Hłybockija žurnalisty dobraŭparadkavali mahiłu Tarkvinija Bujnickaha — baćki zasnavalnika biełaruskaha teatra FOTAFAKT
Mahiłu Bujnickich raniej možna było znajści tolki vypadkova, ci, kali šukać jaje metanakiravana
Vioska Vostrava — nie toje, što vostraŭ pasiarod raki ci voziera, ale vostraŭ u nietrach Hałubickaj puščy. Volnaje ad lesu miesca. Vostraŭ. Tut niekali byŭ adzin z majontkaŭ rodu Bujnickich, ad jakoha siońnia zastalisia, chiba, reštki parka. Na miascovych mohiłkach pachavany ŭładalnik majontka Tarkvinij -Teafił Zyhfrydaŭ-Hijacyntaŭ Bujnicki (1824—1896). Tak, heta baćka Ihnata Tarkvińjeviča Bujnickaha, zasnavalnika biełaruskaha prafiesijnaha teatru.
Niekalki razoŭ, štoviesnu, našyja hłybockija žurnalisty paryvalisia pryjechać u Vostrava i pryvieści ŭ naležny stan mahiłu Tarkvinija Bujnickaha, zładzić tałaku. Dy ŭsio niejak nie składvałasia, to ŭ apošni momant kiroŭca vyrašyŭ nie ryzykavać, bo techahlad nie prajšoŭ, inšym razam — niepahadź, a voś u minułuju piatnicu usio skłałasia, narešcie, na vydatna!
Maci Ihnata Bujnickaha — Kłatylda z Hłaskaŭ — pamierła dosyć rana. Tarkvinij Bujnicki adyšoŭ u lepšy śviet u 1896 hodzie. Praŭdapadobna, praz hod, ci krychu paźniej byŭ pastaŭleny pomnik — vialiki hranitny kryž. Jaho druhaja žonka Viera Bujnickaja (ź Jankovičaŭ) pamierła ŭ 1920 hodzie i pachavanaja pobač. Imia Tarkvinija Bujnickaha na pomniku vyhraviravana idealna, niby nadpis, kažučy sučasnaj movaj, zrobleny płotaram. To bok jaho rabili ŭ majsterni ŭ haryzantalnym stanoviščy. A voś imia Viery Bujnickaj ŭžo dapisvali pa miescu pachavańnia, majstru ciapier było ciažkavata rabić nadpis u viertykalnym stanoviščy, tamu i litary nie idealnyja. Praŭda, heta zaŭvažna, kali ŭžo prydzirliva ŭhladacca ŭ nadpisy.
Hłybockaja tałaka
Mahiłu Tarkvinija i Viery Bujnickich, pad čas navukovaj ekśpiedycyi, adšukali 27 žniŭnia 2013 hoda Aleh Kuržałaŭ, Ihar Kuržałaŭ i Volha Hińko, nastaŭnica biełaruskaj movy i litaratury, jakaja šmat zrabiła dla stvareńnia muzieja Ihnata Bujnickaha pry Prazarockaj SŠ.
Pachavańnie Bujnickich znachodzicca ŭ staroj častcy vostraŭskich mohiłak. Tamu, hetaja častka mohiłak, u adroźnieńnie ad pachavańniaŭ apošnich dziesiacihodździaŭ, znachodzicca ŭ zapuščanym stanie. Siarod viekavych sosnaŭ u dva abdymy — nadmahilnyja pomniki, ruiny kaplički — u hustym «padlesku» z zaraśnikaŭ roznaha kustoŭja, jakoje ŭ niekatorych miescach amal nieprachodnaje jašče i z-za burałomaŭ i składanaściaŭ reljefu (jamy, jary).
Nadpisy na pomniku
Nam pašancavała, što na hetym 10-mietrovym adrezku — ad pomnika da hałoŭnaj darožki praz mohiłki — nie patrapili vialikija drevy, a tolki hustoje kustoŭje. Dla 5 čałaviek — toj pracy było hadziny na paŭtary. Škadavali, što nie zdahadalisia ŭziać z saboj šmathadovych kvietak i pasadzić la pomnika. Pasadzili praleski.
Ciapier pomnik Bujnickim dobra bačny z centralnaj darožki praz mohiłki.
U nas, na miescy, pracy ŭźnikła dyskusija: «Čamu va ŭsich daviednikach imia pa baćku ŭ Ihnata Bujnickaha — Ciarenćjevič, kali jon sam, ułasnaručna, padpisvaŭsia — Tarkvińjevič?» Aŭtar prapanavaŭ svaju viersiju.
Jość takija žanočyja imiony Janina i Jadźviha. Dla Biełarusi — absalutna prymalnyja. Varta jakoj Janinie ci Jadźvizie vyjści zamuž, dy jašče za ruskaha, i pajechać žyć u Rasieju, to tam pačynajuć ćvialić: Ja — Nina, Ja — Dźviha! Nu j mianiajuć dzieŭki imiony, była Janina — stała Nina. Ci, niejak, adnojčy, užo nie ŭ Rasiei, a ŭ Hłybokim(!!!)sa ździŭleńniem daviedvajusia, što ŭ majoj dobraj znajomaj, akazvajecca, imia pa baćku nie Vitaljeŭna, a — Vitoldaŭna. Pryjšłosia z hetaj spadaryniaj pravodzić «maralna-vychavaŭčuju» pracu, i nahadać pra Vitaŭta (Vitolda) Vialikaha, što takich imionaŭ pa baćku nielha curacca, a tolki hanarycca…
Trupa Ihnata Bujnickaha dvojčy hastralavała ŭ Pieciarburhu… Ciarenćjevič — bolš prymalna dla ruskaha vucha? Sceničny varyjant? Moža maja viersija i absurdnaja, ale ž musić być choć niejkaje i ŭciamnaje tłumačeńnie! Bo hetaje pytańnie budzie zadavacca zaŭsiody.
Frahmient ułasnaručnaha tekstu, dzie sam Ihnat Bujnicki padpisvajecca Tarkvińjevičam. Darečy, katalik I. Bujnicki, jak vynikaje, z tekstu (i nie tolki hetaha), dapamahaŭ pravasłaŭnym budavać carkvu ŭ Prazarokach
Biełaruskamoŭnyja nadpisy na pomnikach
Frahmient kolišniaha parka na siadzibie ŭ Vostravie. Staryja lipy pamiatajuć Bujnickich.
