Starykievič: Pad vyhladam «miemuaraŭ» Marcava čytačam uciuchali falšyŭku
Kali b u Biełarusi isnavała naminacyja «Falš hoda», to kniha «Aściarožna, Marcaŭ», imavierna, pretendavała b na pryzavoje miesca.
Piotr Marcaŭ
Ja mieŭ honar bolš za 20 hadoŭ padtrymlivać dobryja adnosiny ź Piatrom Paŭłavičam, jaki zaŭčasna pajšoŭ ad nas. Na maju dumku, piersanaž, vyviedzieny ŭ zhadanaj knizie, — heta pašłavataja parodyja na realnaha Marcava.
Kryŭdna i za «Biełaruskuju dziełavuju hazietu», jakaja vystaŭlenaja niejkim zboryščam šałaŭ. Nie było nijakaj «bryhady ściervaŭ», jakaja nibyta zdabyvaje ekskluziŭnuju infarmacyju praz łožak. Žurnalisckija rasśledavańni, jakimi słaviłasia «BDH», rabili dobra mnie znajomyja chłopcy.
Nie było nijakaj stralby pry rasstavańni Piatra ź pieršaj žonkaj. Zrešty, ja nie źbirajusia pieraličvać usie padziei, jakija nie adbyvalisia ŭ rečaisnaści. Muchlož zaklučajecca ŭ tym, što vydumanyja epizody źmiašanyja z realnymi ŭ adnym fłakonie, i ŭ čytača moža skłaścisia ŭražańnie: raz u knizie jość šerah praŭdzivych historyj, to i ŭsia jana zasłuhoŭvaje davieru.
Na žal, heta nie tak. U adroźnieńnie ad Sašy Ramanavaj, ja naziraŭ historyju «BDH» znutry — pryčym z momantu, kali ideja stvaryć hazietu jašče tolki abmiarkoŭvałasia. I tamu mahu parekamiendavać tym, chto cikavicca, adno: nie viadziciesia na tannyja manipulacyi.
Adnoj ź ich, darečy, źjaŭlajecca sproba pad vyhladam «miemuaraŭ» Marcava ŭciuchać čytačam pradukt zusim inšaha rodu. Sama Ramanava u intervju «Našaj Nivie» skazała pra knihu: «Heta ŭ peŭnaj stupieni spałučeńnie litaraturnaj vydumki i praŭdy, ale ž tym kniha i cikavaja, heta pieravodzić jaje ŭ katehoryju lehiendaŭ».
Nie vyklučaju, što častkova kniha zasnavanaja na tym, što sapraŭdy kazaŭ Piotr (inšaja sprava, pry jakich abstavinach rabilisia aŭdyjozapisy). Adnak, pa-pieršaje, jon chacieŭ napisać fantastyčny raman, ale nijak nie ŭłasnyja miemuary. A pa-druhoje…
Piotr byŭ daloka nie śviatym, ale vałodaŭ unikalnym pačućciom stylu i abajańniem. Dziakujučy hetym jakaściam jon navat u vielmi nieadnaznačnych situacyjach moh efiektna prajści pa krai, nie zvaliŭšysia ŭ prorvu vulharnaści.
Ale pieradać heta na papiery nadzvyčaj składana. U vypadku z knihaj atrymałasia prykładna jak u starym aniekdocie:
Hutarać dva hruziny.
- Słuchaj, čaho usie zachaplajucca hetym Karuza? Jon ža kartavić, falšyvić, śpiavaje žudasna naohuł!
— A dzie ž ty jaho čuŭ?
— Dy mnie Hohi ŭčora praśpiavaŭ pa telefonie.
Tak i «Aściarožna, Marcaŭ» — heta nie Marcaŭ, a niaŭdałaja sproba imitavać Marcava.