Fiadynič: «Majo sumleńnie čystaje. Ja nivodnaj prafsajuznaj kapiejki sabie ŭ kišeniu nie pakłaŭ»
Ofis prafsajuzu REP na vulicy Kulman, u jakim 2 žniŭnia adbyŭsia pieratrus, całkam adnaviŭ pracu, niahledziačy na kanfiskacyju arhtechniki. Staršynia prafsajuzu Hienadź Fiadynič viadzie telefonnyja razmovy z partnerami, jamu telefanujuć z Ženevy, ź Mižnarodnaj arhanizacyi pracy. Na pryjom da prafsajuznaha jurysta Juryja Bielakova prychodziać naviedniki.
Zbolšaha ŭ ofisie ŭžo naviali paradak. Pra niadaŭni pieratrus, jaki praviali supracoŭniki Departamentu finansavych raśśledavańniaŭ, nahadvajuć tolki raskuročanyja systemnyja bloki, vyłamanyja dźviery ŭ kabinet hałoŭnaha buchhaltara dy paškodžanyja draŭlanyja paneli ŭ pryjomnaj staršyni.
«Nijakich dakumentaŭ nam nie pakazali, akramia pastanovy prakurora ab uzbudžeńni kryminalnaj spravy»
Lidera prafsajuzaŭ Hienadzia Fiadyniča Svaboda zaśpieła ŭ piatnicu ranicaj u pracoŭnym kabinecie. Jon mocna zaniaty: dziasiatki zvankoŭ na stacyjanarny telefon, bo mabilny kanfiskavali. Kaža, što ofis pracuje ŭ zvyčajnym režymie:
— Niahledziačy na pazaŭčorašni pahrom, kanfiskacyju arhtechniki, pracu adnavili. U troch kabinetach užo pracuje internet. Siońnia ŭžo čałaviek 6 pryjšło pa kansultacyju — tak što pracujem u štatnym režymie. Kamanda jość, kamanda budzie pracavać. U paniadziełak źbirajem schod aktyvistaŭ.
— Siońnia pavinna vyrašycca pytańnie ź mieraj strymańnia dla vašaha buchhaltara i staršyni Mienskaj haradzkoj piarvičnaj arhanizacyi prafsajuzu REP Ihara Komlika. Čaho možna čakać?
— Tolki na try dni Departament finansavych raśśledavańniaŭ moža zatrymać čałavieka dla praviadzieńnia dopytaŭ, dalej sprava pieradajecca ŭ Śledčy kamitet i vyznačajecca miera strymańnia jašče na 10 dzion. A praz 10 dzion pavinna być vystaŭlena abvinavačańnie, i prakuror moža vyznačyć mieru strymańnia ŭsim astatnim padazravanym, i mnie taksama. Tak što pakul nia budziem hadać i rabić prahnozy. Usio moža być. Ja hatovy da luboha raźvićcia padziej.
— A jakija dakumenty vam pakazali, u čym kankretna abvinavačvajuć?
— Nijakich dakumentaŭ nam nie pakazali, akramia pastanovy prakurora ab uzbudžeńni kryminalnaj spravy. Nichto z nas ni ź jakimi materyjałami nie znajomiŭsia. Prahučała tolki, što sprava za 2011 hod. Skazali, z paniadziełka pačniecca ruch.
«Padaploka «najezdu» na nas palityčnaja»
— U hazecie «SB-Biełaruś siehodnia» źjaviłasia interviju načalnika DFR Ihara Maršałava, jaki kaža: «słužbovyja asoby «niezaležnaj prafsajuznaj arhanizacyi ŭ parušeńnie zakanadaŭstva adkryli ad imia prafsajuzu rachunki ŭ zamiežnych bankach, na jakija pastajanna pastupali sotni dalaraŭ…» I što nijakaj palityčnaj «padaploki niama».
