Alaksandru Nadsanu prapanoŭvali desantavacca ŭ Biełaruś razam ź Filistovičam i Vostrykavym, jon admoviŭsia
Svoj samy vialiki vybar budučy duchoŭny lidar biełarusaŭ śvietu zrabiŭ u pačatku 1950-ch. Amierykancy prapanoŭvali jamu desantavacca ŭ Biełaruś i ŭziać udzieł u zbrojnaj baraćbie suprać savietaŭ.
Jany padbivali na toje mnohich haračych junakoŭ, što maryli pra vyzvaleńnie radzimy z-pad savieckaha jarma. Janka Filistovič, Cimoch Vostrykaŭ, inšyja paddalisia ahitacyi i palacieli. Usie viedajuć, što ź imi stałasia.
Heta była supolnaja apieracyja amierykanskich i brytanskich śpiecsłužbaŭ. Z brytanskaha boku infarmacyja pra jaje prachodziła praz Kima Fiłbi — zornaha ahienta savieckaj raźviedki. Tamu saviety zahadzia viedali, kaho i kudy buduć skidać z samalota. I zachavalisia ŭspaminy Vostrykava.
«Pryziamliŭsia ŭ Nalibockaj puščy. Schavaŭ parašut. Mianie instruktavali, što miesca hłuchoje, ažno raptam — tut hrybnik i tam iznoŭ hrybnik…» Vostrykavu dali mahčymaść pabyvać u Minsku j Vilni. Chacieli pabačyć, da kaho jon pojdzie.
Nadsan, jak sam pryznavaŭsia, bačyŭ marnaść takoha šlachu. Nadsan cicha, musić, da kanca adčuvaŭ bol straty siabroŭ, pryznavaŭsia, što nie moh daravać Barysu Rahulu, jaki dapamahaŭ amierykancam vierbavać junakoŭ, hetaje «rasstralanaje pakaleńnie».
Kolki jany mahli b zrabić, kali zastalisia žyvyja…
Sam Nadsan vybraŭ inšy šlach. Jon skončyŭ matematyčny fakultet Łondanskaha ŭniviersiteta. I ŭvosień 1953 hoda pajechaŭ vučycca ŭ Hreckuju kalehiju ŭ Rymie, kab słužyć svajmu narodu duchoŭna.
«Kniha psałmoŭ, — skazaŭ jon mnie ŭ časie apošniaj našaj razmovy, paśla tradycyjnych rospytaŭ nakont taho, što robicca ŭ «Našaj Nivie», — heta ŭžo maja apošniaja sprava ŭ žyćci», — biez sumu skazaŭ jon.
Pamiać jamu pačała zdradžvać tolki ŭ apošni hod vielmi plonnaha žyćcia.
Heta byŭ unikalny čałaviek, śviaty i mudry, redkasnaj maralnaj siły. Śviaty čałaviek.
Adnojčy «Naša Niva» ryzykoŭna paraŭnała jaho z Dałaj-Łamam. Jon, unijacki śviatar, nie pakryŭdziŭsia, tolki paśmiajaŭsia. Jon umieŭ z humaram usprymać śviet. Choć u svaim žyćci jon nie raz hladzieŭ u vočy śmierci.
«Našu Nivu» jon čytaŭ da apošniaha. Bo Biełaruśsiu jon žyŭ. Słužyŭ Bohu i Biełarusi. Jechaŭ u kožny kutok śvietu, kali ludzi jaho zaprašali jak śviatara. Addavaŭ apošniaje, kab kupić staruju biełaruskuju knihu dla biblijateki. Prymaŭ kožnaha ź Biełarusi ŭ svaim łondanskim domie.
Jon skazaŭ: «Ja zrabiŭ što moh, dalej vy starajciesia».
