Найти
16.01.2021 / 12:07РусŁacБел

Депутат Мингорсовета, хотевшая сложить полномочия: До августа я оставалась аполитичной, процессы в жизни страны никак меня не цепляли

Ольга Тесакова была (и остается) самым молодым депутатом Мингорсовета. После президентских выборов, когда среди пострадавших от насилия силовиков оказались ее знакомые, она попросила досрочно сложить с нее полномочия — не отпустили. Попыталась сделать так, чтобы ее отозвали избиратели, но большинство проголосовало против. После всех попыток покинуть место, где «вместо избиения людей обсуждали ремонт лавочек», она продолжает нести депутатскую вахту и даже собирается на Всебелорусское народное собрание.

Распыталі Вольгу пра тое, што яна збіраецца там рабіць і як змянілася яе ўяўленне пра дзяржаўны лад са студэнцкіх часоў.

Вольга Цесакова. Нарадзілася ў Расіі, пасля жыла з бацькамі ў Оршы. У лютым 2018 года, калі Вользе было 22 гады, яе абралі ў Мінгарсавет 28-га склікання. Дэпутацкую нагрузку сумяшчае з асноўнай працай: Вольга — спецыялістка па працы з кліентамі ў лізінгавай кампаніі

— Патлумачце канчаткова, адкуль узялася навіна, што вашу кандыдатуру разам з дэпутатам Паўлам Бачарнікавым не ўхвалілі для ўдзелу ва Усебеларускім народным сходзе, бо вы адзіныя, хто раней выказваўся супраць гвалту і быў заўважаны на мірных пратэстах?

— Навіна, я так разумею, узялася з высноў пэўнага тэлеграм-канала. Раз з 57 дэпутатаў дэлегатамі абралі толькі 55, метадам выключэння нехта вырашыў, што, хутчэй за ўсё, адмялі нас з Паўлам. Але насамрэч нас цяпер у гарсавеце засталося 55.

— Але для вас стала навіной тое, што вы ўсё ж абраныя для ўдзелу ў сходзе… 

— Так, раней я нават не цікавілася гэтай тэмай, бо была ўпэўненая, што не патраплю на мерапрыемства. На 6 студзеня ў Мінгарсавеце зрабілі анонс павесткі пазачарговай сесіі з абраннем дэлегатаў. На ёй мяне не было, таму зацвярджэнне маёй асобы і стала сюрпрызам.

— Вас абралі без вашай жа згоды, а цяпер вядома, што ўдзельнікаў Усебеларускага народнага сходу збіраюцца ўнесці ў Адзіную кнігу рэгістрацыі злачынстваў. Гэта ўсё адно не спыняе вас адмовіцца ад удзелу ў мерапрыемстве?

— Ну, калі так ужо здарылася, неразумна ўсё гэта байкатаваць, на мой погляд. Прыйдзецца патрапіць пад санкцыі, калі што. Але пакуль я планую быць для людзей крыніцай альтэрнатыўнай інфармацыі адтуль. 

— Вы неяк рыхтуецеся да сходу? Ëсць жаданне выкарыстаць яго на сваю карысць, выступіць з парадкам дня, сапраўды актуальным для беларусаў, калі б з’явілася такая магчымасць?

— Ведаеце, па беларускім тэлебачанні ўжо ж сказалі, што ва ўсіх дэлегатаў ёсць свой парадак, маецца план развіцця на найбліжэйшыя пяць год. Я, праўда, калі даведалася пра гэта, сядзела дома і ела бутэрброд. Але раз інфармацыю агучылі, відаць, план ёсць. І мне дадуць яго пачытаць, азнаёмяць, можа, як гэта і робіцца звычайна.

Хацелася б спадзявацца, што ў мяне будзе магчымасць сказаць нешта ад сябе, але малаверагодна. Думаю, там будуць выступаць загадзя ўхваленыя дакладчыкі, якія нібыта прадстаўляць меркаванне ўсяго гарсавета.

Але ў любым разе я падрыхтую нейкі маналог. Ад мяне і тых людзей, якія да мяне звяртаюцца, якіх хвалюе неапраўданы гвалт, жорсткасць і перакройванне законаў на любы лад. Я падумаю, як гэта аформіць і данесці да ўсіх удзельнікаў сходу.

— Вы самі хацелі датэрмінова скласці свае паўнамоцтвы, а пасля, калі не атрымалася, папрасілі выбаршчыкаў адклікаць вас. Калі і пасля гэтага не выйшла пакінуць пост, як вы на гэта адрэагавалі? Як «праз нежаданне» выконваеце свае дэпутацкія абавязкі цяпер?

— У рамках беларускага заканадаўства дэпутат можа датэрмінова скласці паўнамоцтвы толькі ў выпадку хваробы, па рашэнні суда ці якраз па ініцыятыве выбаршчыкаў. Сама дзяржава не адпусціла мяне таму, што не хацела ствараць такі прэцэдэнт: як гэта, чалавек абраны і хоча сысці? Такога не было, гэта выключэнне з правілаў. Думаю, у сістэмы быў страх: калі без наступстваў адпусцяць мяне, шмат хто рушыць услед па маім прыкладзе. 

