiraje šalonuju papularnaść forum hip-hop.ru.
Faktyčna ŭsie, chto datyčny da chip-chop kultury ŭ byłym SSSR, abmieńvajucca dumkami, ściahvajuć dy abmiarkoŭvajuć muzyku mienavita tam. Administracyja sajta arhanizoŭvaje internet-batły, na jakija moža zarehistravacca kožny achvotny, a sudździami źjaŭlajucca aŭtarytetnyja ŭ chip-chop kultury rehijona piersony. Praviły prostyja: pierad kožnym raŭndam dajecca peŭnaja tematyka adnym skazam. Jak praviła, duža razmytaja, kab dać šyrokuju prastoru dla impravizacyi. Udzielniki batłu za akreśleny termin dasyłajuć na ŭkazany mejł pieśniu pad absalutna luby instrumientał, jak praviła, nie aŭtarski. Papularnaść takoha rodu batłaŭ była šalonaj. Šmat chto sačyŭ za imi našmat bolš pilna, čym za paŭnavartasnymi relizami navat viadomych hurtoŭ. Dla šerahu piersanažaŭ takija batły stali tramplinam u vialikuju muzyčnuju karjeru. Startavuju viadomaść mienavita ŭ takich batłach atrymali Noize MC, Stim i inšyja.
Išli časy, i šał vakoł batłaŭ takoha farmatu spyniŭsia. Forumy pakrysie vyciskajucca sacyjalnymi sietkami, chutkaść i dastupnaść internetu vyrastaje. Masavaja vaha videakantentu štohod pavialičvajecca.
Voś jakraz u hety čas u horadzie Sankt-Piecierburhu niekalki entuzijastaŭ zapačatkoŭvajuć prajekt, pra jaki ciapier nie viedaje tolki toj, chto duža nie choča pra jaho viedać, — Versus Battle. Pryncyp batłu prosty i «źlizany» z amierykanskich anałahaŭ (heta nie chavajuć i arhanizatary): dva ŭdzielniki, jak praviła, biez muzyčnaha supravadžeńnia, u vieršavanaj formie pavinny ŭzvysić siabie nad apanientam, vykarystoŭvajučy ŭsie dastupnyja srodki, u tym liku i psichałahičny cisk praz pavodziny padčas batłu, pahrozy apanientu. Adzin z udzielnikaŭ kankurujučaha z «Viersusam» batłu «Słovo SpB» navat vyjšaŭ na duel z žyvoj źmiajoj na plačach. Nijakich abmiežavańniaŭ, cenzuravańnia tekstaŭ nie isnuje.
Viadomy vypadak, kali padčas adnaho z batłaŭ «Słovo» ŭdzielnica batłu zapłakała paśla taho, jak apanient pakpiŭ ź jejnaha baćki, što toj złoŭžyvaŭ ałkaholem i syšoŭ ź siamji. Zrazumieła, jon i vyjšaŭ pieramožcam. Heta vyklikała šyroki rozhałas u internecie, ažyviŭšy dyskusiju pra maralnaść u batłach. Viadomy repier Šok navat abiacaŭ hrašovaje ŭznaharodžańnie tamu, chto fizična pakaraje vinoŭnika incydentu.
(Aściarožna! Nastupnaje videa ŭtrymlivaje łajankavuju leksiku.)
Aściarožna! Videa ŭtrymlivaje łajankavuju leksiku.
Ź ciaham času ŭ Sankt-Pieciarburhu źjaviłasia dźvie mocnyja kankurujučyja placoŭki: Versus i SlovoSpb. Šerah batłaŭ užo nabiraŭ šmatmiljonnyja prahlady, i dziela taho, kab šumicha nie zacichała, było pryniata rašeńnie zładzić batł, u jakim by ŭziali ŭdzieł, z adnaho boku, rezident Versus'a, a z druhoha — Slovo Spb. Na pieršy batł «słovaŭcy» adrazu vystavili svajho najlepšaha pradstaŭnika Słavu KPSS, jaki ciapier ŭsieahulna viadomy jak Hnojnyj. Ich apanienty pastavili suprać jaho našmat mieniej viadomaha i abaznanaha Erniesto Zatknitieś. Hnojnyj lohka pierahulaŭ apanienta i padčas batłu vyklikaŭ samaha aŭtarytetnaha batł MS Rasii Mirona Fiodarava (Oxxxymiron).
