Na Akreścina pasadzili dvuch ukraincaŭ, nibyta śviedkaŭ pa spravie ab padpale homielskaj padatkovaj
Dvoje chłopcaŭ byli zatrymanyja jašče pierad Dniom Voli. Śledčyja kamientavać situacyju nie chočuć.
Nahadajem, kala 8 ranicy 24 sakavika ŭ akno homielskaj padatkovaj inśpiekcyi nieviadomyja kinuli butelku z zapalnaj sumieśsiu. Pažaru nie było — raźbiłasia tolki adna šyba, butelka ŭ pamiaškańnie nie trapiła. Śledčy kamitet raspačaŭ kryminalnuju spravu pa fakcie zdareńnia, a trochi paźniej adkaznaść za zdareńnie nibyta ŭziali na siabie anarchisty.
Toje samaje akno homielskaj padatkovaj
Praŭda, pra zatrymańni pa spravie infarmacyi nie było. Ale niečakana vyśvietliłasia, što ŭ toj ža dzień, 24 sakavika, u Minsku byli zatrymanyja dvoje ŭkrainskich chłopcaŭ. Paźniej im paviedamili, što jany buduć prachodzić śviedkami pa spravie.
Ukraincy — 19-hadovy Ivan Danilenka i 18-hadovy Raman Lehar — pryjechali ŭ Biełaruś nočču z 23 na 24 sakavika. Adzin z Kijeva, druhi z pryharada ŭkrainskaj stalicy — Bravaroŭ. Abodva studenty, Lehar — student architekturnaha ŭniviersiteta, Danilenka vučycca ŭ miedycynskim kaledžy na fielčara.
Jechali chłopcy ŭ Minsk «pahladzieć horad», pryčym jechali praz Homiel. Niekalki hadzinaŭ unačy na 24 sakavika jany praviali ŭ abłasnym centry, pierasadžvalisia na ciahnik da stalicy.
24 sakavika ŭ Minsku Lehar i Danilenka špacyravali razam ź dźviuma dziaŭčatami, minčankami. Usiu kampaniju zatrymali ludzi ŭ cyvilnym.
Raman Lehar
«Chłopcy pryjechali ŭ Minsk z turystyčnymi metami, a taksama, imavierna, płanavali naviedać akcyju pratestu 25 sakavika, — raspaviała «Našaj Nivie» siabroŭka chłopcaŭ, minčanka Volha (imia źmienienaje pa jaje prośbie — Red). U kvatery Volhi i spynilisia chłopcy. — Na jakoj padstavie nas spynili na vulicy, nieviadoma. Zatrymlivali ludzi ŭ cyvilnym. Padyjšli prosta na vulicy i pačali prosta krucić. Nichto nie pradstaŭlaŭsia i nie kazaŭ, pa jakoj pryčynie zatrymańnie. Naohuł, nie havaryłasia navat, što heta zatrymańnie».
Ivan Danilenka razam z maci
Maładzionaŭ dastavili ŭ Frunzienski RAUS. Noč jany praviali tam. Pryčym nočču Volhu ŭ kajdankach vyvieli i pavieźli dadomu. Tam milicyja praviała pieratrus.
Pryčym vobšuk pravodzili pradstaŭniki nie Frunzienskaha RASU, a čamuści Maskoŭskaha, kaža dziaŭčyna. Va ŭsiakim vypadku, zajaŭlaje jana, joj tak skazali sami milicyjanty — dakumientaŭ nichto ź ich nie pakazaŭ.
«Na jakoj padstavie ŭ mianie doma byŭ pieratrus, mnie nie tłumačyli, na maje patrabavańni pakazali tolki pastanovu na ahlad, pa jakoj spravie, ja nie zrazumieła.
Pašpart Ramana Lehara znajšli i kanfiskavali pry ahladzie ŭ majoj kvatery, — kaža Volha. — Taksama pry ahladzie byli kanfiskavanyja dva maich kampjutary, try fłeški i jašče para maich asabistych rečaŭ. Ź jakoj metaj kanfiskavanyja — nie viedaju. Pratakoł kanfiskacyi mnie pradastaŭleny nie byŭ, choć ja patrabavała pakazać jaho».
Na nastupny dzień, 25 sakavika, dziaŭčat advieźli ŭ sud Frunzienskaha rajona. Volha atrymała štraf 920 rubloŭ (nibyta «łajałasia matam, niepadparadkoŭvałasia zakonnamu patrabavańniu milicyi»).
Siabroŭku Volhi pryznali vinavataj pa tych ža artykułach. Ale štraf joj nie dali — dziaŭčynu «zakryli» na 13 sutak.
A Danilenku i Lehara pakinuli pad vartaj. Zhodna z zakanadaŭstvam, zamiežniki pavinny mieć dakumienty padčas znachodžańnia ŭ Biełarusi, inakš im pahražaje štraf ci departacyja. Va ŭkraincaŭ pašpartoŭ z saboju nie było.
