Бяскрыўдныя фантазіі пра лепшае жыцьцё
Беларусы ў празе да халявы ня лепшыя і ня горшыя за астатніх. Пра гэта сьведчыць лятарэйны бум, што ахапіў нашых грамадзян. «Ваша лято», «Супэрлято», «Спортлято» рэклямуюцца ў СМІ, адмысловыя квіткі можна набыць дзе заўгодна: у шапіках, на пошце, у людзей у спэцвопратцы. Абяцаныя нечуваныя, па нашых мерках, выйгрышы выклікаюць і недавер, і жаданьне імгненна абагаціцца.
У заможных краінах лятарэяй цікавяцца найперш ніжэйшыя слаі грамадзтва, багатыя лішні раз падумаюць, ці рызыкаваць нават адным эўра, маючы шанц 1:1000. У нас за ўдачай ганяюцца і асьпіранты, і міліцыянты.
Ажыятаж вакол лятарэй і іх колькасьць правакуюць пытаньні: хто за ўсім стаіць, куды ідуць атрыманыя ад продажу сродкі і, самае галоўнае: ці варта гуляць зь дзяржавай у азартныя гульні?
Арганізацыяй лятарэй — грашова-рэчавых, імгненных, лічбавых — займаецца РУП «Беларускія лятэрэі», заснаванае прэзыдэнцкім дэкрэтам №6, што мае ў кожнай вобласьці даччыную філію. Калі тыражныя лятэрэі яшчэ даюць надзею раптам разбагацець, то імгненная ўдача насьцярожвае. Такі квіток мае сэрыйны нумар і два замаляваныя фарбай сэктары: адзін — з імаверным выйгрышам, а часьцей паведамленьнем «Паспрабуй яшчэ», другі сьціраецца ў прысутнасьці спэцыяльнай камісіі. І тут узьнікае пытаньне: што зрабілі ў першую чаргу — нанесьлі на ваш білет, зь якога вы спадзяваліся атрымаць 5 млн, фарбу ці выбілі сэрыйны нумар?
Прызавы фонд лятарэй — 45—50%. Адны зь іх прыносяць дзяржаве 20 млн рублёў («На скрыжаваньнях Эўропы»), другія («Ваша лято») — 250 млн у адным розыгрышы. Паводле словаў арганізатараў, прыбыткі накіроўваюцца на фінансаваньне фізкультуры і спорту, ліквідацыю вынікаў стыхійных бедзтваў, аказаньне дапамогі малазабясьпечаным грамадзянам, ахову навакольнага асяродзьдзя, помнікаў гісторыі, а таксама іншыя мэты, якія вызначаюцца дэкрэтамі і ўказамі прэзыдэнта. Асаблівасьць нацыянальнай лятарэі, акрамя памераў прызоў, у тым, што яна робіцца адной з крыніц папаўненьня бюджэту, які нельга пракантраляваць. А недавер падаграваецца масавымі выпадкамі добраахвотна-прымусовага распаўсюджваньня лятарэйных білетаў на прадпрыемствах. Дзяржава, у асобе арганізатараў лятарэі, і не хавае сваіх мэтаў і стаўленьня да сваіх грамадзянаў: «Несумненна адно: лятарэя — гэта магчымасьць хоць на імгненьне вызваліцца ад штодзённых турбот, паддаўшыся цалкам бяскрыўдным марам пра лепшае жыцьцё, а шмат для каго гэтыя мары ператвараюцца ў рэальнасьць…»
Удачы!
