Što za dziŭny vieteran źjaviŭsia na płakacie da 9 Maja?
Vialikafarmatny płakat, pryznačany dla škoł, vajskovych čaściej i inšych hramadskich ustanoŭ, byŭ zaŭvažany ŭ adnoj z kniharniaŭ Hrodna. Na im chrestamatyjny siužet: vinšavańnie z Dniom Pieramohi, vyjavy savieckich uznaharod, dziaržaŭny hierb, fota vieterana… Ale što za vieteran na fota?
U 13 na froncie, u 20 — u Kramli…
Akazałasia, što heta viadomy ŭ internet-prastory Leŭ Hicevič, 1928 hoda naradžeńnia. Pavodle lehiendy samoha Lva Alaksandraviča, jon źbieh na front u 13 hod i paśpieŭ dałučycca da abarony Maskvy, paźniej pracavaŭ u aparacie absłuhoŭvańnia Kramla pry Stalinie i Chruščovie, ciapier prezident dabračynnaha fondu, siabra «Adzinaj Rasii» i bieźličy hramadskich arhanizacyj.
Fota Hiceviča ŭ himnaściorcy i kascy stała ikonaj dla rasijskaj prapahandy: jaho vykarystoŭvajuć na płakatach, dematyvatarach, nosiać partret Lva Alaksandraviča padčas mitynhaŭ. Sam jon lubić chadzić na roznaha rodu masavyja akcyi, čaściakom traplaje ŭ kadr. Vobraz sapraŭdy charakterny, prabivaje na ślazu.
Orden Vialikaj Ajčynnaj i kazačyja kryžy
Voś tolki kali pahladzieć na fota, dyk niezrazumieła, jakoje Hicevič maje zvańnie: to z pahonami pałkoŭnika, to radavoha, to staršaha lejtenanta. Pahony taksama — to tankavych vojskaŭ, to zvyčajnych strałkovych čaściej. Biełahvardziejski šaŭron u kolerach trykałora na rukavie himnaściorki čyrvonaarmiejca naohuł nie varty kamientaroŭ.
Kali raźbiracca ŭ ikanastasie miedaloŭ i adznak, to tut naohuł «čort nahu złomić»: i orden Vialikaj Ajčynnaj, i kazačy znak «LIJENC'-1945» (pamiatnaja adznaka kazakoŭ, jakija vajavali na baku Hitlera), i polskija ŭznaharody, i vialiki pravasłaŭny kryž, i…zvyčajnaja broška. Pra toje, što paradak našeńnia znakaŭ i ŭznaharodaŭ parušany, naohuł havorki niama.
SPS, «Načnyja vaŭki», kazaki i fašysty
Hicevič nie zastajecca ŭ baku i ad hramadskaha žyćcia. To razdaje ŭlotki demakratyčnaha «Sajuza Pravych Sił», to pazuje pobač z «Načnymi vaŭkami», to adkryvaje pomniki Krasnovu i Škuro (biełahvardziejcy, jakija padtrymali Hitlera) razam z kazakami i nieprychavanymi prychilnikami fašyzmu ŭ čornych kašulach dy z kałaŭratami na majkach.
Staŭleńnie da Druhoj Suśvietnaj vajny ŭ biełarusaŭ, biezumoŭna, moža być roznym. Ale navošta źmiaščać na płakatach dziaržpryznačeńnia nastolki sumnieŭnych piersanažaŭ? Niaŭžo heta nie abraza dla sapraŭdnych vieteranaŭ?..
Darečy, płakataŭ z partretami Vasila Bykava, Janki Bryla, Maksima Tanka albo luboha inšaha sapraŭdnaha frantavika pobač zaŭvažana nie było.