Biełarusy pamiž zamiežnymi centrami siły: pakul što abjekt, a nie subjekt
My, biełarusy, pavinny pilnavać svaje intaresy ŭ stasunkach z zamiežnymi chaŭruśnikami
Paŭdzielničaŭ u «Praskim akcencie» na Radyjo Svaboda nakont uzajemadziejničańnia biełarusaŭ z vonkavymi siłami. Pa «papiaredniuju seryju» adsyłaju da svajho raniejšaha dopisu na Radyjo Svaboda. Kali koratka:
biełarusy ŭsio apošniaje stahodździe byli vymušanyja karystacca dapamohaj vonkavych siłaŭ dziela abarony svaich intaresaŭ
- zvyčajna, dziela taho, kab supraćstajać inšym, bolš varožym, vonkavym siłam. Heta samo pa sabie naturalna, ale prablema ŭ tym, što ciapier
biełarusy ŭ hetym raskładzie adsutničajuć jak adziny skaardynavany centar siły.
Što maje bolš minusaŭ, čym plusaŭ.
Vykarystańnie biełarusami zamiežnaj dapamohi dziela dasiahnieńnia biełaruskich metaŭ - heta, kaniečnie, vielmi tonkaja tema. Kali stavicca da jaje paviarchoŭna, čałavieku tak i budzie chaciecca skazać:
1) «Usia hetaja apazycyja - pradažnaja piataja kalona» abo «Vy ŭsich nazyvajecie pradažnymi, chacia ludzi ščyra robiać pracu dziela Biełarusi»
Nie: reč u tym, što trapleńnie pad upłyŭ moža mieć roznuju stupień - ad prosta pryniaćcia dapamohi i pieratvareńnia ŭ maralnaha daŭžnika, da «kampramisaŭ», i da sapraŭdnaj tatalnaj «pradanaści».
I toj fakt, što, maŭlaŭ, biełarusy słužać čyimś intaresam, nie supiarečyć tamu faktu, što adnačasova i tyja ž čyiś čužyja intaresy słužać biełarusam.
2) «Adziny intares Polščy - viarnuć Kresy Wschodnie» abo «Z čaho vy vyrašyli, što ŭ Polščy kamuś, akramsia marhinałaŭ, patrebnyja Harodnia i Bieraście»
Nie i nie: intaresam moža być i, naprykład, stvareńnie sytuacyi, kali kulturnickaja i hramadzkaja nacyjanalnaja elita Biełarusi była b čymś abaviazanaja Polščy - a Biełaruś užo abjektyŭna maje pierad Polščaj maralny doŭh za biełaruskija humanitarnyja prajekty, što źjavilisia pry polskaj padtrymcy.
Bolš za toje,
heta moža być pravilny i dobry intares: tolki tak narmalovyja mižnarodnyja stasunki i budujucca, praz uzajemnyja investycyi i siabroŭskija kroki. Ale my, biełarusy, pavinny pilnavać svaje intaresy ŭ hetaj «ździełcy» z Polščaj.
A z našaha boku niama subjekta, jaki b Biełaruś pradstaŭlaŭ jak, umoŭna, «bok pieramovaŭ».
3) «Što vy, ułasna, usio pra Polšču?»
Polšča z zamiežnych nierasiejskich siłaŭ najbolš aktyŭna prysutničaje ŭ Biełarusi. Jana sama pa sabie adnosna vialikaja kraina, taksama ŭ sytuacyi ź joju prysutničaje
faktar polskaj mienšaści ŭ Biełarusi, adnym z kiraŭnikoŭ i hanarovych siabraŭ jakoj źjaŭlajecca taki čałaviek, jak Veranika Sebaścianovič - taja samaja veteranka-padpolščyca, jakaja publična nazvała Bieraście i Harodniu «časova Biełaruśsiu».
Pytańnie nie da dziejańniaŭ pradstaŭnika polskaje mienšaści, a da našaje reakcyi. A my, ja liču, abaviazanyja reahavać, kali taki čałaviek dazvalaje sabie takija vyrazy adnosna Biełarusi.
Zrazumieła, što
rasiejski ŭpłyŭ na Biełaruś kudy bolš vidavočny, bolš maštabovy i bolš niebiaśpiečny dla biełaruskaj dziaržaŭnaści:
ad dziejnaści Biełaruskaha ekzarchatu RPC (čyje struktury nieadnarazova byli zaŭvažanyja i ŭ raspaŭsiudzie ekstremisckaj litaratury, i ŭ padtrymcy antydziaržaŭnych hrupovak kštałtu «biełaruskich kazakoŭ») da zasilla vypusknikoŭ rasiejskich vučeleń u biełaruskich siłavych i specyjalnych słužbach, zasilla rusafiłaŭ na kiraŭničych pazycyjach u dziaržaŭnaj idealohii i prapahandzie, i mnohaha inšaha.
Plus, majem precedent z aneksijaj Kryma i vajnoj u Danbasie, majem adnaŭleńnie Imperyi ŭ toj ci inšaj formie jak važny składnik vonkavaj palityki, a ŭžo nia prosta jak revizijanisckija mroi marhinalnych palityčnych hrupovak.
Banalnaja reč - ale nam treba dumać, jak biełarusam znoŭ zrabicca subjektam kalabiełaruskaje palityki, a nie naboram razmaitych hrupovak.
