Знайсці
31.07.2019 / 15:121РусŁacБел

Нейрафізіёлагі з ЗША навучыліся «падслухоўваць» думкі чалавека

Амерыканскія біёлагі стварылі нейрачып, здольны счытваць сігналы з цэнтра слыху мозгу ў рэжыме рэальнага часу і расшыфроўваць тое, што чуе ці кажа яго ўладальнік. Гэтая тэхналогія верне магчымасць размаўляць паралізаваным і нямым людзям, пішуць навукоўцы ў часопісе Nature Communications.

«Мы паказалі, што мы можам наўпрост счытваць сігналы з паверхні кары мозгу для таго, каб расшыфроўваць тое, што ўспрымае або прамаўляе той ці іншы чалавек, не марнуючы на ​​гэта шмат часу. Гэта вялікі крок да стварэння нейрапратэзаў, якія вернуць мову тым людзям, якія цяпер яе пазбаўленыя», — заявіў Джош Чарцье (Josh Chartier) з універсітэта Каліфорніі ў Сан-Францыска (ЗША).

У апошнія 10 гадоў нейрафізіялогіі ўдалося зрабіць прарыў у галіне стварэння нейраінтэрфейсаў — набору мікрачыпаў, асаблівых электродаў і камп'ютарных праграм, якія дазваляюць падлучаць да мозгу чалавека і жывёл кіберканцавіны, штучныя вочы і нават тыя органы пачуццяў, аналагаў якіх няма ў прыродзе — цеплавізары і рэнтгенавізары.

Да прыкладу, ў сакавіку 2013 года бразільскія і амерыканскія навукоўцы змаглі аб'яднаць мозг двух пацукоў, якія жывуць за тысячы кіламетраў адзін ад аднаго, у своеасаблівую «лакальную сетку», або, як назвалі гэтую канструкцыю самі навукоўцы, «арганічны кампутар», і навучыць іх абменьвацца інфармацыяй.

Пазней яны стварылі аналагічны «калектыўны розум», аб'яднаўшы мозг трох малпаў, а два гады таму іншыя даследчыкі змаглі замяніць пашкоджаную частку гіпакампа, цэнтра памяці ў мозгу мышэй, і пазбавіць іх ад «сіндрому сурка», няздольнасці запамінаць новую інфармацыю.

Падобныя поспехі, як адзначае Чарцье, прымусілі многіх навукоўцаў задумацца над тым, ці можна напрамую счытаць думкі з моўных цэнтраў мозгу і агучыць іх. Як паказала практыка, рашэнне гэтай задачы аказалася нашмат больш складаным, чым падключэнне новых рук і ног да цела паралізаванага пацыента.

Увесну гэтага года Чарцье і яго калегі змаглі вырашыць яе дзякуючы таму, што не спрабавалі расшыфраваць сігналы мозгу і наўпрост «счытаць» словы і літары, а выказалі здагадку, што нашы цэнтры мовы кадзіруюць не канкрэтныя гукі, а наборы інструкцый для мускулаў рота, гартані, языка і галасавых звязак. Гэта дазволіла ім упершыню счытаць думкі з мозгу некалькіх эпілептыкаў.

Каліфарнійскія нейрафізіялогіі паспрабавалі ўжыць тую ж методыку для таго, каб счытваць не толькі думкі з цэнтра мовы добраахвотнікаў, але і з тых частак мозгу, якія адказваюць за апрацоўку інфармацыі з органаў слыху.

Заручыўшыся падтрымкай трох пацыентаў, у чый цэнтр слыху былі імплантаваныя электроды, навукоўцы пачалі сачыць за актыўнасцю гэтай часткі кары мозгу ў той момант часу, калі добраахвотнікі чулі пытанні Чарцье і яго калег ці адказвалі на іх.

Запісваючы гэтыя сігналы і супастаўляючы іх адзін з адным, нейрафізіёлагі стварылі алгарытм, які «расшыфроўвае» каманды мозгу ў зразумелую для камп'ютара мову. У адрозненне ад мінулай версіі гэтай праграмы, новая можа не толькі агучваць «падслуханыя» думкі добраахвотнікаў, але і пераўтварыць іх у тэкст, супастаўляючы пытанні і адказы.

Пакуль сістэма мае дастаткова невялікі «слоўнік», але пры гэтым яна можа працаваць у рэжыме рэальнага часу і робіць памылкі прыкметна радзей, чым іншыя сістэмы аналагічнага кшталту. У сярэднім, яна карэктна счытвае прыкладна тры з чатырох слоў, складоў і гукаў у сказе, чаго дастаткова для зносін.

Далейшая «трэніроўка» алгарытму, як спадзяецца Чарцье, дазволіць выкарыстаць гэты нейраінтэрфейс для вольных зносін з паралітыкамі, ахвярамі інсультаў або нямымі людзьмі, што страцілі здольнасць гаварыць з-за траўмаў чэрапа або галасавых звязак.

NN.by

Хочаш падзяліцца важнай інфармацыяй
ананімна і канфідэнцыйна?

Клас
Панылы сорам
Ха-ха
Ого
Сумна
Абуральна
Каб пакінуць каментар, калі ласка, актывуйце JavaScript у наладах свайго браўзера
Каб скарыстацца календаром, калі ласка, актывуйце JavaScript у наладах свайго браўзера