Danilenku i Lehara advieźli ŭ CIP na Akreścina. Zatrymanyja jany byli jak zamiežniki, u jakich niama dakumientaŭ.
Ale pašpart Danilenki znajomyja nieŭzabavie znajšli. Ciapier dakumient znachodzicca ŭ adździele pa hramadzianstvu i mihracyi.
Pašpart Lehara, jaki byŭ u kvatery Volhi, źnik.
«Ja pisała ŭ RUUS zajavu, kab mnie dali pratakoł kanfiskacyi pry vobšuku, u jakim pavinien značycca i pašpart Lehara, mnie skazali, što «na razhlad zajavy ŭ ich jość 15 dzion». Taksama viedaju, što ŭdakładnić pra najaŭnaść pašparta Lehara siarod kanfiskavanych rečaŭ sprabavali praź inšyja instancyi, na što atrymali adkaz, što pašparta tam niama, — raspaviała siabroŭka chłopcaŭ. — Na dadzieny momant Raman Lehar siadzić u CIP na Akreścina ŭžo dva tydni bieź jakoha-niebudź suda i biez dakumientaŭ».
Da taho ž praz čatyry dni paśla zatrymańnia chłopcaŭ, 28 sakavika, u Minsku źjavilisia milicyjanty z Homiela.
Dvoje ŭkraincaŭ niečakana stali śviedkami pa spravie ab tym samym kaktejli Mołatava, jaki kinuli ŭ budynak padatkovaj u Homieli.
Chutčej za ŭsio, sprava chłopcaŭ skončycca departacyjaj. Ale niezrazumieła, čamu Ivana Danilenku, dakumienty jakoha znajšlisia, trymajuć na Akreścina i pa siońnia. Navat kali jon prachodzić śviedkam pa spravie ab tym padpale padatkovaj, jaho pavinny departavać i paśla ŭžo vyklikać u Biełaruś.
Raman Lehar, kali milicyja kančatkova paviedamić, što jaho pašpartu niama, moža pravieści jašče niekatory čas na Akreścina, pakul jaho asoba nie budzie paćvierdžana. A heta niachutkaja pracedura: milicyja źviartajecca va ŭkrainskaje pasolstva, pasolstva — cikavicca ŭ adździele mihracyi va Ukrainie. Paśla robicca časovy pašpart, rychtujucca dakumienty…
U Śledčym kamitecie kamientavać situacyju admovilisia.
Alaksandr Navasiołaŭ, konsuł Ukrainy ŭ Biełarusi, raspavioŭ «Našaj Nivie», što pracuje nad vyzvaleńniem chłopcaŭ.
«Paśla Dnia Voli ja i maje kalehi sačyli za zatrymańniami, praviarali, ci nie zatrymanyja hramadzianie Ukrainy. Ja sam abzvańvaŭ rajadździeły. Tak i daviedalisia pra zatrymańnie Danilenki i Lehara, — raspavioŭ Navasiołaŭ. — Aficyjna jany byli zatrymanyja, bo nie mieli dakumientaŭ. Nu i na momant zatrymańnia dakumientaŭ u ich sapraŭdy ž nie było.
U hetaj situacyi my nakiravali notu ŭ biełaruskaje Ministerstva zamiežnych spraŭ, kab paskoryć vyzvaleńnie chłopcaŭ. Ciapier pracujem ź milicyjaj, kab chutčej adpravić ich va Ukrainu».
Ale patłumačyć, čamu toj ža Danilenka, čyj pašpart znajšoŭsia, usio jašče znachodzicca na Akreścina, Navasiołaŭ nie zmoh.
«Nam paabiacali jak maha chutčej vyrašać situacyju, ale pakul jak jość. Nakont vydačy paśviedčańnia na viartańnie Lehara da nas, darečy, taksama nie źviartalisia», — skazaŭ konsuł.
Kali asoba zatrymanaha nie vyśvietlenaja ci niama dakumientaŭ, jakija paćviardžajuć asobu, zvyčajna orhany mihracyi źviartajucca ŭ pasolstva toj krainy, adkul pryjechaŭ čałaviek. Pasolstva robić paśviedčańnie ab viartańni — štości nakštałt adnarazovaha pašparta, kab čałaviek moh viarnucca ŭ svaju krainu.
«Ale my spadziajemsia, što pytańnie vyrašycca na nastupnym tydni, — skazaŭ Navasiołaŭ. — Ja naviedvaŭ chłopcaŭ na Akreścina. Skarhaŭ ź ich boku niama, umovy ŭtrymańnia, zdajecca, narmalnyja. Spadziajemsia, nieŭzabavie jany zmohuć viarnucca va Ukrainu».