Мае выбаршчыкі шляхам галасавання, большасцю галасоў, таксама адмовіліся мяне адклікаць. У мяне дваякія эмоцыі ад гэтага. З аднаго боку, я расстроілася. Я эгаістка па натуры і, перш за ўсё, цаню ўласны камфорт. А тое, што я застануся на месцы, дзе не хацела б быць да восені 2021 года, — не самае прыемнае ў маім жыцці. З іншага боку, я разумею людзей: у маёй асобе яны ўбачылі адзіную магчымую крыніцу атрымання інфармацыі ў закрытай, непразрыстай вертыкалі. У мяне адбыліся перавыбары, выходзіць.

Аднак абірацца на другі тэрмін я дакладна не збіраюся. І не збіралася яшчэ да жнівеньскіх падзей. Гэта звязана і з маёй непадрыхтаванасцю, і з неапраўданымі чаканнямі. Мінгарсавет — шалёная сацыяльная нагрузка ў дадатак да асноўнай працы. Ты абавязаны весці прыём, пасміхацца, калі цябе абражаюць незнаёмыя людзі. Гэта ўсё вельмі цісне псіхалагічна.

У канцы снежня я завяла тэлеграм-канал, куды людзі могуць накіроўваць пытанні да мяне, не завітваючы на асабісты прыём. Гэта шмат у чым спрасціла камунікацыю: мне дасылаюць спісы пытанняў. У асноўным, яны пакуль тычыліся добраўпарадкавання, капрамонтаў.

Вольга на адным з мірных маршаў

— Калі цяпер вы лепш разумееце, як працуе сістэма знутры, вы ўсё яшчэ лічыце, што вас абралі ў Мінгарсавет сумленным шляхам?

— Мне здаецца, тут неадназначная сітуацыя. З аднаго боку, большую частку галасоў мне дакладна не малявалі. Усё ж я ўзначальвала Каардынацыйную раду органаў студэнцкага самакіравання Студэнцкага гарадка БДУ і Каардынацыйную раду жылога комплексу «Студэнцкая вёска», мяне сапраўды многія ведалі. І цяпер многія людзі, што прыходзяць да мяне на прыём, жыхары Дзяржынскай акругі №23, шчыра прызнаюцца, што вельмі радыя, што галасавалі за мяне.

Але я не выключаю, што маю кандыдатуру «ўхвалілі» зверху, таму што выпадковаму чалавеку трапіць у дэпутаты, мне здаецца, нерэальна. Магло быць указанне «амаладзіць гарсавет».

— Пры гэтым падчас выбараў адразу вылезла інфармацыя пра тое, што студэнтаў прымушаюць вас падтрымліваць. 

— Усё, што бачыла я, было добраахвотна. У самым пачатку мы пагутарылі са студэнтамі і вырашылі вылучыць маю кандыдатуру. Яна была лагічная, у тым плане, што на той я момант прадстаўляла арганізацыю ў БДУ, якая займалася праблемамі студэнтаў — у прыватнасці ўсё, што тычыцца камфортнага жыцця ў інтэрнатах. Мне, калі шчыра, здавалася, што маладыя дэпутаты робяць тое ж самае.

Мы атрымалі маральную падтрымку ад кіраўніцтва БДУ, потым пазнаёміліся з адміністрацыяй Маскоўскага раёна. У маёй камандзе аказаўся студэнцкі актыў недзе з 20-30 чалавек. Плюс дапамагаць выклікаліся розныя арганізацыі ў складзе Асамблеі БДУ: Студэнцкі Саюз, БРСМ і ншыя. Калі было жаданне, людзі адтуль дапамагалі мне са зборам подпісаў, з пікетамі (кампанія, дарэчы, ішла зімой), з фотасесіямі і іншымі рэчамі. 

— Вам вядома, як адбываўся падлік галасоў?

— Мне вядомыя толькі агульныя працэсы: тым больш я была назіральніцай на прэзідэнцкіх выбарах-2015.

Сама за сябе я прагаласавала датэрмінова, бо мне так было зручна: на выходных было шмат спраў. І нават не чакала вечаровых вынікаў, мне пра іх паведамілі ўжо зранку, на наступны дзень. 

— Вы пайшлі ў гарсавет, былі актывісткай у студэнцкіх арганізацыях, але пры гэтым казалі, што да жніўня 2020 былі апалітычнай. А як такое магчыма? Як можна быць апалітычным дэпутатам?

— Ва ўніверы я проста жыла па законах БДУ. Там усё проста і зразумела. А калі я прыйшла ў гарсавет, мне ніхто не выдаў, умоўна скажам, кніжку «Дапаможнік дэпутата», якую можна было б прачытаць і зразумець усе абавязкі. Не разумеючы да канца, як працуе гарсавет, я заставалася апалітычнай.