Miron, aproč taho, što źjaŭlajecca adnym z samych papularnych ruskamoŭnych rep-vykanaŭcaŭ, taksama muzyčny favaryt i navajaŭlenaj kandydatki ŭ prezidenty Rasijskaj Fiederacyi Ksienii Sabčak. Słava pra apošniaha ŭžo pajšła daloka za miežy Rasii. Užo rychtavaŭsia da batłu z adnym ź lepšych batłavych MS ZŠA Disaster'am. Pajadynak pamiž im i Oksi adbyŭsia zusim niadaŭna ŭ Łos-Andželesie na anhlijskaj movie i niečakana skončyŭsia zasłužanaj pieramohaj apošniaha. Anhlijskaja mova batłu nie pryniesła rasijaninu niazručnaściaŭ, bo sam jon doŭhi čas žyŭ u Anhlii i skončyŭ Oksfardski ŭniviersitet.
(Aściarožna! Nastupnaje videa ŭtrymlivaje łajankavuju leksiku.)
Aściarožna! Videa ŭtrymlivaje łajankavuju leksiku.
Oxxxymiron nie źviedaŭ paražeńnia ni ŭ adnym z batłaŭ na Versusje, kožny ź ich nabiraŭ dziasiatki miljonaŭ prahladaŭ.
Batł pamiž Hnojnym i Oxxxymiron'am čakali doŭhija miesiacy. I kali jon vyjšaŭ, to znoŭ pabiŭ rekordy prahladaŭ i skončyŭsia siensacyjnaj pieramohaj Hnojnaha.
(Aściarožna! Nastupnaje videa ŭtrymlivaje łajankavuju leksiku.)
Aściarožna! Videa ŭtrymlivaje łajankavuju leksiku.
Batł uzarvaŭ nie tolki sacsietki, ale i pryciahnuŭ vializnuju ŭvahu telebačańnia. Jaho abmiarkoŭvali nie tolki ŭ infarmacyjnych pieradačach, ale i na tok-šou navat pravasłaŭnych telekanałaŭ, dzie asudzili batły jak takija za ahresiju. Hnojny staŭ udzielnikam tok-šou na telekanale «Kultura». Navat viadomy žurnalist-prapahandyst Sałaŭjoŭ pryśviaciŭ hetaj padziei svajo šou ŭ internecie. Nie ŭ apošniuju čarhu dziakujučy hetamu batłu razharnulisia šyrokija abmierkavańni ŭ rasijskim hramadstvie, rasijski rep staŭ adnoj z daminujučych tem.
Skandalna viadomy deputat Miłonaŭ prapanavaŭ źniščyć usich repieraŭ Rasii za toje, što jany razburajuć ruskuju duchoŭnaść. Treba skazać, što rep daŭno byŭ pad pilnaj uvahaj uładnych kołaŭ. Naprykład, hałoŭny pryz telešou «Bitva za rieśpiekt — 2» uručaŭ na toj čas premjer-ministr Uładzimir Pucin.
