Biudžetnikam naličyli zarobki pa novaj sistemie. Što atrymali ludzi i jak reahujuć na źmieny?
Sa studzienia supracoŭnikam biudžetnych arhanizacyj zarobak naličvajuć pa novych praviłach. Uviali ich, kab spraścić sistemu. Pry hetym nie raz hučała, što studzieńskija zarobki buduć nie nižejšymi za śniežańskija. Ale ŭ raźlikovych listkach mnohija pabačyli mienšyja sumy.
Ilustracyjny zdymak. Fota Siarhieja Hudzilina.
Premii ŭrezali, hady pracy ŭ pryvatnych ustanovach nie ŭklučyli ŭ staž
Nastaŭnica Hanna Sieviaryniec kaža, što ŭ ich kalektyvie piedahohi atrymali na 100—200 rubloŭ mienš, čym zvyčajna. Kali akład zachavaŭsia praktyčna toj ža, to z premijami — biada.
Voś jakija źmieny ŭbačyli vykładčyki.
«Akład składajecca ź inšych rečaŭ. Raniej nadbaŭki za katehoryju, staž byli vyniesieny za miežy akładu, a ciapier uklučany ŭ jaho.
Što istotna źmianiłasia ŭ mietodycy — naličeńnie stažu. Ciapier heta dapłata ŭnutry akładu, i ź jaje vykinutyja tyja hady, jakija my pracavali ŭ pryvatnych ustanovach. U mianie, naprykład, vypała 5 hod. Choć ja vykonvała tuju ž pracu, i z zarobku hetak ža spłačvalisia padatki».
Što jašče zaŭvažna źmianiłasia — heta sistema naličeńnia premij. Prablema ŭ tym, što ŭ nastaŭnikaŭ jany składajuć značnuju častku zarobka.
«Adździeł adukacyi bolš nie naličvaje nam nijakich dapłat i premij. Ciapier jany buduć vypłočvacca kiraŭnictvam škoły. A jany jašče nie atrymali hety zarpłatny fond i instrukcyi. Tamu ŭ hetym miesiacy nam vydali hoły akład. Nam abiacajuć, što ŭsio kampiensujuć, ale jak jano budzie, nieviadoma», — narakaje vykładčyca.
Sam fond, ź jakoha naličvajucca premii, istotna źmienšyŭsia. Raniej heta było 20% ad zarpłatnaha fondu, ciapier 5%. Atrymlivać premii buduć za vynik — naprykład, za pieramožcaŭ alimpijad.
«Ale heta tytaničnaja praca, niemahčyma pakazvać vysokija vyniki štohod», — zaŭvažaje Hanna Sieviaryniec.
U pastku praz heta traplajuć tyja, chto zajmaje administracyjnyja pasady i čyja praca nie praduhledžvaje tuju ž padrychtoŭku alimpijadnikaŭ, — zavuč, sakratar. Z čaho im atrymlivać premii, niezrazumieła.
Ale i kolki buduć płacić nastaŭnikam za roznyja dasiahnieńni, nieviadoma. Raniej u kalektyŭnaj damovie byli prapisany kankretnyja rascenki. Ciapier, pakolki sistema naličeńnia zarobku źmianiłasia, taja damova nie maje siły.
«Skazali, što ŭ jakaści kampiensacyi raz na hod buduć vypłačvać sumu na azdaraŭleńnie. Dla mianie jak nastaŭnika vyšejšaj katehoryi heta 150 rubloŭ», — dadaje Hanna Sieviaryniec.
U vyjhryšy — tolki małakvalifikavanyja rabotniki
Mienšyja sumy ŭ svaich raźlikoŭkach ubačyli i niekatoryja rabotniki haliny kultury. U «Našu Nivu» patelefanavała supracoŭnica adnaho z rajonnych muziejaŭ — u paraŭnańni sa śniežniem jaje zarobak upaŭ na 100 rubloŭ.
«U papiarednim miesiacy ŭsio było ŭ paradku. A ŭ hetym atrymała kala 350 rubloŭ. Kali pryplusavać avans, minimałka, kaniečnie, atrymlivajecca (ciapier heta 375 rubloj. — «NN»), ale nie bolš», — biaduje žančyna.
Pa jaje słovach, pryčyna taksama ŭ źmienie sistemy premij. Muziej, jak samastojnaja jurydyčnaja arhanizacyja, zarablaje hrošy na svoj śpiecrachunak. Z hetych srodkaŭ supracoŭnikam vydavali dadatkovuju premiju. A novyja praviły pracent hetaj premii źmienšyli.
