Nobieleŭskich łaŭreataŭ vydaduć pa-biełarusku
U novaj knižnaj sieryi «Noblesse Oblige» płanujuć vydavać tvory łaŭreataŭ Nobieleŭskaj premii pa litaratury ŭ pierakładzie na biełaruskuju movu, piša TUT.BY.
Knut Hamsun.
Kaardynatar knižnaj sieryi Siarhiej Makarevič zadumaŭ hety prajekt kala troch hadoŭ tamu. Ideja Makareviča ŭ tym, kab zrabić Nobieleŭskuju litaraturu dastupnaj biełaruskamoŭnamu čytaču.
Najaŭnaść pierakładaŭ na ruskuju movu našaha surazmoŭcu nie biantežyć. «Heta pytańnie vybaru, — tłumačyć Makarevič. — Niechta ŭvohule razvažaje katehoryjami vyklučna materyjalnymi — kolki kiłbasy možna kupić pa canie vašaj knižki. Sapraŭdy, mnohija, kali nie ŭsie, tvory nabielistaŭ pierakładzieny pa-rusku. A niekatoryja navat u niekalkich pierakładach vychodzili. Ja čytaju pieravažna pa-biełarusku. I viedaju ludziej, jakija taksama nie curajucca biełaruskaj knižki. Časta dla ich paŭstaje pytańnie — «Što pačytać?» A tvory nabielistaŭ, liču, jość takim indykataram litaratury vysokaha ŭzroŭniu».
Cikava, što asobnyja tvory nobieleŭskich łaŭreataŭ užo vychodzili na biełaruskaj movie. Ale Makarevič choča ŭparadkavać hety praces, a taksama vykupić pravy na pierakład tvoraŭ sučasnych aŭtaraŭ. Praŭda, apošni praces — vielmi składany. Naprykład, kali pačałasia praca nad pierakładam Hamsuna, paralelna była zroblena sproba kupić licenziju na vydańnie «Kachańnie padčas chalery» Habryela Harsija Markiesa (pierakład užo daŭno padrychtavaŭ Karłas Šerman, jaki jašče za savieckim časam razam z Valancinam Tarasam pieršym pierakłaŭ na ruskuju «Vosień patryjarcha»). Ź ispanskim vydaviectvam viała pierapisku pierakładčyca Hanna Jankuta. «Pačałosia zaciažnoje listavańnie, — rasskazyvajet Makarievič. — Ispancy pa-doŭhu maŭčali. Im nie cikava pracavać z małymi nakładami. 1000 asobnikaŭ pa siońniašnich biełaruskich mierkach — heta dobry nakład. A dla ich — mizerny. U pracesie listavańnia pamior i sam Markies. Dumaju, heta taksama paŭpłyvała na našy pieramovy: pamior łaŭreat — padvyšanaja ŭvaha da tvorčaści. Značycca, vydaviectva moža zarabić kudy bolš na krainach, dzie kniha vyjdzie šmattysiačnymi nakładami. U vyniku my ahučyli sumu, jakuju hatovyja zapłacić za aŭtarskija pravy, a nam ničoha na heta tak i nie adkazali».
U adroźnieńnie ad Markiesa, aŭtarskija pravy ź pierakładam Hamsuna vyrašany. Tamu kniha chutka vyjdzie ŭ vydaviectvie «Januškievič». Paralelna na sajcie Kniharnia.by budzie pradavacca jaje elektronnaja viersija. U vydańni buduć pradstaŭleny try tvory piśmieńnika — «Hoład», «Pan», «Viktoryja», a taksama nobieleŭskaja lekcyja łaŭreata. Nad ich pierakładam pracavali Leanid Barščeŭski i Lidzija Jochansen.
Dla vychadu knihi Makarevič zapuściŭ kraŭdfandynhavuju kampaniju na sajcie talaka.by. «Kraŭdfandynh dazvolić nam acanić uvahu čytačoŭ da temy — ci patrebnyja knihi Nobieleŭskich łaŭreataŭ pa-biełarusku, — tłumačyć Makarevič. — Hamsun u hetym płanie asoba navat ci nie najbolš udałaja. Z adnaho boku jon viadomy narviežski aŭtar, choć i daŭno pamior. Ale z druhoha — jon nie taki papularny, jak sučasnyja Pamuk ci Aleksijevič». Pieršuju knihu zapuściać razam pradstaŭniki dabračynnaha fondu «Viartańnie», vydaviectva «Januškievič» i partała biełaruskich elektronnych knih Kniharnia.by. U vypadku ŭdałaj kampanii vyručka budzie nakiravana na padrychtoŭku nastupnaj knihi.
U liście čakańnia ciapier znachodziacca knihi kałumbijca Markiesa (budzie zroblena jašče adna sproba), niemca Tomasa Mana, finskaha piśmieńnika Franca Siłanpiaja, turka Archana Pamuka i anhličanina Redjarda Kiplinha. Heta značyć, što pierakłady ich knih hatovyja i / abo viaducca pieramovy pra aŭtarskija pravy. Jak žartuje Makarevič, «adzin znajomy skazaŭ: kali chočaš patapić vydaviecki prajekt, nazavi adrazu jaho sieryjnym. I sapraŭdy, mnohija sieryi spynilisia paśla vychadu pieršych knižak. Inšyja byli bolš tryvałyja — ciahnulisia niekalki hadoŭ. Ale ni adzin vydaviec nikoli nie dumaje ad pačatku ab zakančeńni sieryi». Jon nie chavaje, što vydańnie sieryi «Noblesse Oblige» raściahniecca na šmat hadoŭ.