Pa svaim źmieście chip-chop kultura, ruparam jakoj tradycyjna źjaŭlajecca rep-muzyka, ad pačatku źjaŭlałasia duža libieralnaj. Jaje nośbity vypracavali pryncyp, pa jakim usie jany, niezaležna ad koleru skury, nacyjanalnaj prynaležnaści, movy i palityčnych pohladaŭ, ličylisia roŭnymi i jadnalisia ŭ adnu «chip-chop nacyju». Adzinaje, što nie adpaviadała libieralnym pryncypam, — heta padkreślenaja hamafobija. Raźlacieŭšysia pa śviecie i pašyrajučy sacyjalnuju bazu, jana ŭ kožnym rehijonie mieła svaje asablivaści. Nie stała vyklučeńniem i Rasija. Na pačatku stahodździa ŭ tvorčaści šmat jakich kalektyvaŭ, što zvyčajna pazicyjanavali svaju prynaležnaść da andehraŭndu, vyrazna čutnyja notki ksienafobii i antysiemityzmu. Źjaŭlajucca kalektyvy, jakija reprezientujuć svaju muzyku jak kamunistyčny rep. Niaredkaj źjavaj u tvorčaści takich hurtoŭ vystupaje hieraizacyja asoby Stalina, zakliki da fizičnaha vyniščeńnia emihrantaŭ ź Siaredniaj Azii. Pryčym niaredka ŭsio heta pierakryžoŭvałasia ŭ tvorčaści adnych i tych kalektyvaŭ.
(Aściarožna! Nastupnaje videa ŭtrymlivaje łajankavuju leksiku.)
Aściarožna! Videa ŭtrymlivaje łajankavuju leksiku.
Biezumoŭna, padziei apošnich hadoŭ, što adbyvajucca va Ukrainie, taksama znajšli svajo adlustravańnie ŭ tvorčaści pradstaŭnikoŭ rasijskaha repu. Cikava, što na pačatku Majdanu, navat paśla pieršaha razhonu studentaŭ, usie viadomyja rasiejskamoŭnyja repiery z Ukrainy, akrom, chiba što, Jarmaka, stavilisia da mitynhoŭcaŭ abo admoŭna, abo indyfierentna.
Uvaha rasijskich repieraŭ da padziej va Ukrainie pačała pryciahvacca ŭžo paźniej, praparcyjna hradusu nakału ŭ rasijskich ŚMI. Zaŭvažym, što pohlady pa hetym pytańni padzialilisia. Najbolšy rezanans vyklikajuć pieśni viadomaha ruskaha repiera tatarskaha pachodžańnia Cimaci. Jahonyja pieśni, dzie jon vinavacić u kanflikcie va Ukrainie Baraka Abamu dy śpiavaje dyfiramby Uładzimiru Pucinu, stali pryčynaj haračych abmierkavańniaŭ u siecivie. Zaznačym, što zorka daŭno paluje na trendy i, chutčej za ŭsio, hetymi pieśniami vykonvała zadaču pryciahvańnia ŭvahi da svajoj piersony, čaho adnaznačna dabiłasia.
(Aściarožna! Nastupnaje videa ŭtrymlivaje łajankavuju leksiku.)
Aściarožna! Videa ŭtrymlivaje łajankavuju leksiku.
Uvohule, kranajuć ryzykoŭnuju temu zvyčajna artysty druhoha ešałonu, zorki minułaha i maładyja, jakija nie majuć strachu zhubić słuchača. Usie samyja viadomyja artysty nie padymajuć temu praz toje, što, z adnaho boku, bajacca zhubić vialiki ŭkrainski rynak, a z druhoha — šyrokaha słuchača ŭ Rasijskaj Fiederacyi. Zaznačym, što bolšaści ŭdajecca takoje łaviravańnie. Hastroli bahata kaho z rasijskich repieraŭ paśpiachova prachodziać va Ukrainie. Chacia jość i rezanansnyja vyklučeńni. Tak, zabaronu na ŭjezd va Ukrainu artysta z łejbła «Black star» L'one'a łabiravaŭ asabista znakamity deputat Parasiuk.
Nie abyšło ŭvahaj SBU i našaha ziemlaka Maksa Karža, jaki, niahledziačy na vyraznuju apalityčnaść, atrymaŭ zabaronu na ŭjezd va Ukrainu na 5 hadoŭ za kancerty ŭ Krymie. Dziela spraviadlivaści zaŭvažym, što ŭ tych kancertach nie było nijakaha palityčnaha padtekstu i niadaŭna hetaja zabarona była źniataja.