— Дык нават на жыццё студэнтаў так ці інакш уплывае палітыка, а вы ж прадстаўлялі іх інтарэсы…

— Проста мяне працэсы ў жыцці краіны ніяк не чаплялі. Мне было не асабліва цікава, як пройдзе прэзідэнцкая кампанія, не было цікава, што там у парламенце вырашаюць. І тым больш у гарсавеце. Я ведала, што мае знаёмыя, мая сям’я працуюць, усё ў нас нармальна, праблем няма. Забойстваў і злачынстваў мы самі не бачылі. А ў чым праяўляецца палітыка для абывацеля? У тым, што ў цябе ўсё нармальна.

— Лічыце такую пазіцыю рацыянальнай?

— Цяпер разумею, што гэта няправільна. З аднаго боку, у такой пазіцыі ёсць здаровы давер: ты даручыў кваліфікаваным людзям займацца тваім жыццём. Яны ж лепш разбіраюцца ў многіх працэсах. З іншага боку, гэта простая абыякавасць: нам проста лянота пачытаць заканадаўства, разбірацца ў палітычных працэсах.

Мы не прызвычаіліся браць на сябе адказнасць за тое, як мы жывём. Так мы і дапусцілі ў краіне самавольства. А калі хочаш нешта змяніць, трэба не маўчаць, выходзіць з зоны камфорту, умець дамаўляцца з рознымі людзьмі. Я дагэтуль сябе перасільваю, каб жыць менавіта па такім сцэнары ўключанасці.

— Якая цяпер атмасфера сярод вашых калег? Ці падтрымлівае нехта вашу пазіцыю?

— Мы бачымся, у асноўным, на сесіях. Са мной усе вітаюцца, што ўжо нядрэнна (смяецца). Камусьці хапіла смеласці выказаць крытыку ў мой адрас напрамую, а нехта робіць гэта на «Жоўтых злівах». Ад некаторых паважаных мной людзей такога бруду я не чакала нават у межах дзелавой этыкі.

Безумоўна, адразу пасля выбараў не адна я хацела нейкай рэакцыі ад улады на той гвалт, што адбыўся ў краіне. Але дэпутаты на ўсе запыты атрымлівалі выключна адпіскі: гэта не ў вашай кампетэнцыі. Пры тым, што па законе дэпутаты не проста прадстаўляюць інтарэсы грамадзян, але і абараняюць іх правы, свабоды. На справе ж нават мой запыт у пракуратуру наконт неправамернасці караць людзей за бел-чырвона-белую тканіну на балконе перанакіроўваецца ў МУС, і, хутчэй за ўсё, я зноў атрымаю адпіску.

Нам даўно трэба зрабіць заканадаўства недвухсэнсоўным: каб яго не чытаў на сваю карысць нейкі бок. І нам таксама патрэбнае пашырэнне паўнамоцтваў дэпутатаў. Каб мы перасталі чуць кожны раз: гэта не ў вашай кампетэнцыі.

— У вас ёсць нейкі страх за сваё жыццё? Калі так, як вы з ім спраўляецеся?

— Я гатовая да бусікаў, што могуць мяне забраць, яшчэ са жніўня. Пасля таго як напісала заяву на імя старшыні Мінгарсавета з просьбай датэрмінова скласці з мяне дэпутацкія паўнамоцтвы. Гатовая пасля таго, як пачала заўважаць, што за мной сочаць. Прычым не хаваючыся. Калі зразумела, што мяне праслухоўваюць. І калі мне простым тэкстам сказалі: калі патрапішся зноў на маршы, то пойдзеш па крыміналцы, а не па адміністрацыйнай справе.

Канечне, проста так жыць у гэтых рэаліях немагчыма. Таму я звярнулася па псіхалагічную дапамогу.

— Вы нарадзіліся ў Расіі і неяк казалі, што, хоць і жывяце ў Беларусі, адчуваеце сябе рускай, прычым «са знакам якасці». Цікава, ці нешта змянілася?

— Ведаеце, раней я не бачыла розніцы паміж беларусамі і рускімі. Цяпер яна ёсць, і мне хочацца думаць, што я ўсё ж беларуска. Беларусы цяпер праяўляюць той набор маральных якасцяў, да якіх я імкнуся. Людзі вераць у сябе, з’яівілася пачуццё свабоды, справядлівасці, салідарнасці. І хочацца верыць, што гэтыя якасці будуць не соннымі, а ярка выяўленымі.

Беседовала Катерина Карпицкая, фото из архивов героини

Хочешь поделиться важной информацией
анонимно и конфиденциально?

Клас
Панылы сорам
Ха-ха
Ого
Сумна
Абуральна
Чтобы оставить комментарий, пожалуйста, включите JavaScript в настройках вашего браузера
Чтобы воспользоваться календарем, пожалуйста, включите JavaScript в настройках вашего браузера