«Я не супраціўляюся. Ты толькі дыхай!» Эколаг Віктар Фянчук расказаў пра свой турэмны досвед
Затрыманне Віктара Фенчука папала на фота.
Учора затрымалі добрага сябра. І я сам адчуў, што гэта такое, стаяць ноччу каля РУУСа. Сёння зноў суды. Супакойваеш сваякоў і жартуеш, што сядзець не складана.
Ніякай рамантыкі, вядома, у гэтых адседках няма. Але за час сядзення з амаль трыццаццю людзьмі і змену трох папраўчых устаноў, я не ўбачыў ніводнага чалавека, які б не даў рады сваім суткам, піша Віктар Фянчук у сябе ў фэйсбуку.
У нейкай меры, сядзельцам нават прасцей, чым іх сваякам і сябрам. Жыццё вызначана і цячэ мерна.
Для мяне ўсё пачалося на Стэле, калі я разгарнуў сцяг і ўключыў «рэжым Ніны Багінскай», як потым сказаў адзін мой таварыш.
Сцяг у руках накладвае свой адбітак, і ты перастаеш баяцца і ўцякаць. Ланцуг УВшнікаў праглынуў мяне вельмі хутка. І я ўбачыў шырока расплюшчаныя вочы маладога хлопца, які схапіў мяне за руку і ў вачах якога была пякельная сумесь адрэналіну і страху.
«Я не супраціўляюся. Ты толькі дыхай!» — цяпер гэта здаецца мне дзіўным, але менавіта так я разы тры яму сказаў, пакуль ён вёў мяне, няўмела спрабуючы заламаць мне руку, да свайго камандзіра, у якога на шлеме ззаду была налепка «псіх».
У аўтазаку я трапіў у шклянку з Жэнем з Wargaming і Сашам, выкладчыкам музычнай школы. Калі Сашу затрымалі, яго жонка пайшла за ім да аўтазака і яе таксама пасадзілі кудысьці насупраць, і яна крычала «Саня, я тут». А Саня прасіў амапаўцаў прагнаць яе з аўтазака дадому да дзяцей. Тады я яшчэ не ведаў, што з Жэнем і Сашам я апынуся ў адной камеры ў Жодзіне, а з Сашам 4 ночы буду спаць валетам на адной шконцы і прыціскацца да яго пашчыльней спінай, каб сагрэцца.
Там жа ў аўтазаку студэнт-юрыст Ягор з тарцовага стакана з, мабыць, зламаным галёнкаступам і ў стане посттраўматычнага шоку, няспынна спрабаваў «наставіць на дарогу праўдзівую» амапаўцаў, якія суправаджалі нас і якія не прамовілі ні слова на яго спробы іх разгаварыць.
У Савецкім РУУСе Ягора паставяць тварам да сценкі разам з усімі намі. І кожны раз, калі ён, не ў сілах стаяць на зламанай назе, будзе станавіцца на калені, яго будуць падымаць назад. Потым ён будзе кульгаць праз увесь двор на допыт. І толькі ўвечары яму выклічуць хуткую дапамогу.
На Акрэсціна мяне змясцілі аднаго ў карцары. І гэта было дзіўна, бо астатнія сядзелі 20 чалавек у 8-мясцовай камеры.
Вітанне сонцу на адкінутай шконцы карцара (мой ёга-тычар мной бы ганарыўся), медытацыя і сілавыя практыкаванні з адкідным ложкам. Увогуле, усё пачыналася для мяне як круты маўклівы рэтрыт.
І нават тое, што суддзя па прозвішчы Воўк даў адразу 15 сутак, не сапсавала мне адчуванняў. Пакуль у аўторак вечарам нас не вывелі ў двор і не адправілі ў Жодзіна.
Па дарозе ў Жодзіна хлопцы радаваліся ў аўтазаку, бо ў Жодзіне, па водгуках, было класна. Нас жа сустрэлі людзі з рэальна садысцкімі схільнасцямі — мацюкамі, сядзеннем на выдуманым стульчыку і пендалямі за павольнае распрананне.
«Служыў?» — «Не» — « Слабак!»
Калі мы, нарэшце, апынуліся ў камеры, ніхто не наракаў, што нас 16, а ложкаў усяго 8, усе былі рады спакою.
Больш страгачу ў нас нідзе не было, але «цёплая» сустрэча запомнілася надоўга.
Іншыя хлопцы потым казалі, што іх прымушалі мыць у душы падлогу беларускімі сцягамі. У Жодзіне мы атрымалі першыя перадачы і жыццё наладзілася. Усе ўцягнуліся ў рэжым і дні пацяклі.
Праз чатыры дні нас перамясцілі ў Магілёў даседжваць 9 дзён. Трэба было вызваляць месца для меркаваных затрыманых на чарговым нядзельным маршы. Невялікая камера на 16 чалавек з высокай вільготнасцю з-за слабых батарэй. Праз нейкі час мы пачалі хварэць, і да канца тэрміну перахварэла паўкамеры (некалькі чалавек потым зрабілі аналізы і пацвердзілі каранавірус).
Лісты, якія прыйшлі аўтару за час зняволення.
Не дапамаглі штодзённыя прагулкі, якія ўладальнік лагістычнай кампаніі Раман выдатна ператварыў для нас ва ўрокі фізкультуры на свежым паветры. На жаль, у Магілёў некалькім людзям перадалі цыгарэты, пачаліся штогадзінныя перакуры, у выніку ад няма чаго рабіць закурылі яшчэ пару некурцоў.
Галоўным пытаннем у Магілёве было, «як мы будзем адсюль выбірацца» — хтосьці быў без грошай, хтосьці без тэлефона. Не было і дня, напэўна, каб журналіст Ян, родам з Магілёва, не распавядаў бы пра тое, як ходзяць маршруткі на Мінск ці не маляваў бы схему, «як ад СІЗА дайсці да аўтавакзала». Але гэта аказалася лішнім:
першымі на выхадзе нас сустрэлі два хлопцы са словамі «Не хвалюйцеся, мы валанцёры. Назавіце ваша прозвішча». Усё было арганізавана і пад кантролем.