U adnym sa staličnych muziejaŭ raskazvajuć, što, kali nie ŭličvać premii, zarobki ŭ ich nie pamienšali.
«Hołyja akłady, choć na paru rubleŭ, ale vyraśli. Źjavilisia novyja stymulujučyja vypłaty. Ale ŭ vyniku vyjhrali tolki małakvalifikavanyja rabotniki, jakim treba dapłačvać da minimałki. Voś im dapłačvajem za košt inšych»,
— dzielacca ŭ administracyi.
Nakolki zarobak źmianiŭsia z ulikam premii, składana skazać. U muziei zaŭvažajuć, što jana kožny miesiac roznaja, bo zaležyć i ad kolkaści balničnych, i ad adpačynkaŭ. A pazabiudžetnaja — ad taho, kolki ŭstanova zarabiła.
Svaimi nazirańniami padzialiŭsia jašče adzin supracoŭnik śfiery kultury. Jon adznačaje, što sistema nie vielmi pradumanaja, ale pieradumoŭ dla źnižeńnia zarobkaŭ u joj nie zakładziena. Takaja pieradumova chutčej u niedachopie hrošaj u rajonnych biudžetach.
«Faktyčna atrymlivajecca tak, što dla niekatorych rabotnikaŭ źmianilisia kaeficyjenty, i, adpaviedna, ich zarobki pry tym ža ŭzroŭni nadbavak musili vyraści. Ale ŭkaz № 27 praduhledžvaje, što rost zarobkaŭ pavinien być u miežach asihnavańniaŭ, a pakolku ich zaŭsiody niedastatkova, to i rostu niama. I voś dla taho, kab nivielavać rost zarobkaŭ praz pavyšany kaeficyjent, u častki rabotnikaŭ zrazajucca nadbaŭki — pa kantrakcie, za składanaść, napružanaść… Biez usiakich padstaŭ, prosta kab ličby syšlisia. Ź inšaha boku, tym, u kaho zarobak pa-raniejšamu nie daciahvaje da minimałki, hetyja samyja nadbaŭki pavyšajucca, taksama biez razumnych padstaŭ», — piša mužčyna.
Zaraz, u suviazi sa źmienami, ź biudžetnikami zaklučajucca dadatkovyja pahadnieńni da kantraktaŭ. Tamu važna sačyć, što tam prapisvajecca.
«Vielmi šmat palarnych mierkavańniaŭ nakont ukaza № 27, saryjentavacca składana.
Navat vypłaty za studzień nie toje kab relevantnyja, bo ŭ mnohich tudy zakładziena premija za śniežań, jakaja naličałasia pa starych praviłach. Za studzień premija budzie ŭžo značna mienšaja»,
— ličyć kulturny supracoŭnik.
Ułady sprabujuć źniać napružańnie
Ułady pastajanna padkreślivali, što zarobak, raźličany pa novych praviłach, nie pavinien być mienšym za papiaredni. Dla paraŭnańnia Minpracy prapanuje supastaŭlać sumu, jakaja składałasia z:
- taryfnaj staŭki, taryfnaha akładu;
- jaje pavyšeńnia;
- nadbavak i dapłat (aproč dapłat za načny čas, sumiaščeńnie pasad, pracu zvyšuročna);
- usiarednienaj premii (naprykład, u pamiery 20 % ad fondu apłaty).
Minpracy dadaje, što pry paraŭnańni nie ŭličvajecca premija, vypłačanaja za košt ekanomii fonda apłaty pracy, bo jana vydajecca raz na hod (i zvyčajna mienavita ŭ śniežni).
Ludzi, niezadavolenyja novymi zarobkami, ciapier masava źviartajucca ŭ ministerstva. Ułady zaniepakojeny hetaj situacyjaj i sprabujuć sucišyć šumichu. U rasparadžeńnie Redakcyi trapiła dakładnaja zapiska na imia namieśnika staršyni Mahiloŭskaha abłvykankama Valeryja Małaški.
«Apieratyŭny razhlad kamitetam [pa pracy, zaniataści i sacabarony Mahiloŭskaha abłvykankama] asobnych zvarotaŭ pakazvaje, što rabotniki litaralna ŭsprymajuć sumy, jakija pavinny vypłacić im u studzieni ŭ paraŭnańni sa śniežniem.
…Kamitet prapanuje … na praciahu dvuch dzion pravieści paŭtornyja schody ŭ pracoŭnych kalektyvach usich biudžetnych arhanizacyj z tłumačeńniem pryčyn źnižeńnia ŭzroŭniu zarabotnaj płaty ŭ asobnych vypadkach na kankretnych prykładach», — skazana z zapiscy.