A voś pazicyju jašče adnaho viadomaha repiera Vinta z kultavaha maskoŭskaha hurta kanca 90-ch — pačatku 2000-ch Ju.H. nijak nielha nazvać pamiarkoŭnaj. U razhar vajennaha kanfliktu na Danbasie jon pajechaŭ dobraachvotnikam va ŭzbrojenyja siły «ŁNR». Artysty, jakija zajmajuć pa šerahu pytańniaŭ adroznuju ad kirujučych kołaŭ Rasijskaj Fiederacyi pazicyju, vykazvajuć jaje nie tolki ŭ pieśniach, ale i vykazvajucca publična.
Lidar hurtu «Kasta» Vładzi, jaki, darečy, žanaty ź biełaruskaj, adkryta padtrymaŭ na vybarach mera Maskvy Alaksieja Navalnaha i biaspłatna vystupaŭ na kancertach u jaho padtrymku. Na papularnym šou «Vdud́» jon zajaviŭ, što kali b jamu možna było b niešta skazać Pucinu, dyk jon by paprasiŭ jaho prymirycca z ukraincami. Na tym ža šou jašče adna zorka ruskaha repu «Basta» vykazaŭsia pra toje, što ličyć Lenina i Stalina złačyncami. Noize MC kancertavaŭ pa zachodnieŭkrainskich fiestyvalach u pik infarmacyjnaj vajny, kali heta było niepradkazalna pa reakcyi publiki ŭ Rasii.
Daŭniej Leagalize zapisaŭ trek «Roždionnyj v SSSR», u jakim niedvuchsensoŭna krytykavaŭ savieckuju minuŭščynu i jejnyja nastupstvy. Z apošnich viadomych prajavaŭ apazicyjanizmu ŭ tvorčaści — najbolš rezanansny trek hurtu Kasta «Skriepy», na jaki niadaŭna vyjšaŭ klip, u zdymkach jakoha brali ŭdzieł šerah zorak rep-muzyki.
(Aściarožna! Nastupnaje videa ŭtrymlivaje łajankavuju leksiku.)
Aściarožna! Videa ŭtrymlivaje łajankavuju leksiku.
Rasijski rep ciapier maje vialikuju papularnaść i ŭ Biełarusi.
Kancerty zorak rasijskaha repu źbirajuć vialikija zały i adbyvajucca z zajzdrosnaj pieryjadyčnaściu, jakuju niekarektna navat paraŭnoŭvać z maštabam imprezaŭ, źviazanych ź biełaruskamoŭnym repam, jakoha jak źjavy prosta niama, a jość tolki asobnyja artysty, kolkaść jakich nikoli nie pieravyšała kolkaść palcaŭ na rukach.
Časam sioj-toj sprabuje patłumačyć heta słaboj nacyjanalnaj śviadomaściu biełarusaŭ, ale ŭ tym ža Lvovie zorki rasijskaha repu źbirajuć na svaje kancerty nieparaŭnalna bolš naviedvalnikaŭ, čym viečaryny ich ukrainskamoŭnych kalehaŭ.
Pryčynaj, chutčej, varta ličyć vializnuju pieravahu ŭ resursach, jak kadravych (kolkaść ludziej, jakija zajmajucca repam na ruskaj, nieparaŭnalna bolšaja, čym na ŭkrainskaj i biełaruskaj), tak i miedyjnych dy finansavych. Rynak spažyvańnia rasijskaha repu našmat bolšy i, jak ŭžo zaŭvažana, nie abmiažoŭvajecca terytoryjaj Rasijskaj Fiederacyi. Z hetaj pryčyny i achop aŭdytoryi ŚMI, jakija zajmajucca aśviatleńniem rasijskaj rep-muzyki, nieparaŭnalna bolšy.
Dadamo, što ŭ Rasii bahata hurtoŭ, jakija zajmajucca hetaj muzykaj na svaich rodnych movach: tatarskaj, ałtajskaj, čačenskaj. Razam z tym, vielizarnuju papularnaść majuć biełarusy Maks Korž i ŁSP, ukraincy Tipsi Tip dy Miša Tuman, kazachi Skriptonit i Jah Khalib.