— Asabista majo sumleńnie čystaje. Fiadynič nivodnaj prafsajuznaj kapiejki sabie ŭ kišeniu nie pakłaŭ. Kali rabili pieratrus i apisvali majomaść, akramia mašyny 1998 hodu, televizara i muzyčnaha centru, i apisvać nie było čaho. Tamu ja absalutna spakojna siabie adčuvaju. Ale my viedajem, u jakoj systemie my žyviom.
Tak, DFR taksama pracuje i choča «streści» z nas padatki, jakija, na ich pohlad, my nie spłacili. Ale pavinna być dokaznaja baza. Možna kazać pra tysiačy niaspłačanych padatkaŭ, pra miljony prybytkaŭ, ale heta tolki słovy. Pakul nam ničoha nie pradstavili, nijakich dokazaŭ, dakumentaŭ.
Takaja ŭvaha da nas źviazanaja z uzmacnieńniem pazycyj samoha REPa. REP — heta adna ź niešmatlikich dziejsnych arhanizacyj, jakaja nie na słovach, a na spravie dapamahaje ludziam. I ludzi heta taksama viedajuć — prychodziać i pracoŭnyja, i biespracoŭnyja, i invalidy, i šmatdzietnyja maci. Da nas pastajanna źviartajucca pa dapamohu, i my vyjhrajem u sudach spravy. Za minuły hod my dapamahli ludziam viarnuć 1,5 miljarda niedenaminavanych rubloŭ, jakija im niedapłacili pracadaŭcy. Viesnavyja akcyi taksama adyhrali svaju rolu. Šmat našych aktyvistaŭ pakarali vializnymi štrafami, sutkami. Tut usio ŭ kompleksie. Pra nas narod viedaje, nam vieryć. Tak što padaploka «najezdu» na nas palityčnaja, što b ni kazali kiraŭniki DFR.
«Žonka ciažka pieražyvaje maralna, ale pry pieratrusie žartavała»
— A čamu byŭ taki «karnavał» pry vašym zatrymańni va ŭłasnaj kvatery? Navošta surjoznym ludziam z paśviedčańniami salidnaj struktury treba było pieraapranacca ŭ formu kamunalnych słužbaŭ? Jany niejak tłumačyli?
— Na maju dumku, kali ŭ dźviery zvonić čałaviek u formie supracoŭnika ŽESa, jamu zaŭsiody adčyniać dźviery.
— A jak vašy siamiejniki, žonka ŭspryniali pieratrus?
— Žonka ciažka pieražyvaje maralna, była ŭ šoku, jana nikoli z takim nie sutykałasia. Dahetul jašče prybiraje kvateru, navodzić paradak, bo pieratreśli ŭsio: vobšuk doŭžyŭsia z 9 da 15 hadzin. Pry ich žonka pažartavała: «Kali vy da nas pryjšli ź pieratrusam, to moj muž zasłuhoŭvaje, kab jamu jašče pry žyćci memaryjalnuju došku ŭstalavali na domie». Ale pracavali jany prafesijna, vidavočna, što jany rychtavalisia.
— A čamu vyciahnuli z naftalinu staruju spravu 2011 hodu?
— Mabyć ničoha «nakapać» nie zmahli. Termin spraŭ pa padatkach — 7 hadoŭ. 2018 hod — i ŭsio.
— Staršynia BKDP Alaksandar Jarašuk dva dni tamu ŭ interviju Radyjo Svaboda, skazaŭ, što vaš prafsajuz «nałamaŭ droŭ», uviazaŭsia ŭ «ryzykoŭnyja i niebiaśpiečnyja prajekty». A ŭčora BKDP vystupiŭ z patrabavańniem terminova vyzvalić z-pad varty Ihara Komlika, jakoha źmiaścili na Akreścina. Čamu takaja niepaśladoŭnaść?
— Ja nie chacieŭ by kamentavać słovy i dziejańni Jarašuka. Moža, jamu i nie daspadoby, z kim my pracujem, ale naš prafsajuz sam maje prava abirać partneraŭ, prajekty. My pracujem nia tolki z dackim prafsajuzam «3F». My — siabry Hlabalnaha prafsajuzu «IndustriALL», jaki abjadnoŭvaje 52 miljony pracoŭnych. My pracujem i ź niemcami, i z rasiejcami, litoŭcami, ukraincami, i budziem praciahvać pracavać. A vykazvańni Jarašuka mohuć pajści jamu samomu nie na karyść.
Kamanda ŭ nas jość, kamanda budzie pracavać. U paniadziełak źbirajem schod aktyvistaŭ.
Prafsajuz REP vyjhraje da 90% spraŭ
U ofisie tym časam idzie praca. Dziaŭčaty navodziać paradak, a juryst prafsajuzu REP Jury Bielakoŭ prymaje ŭžo čaćviortaha z pačatku dnia naviednika:
«Voś zaraz siadzić čałaviek. Zdavałasia b, prostaja sprava. Čałaviek zvalniaŭsia, jamu niedapłacili zarobak, nia vypłacili pa balničnamu listu. My źviarnulisia ŭ sud, jaki pryniaŭ rašeńnie: vypłacić usie hrošy pracaŭniku i spahnać z najmalnika try siarednija zarabotnyja płaty za toje, što jon nia vypłaciŭ pa kantrakcie zarobak. Ale firma vyrašyła zrabić hetaha «skaržnika» chulihanam — aformili dakumenty, byccam by jon učyniŭ bojku na pracy, i znakamitaja sudździa Centralnaha rajsudu Viktoryja Šabunia pakarała jaho štrafam u 10 bazavych vieličyniaŭ. My abskardzili rašeńnie ŭ haradzkim sudzie, spravu vyjhrali. Mała taho, jašče prakuror Centralnaha rajonu napisaŭ pratest, što mała dziaržpošliny spahnali z najmalnika: tolki dźvie bazavyja za parušeńnie pracoŭnaha zakanadaŭstva. I haradzki sud dadaŭ jašče».
Juryst Jury Bielakoŭ kaža, što prafsajuz REP šmat spraŭ vyjhraje — da 90%. U asnoŭnym mienavita pa pracoŭnych sprečkach. Ale šmat źviartajucca i pa inšych spravach — hramadzianskich, kryminalnych:
«Niadaŭna da nas źviarnułasia šmatdzietnaja maci z Zelvienskaha rajonu. Kamisija pa spravach niepaŭnaletnich vyniesła rašeńnie zabrać čatyroch dziaciej ad maci, rajvykankam paćvierdziŭ. U staršyni Dziarečynskaha sielsavietu byŭ kanflikt z hetaj šmatdzietnaj maci, i jany vyrašyli pakarać maci praź dziaciej. Našy aktyvisty i jurysty damahlisia admieny pastanovy rajvykankamu, dziaciej viarnuli ŭ siamju.
My navat pa kryminalnych spravach pradstaŭlajem intaresy ludziej. Byŭ vypadak u Mahilovie, kali siabroŭku našaha prafsajuzu źbiŭ milicyjant — jon nastolki mocna ŭdaryŭ pensijanerku, što złamaŭ joj skivicu. Naš juryst pradstaŭlaŭ intaresy paciarpiełaj. Dva hady ciahniecca sprava, i dahetul milicyjanta nie pryznali padazravanym. Ad našaha pradstaŭnika Alaksandra Chamratava, jaki prajaŭlaje nastojlivaść, chočuć pazbavicca, nam u prafsajuz telefanavała śledčaja. Naahuł, ździŭlaje nieprafesijanalizm, jaki demanstrujuć pravaachoŭnyja orhany.
Voś i ciapier, kali pravodzili pieratrus u nas u ofisie, apytvali i dapytvali ludziej. U pradstaŭnikoŭ DFR blanki dakumentaŭ z pamyłkami. To bok ludziej apytvajuć jak śviedak, a na blanku napisana: «padazravany». I paznačana: toje, što jamu stała viadoma padčas śledčych dziejańniaŭ, nielha razhałošvać. Ludzi, naturalna, pałochajucca, što jany ŭžo «padazravanyja». Voś tak cisnuć na ludziej».
