Цэнзура ў расійскім перакладзе чарговага бестселера ад Харары: крытыку Пуціна замянілі на крытыку Трампа
У расійскім перакладзе кнігі гісторыка Юваля Ноя Харары «21 урок для ХХІ стагоддзя» выдаўцы замянілі некалькі абзацаў, якія тычацца анексіі Крыма Расіяй у 2014 годзе, а ў іншым месцы Уладзіміра Пуціна замянілі на Дональда Трампа. Свабода даведалася, што пра гэта думае сам аўтар.
Што адбылося?
У расейскім перакладзе кнігі Харары выдавецтва «Синдбад» замяніла абзацы, дзе сьцьвярджаецца, што Расея акупавала Крым, а расейскі ўрад і асабіста Пуцін некалькі разоў адмаўлялі, што там былі расейскія войскі, і называлі іх атрадамі самаабароны.
У першым выпадку Харары параўноўваў войны ХХ і ХХІ стагодзьдзяў. Тут прыбралі некалькі сказаў пра захоп Крыму Расеяй у 2014 годзе, а ангельскае «conquest» (заваёва) перадалі як «присоединение».
У частцы «Постпраўда» Харары апісаў, як у 2014 годзе расейскія войскі ўварваліся ва Ўкраіну і акупавалі Крым, а расейскі ўрад і асабіста Пуцін некалькі разоў адмаўлялі, што гэтыя войскі былі расейскія, і называлі іх атрадамі самаабароны. Паводле аўтара, Пуцін і яго паплечнікі ў гэты момант ведалі, што хлусяць. У расейскім перакладзе гэтыя два абзацы выразалі і замянілі іншым тэкстам — пра тое, што Трамп робіць ілжывыя заявы, а пасьля абвінавачвае сродкі масавай інфармацыі ў распаўсюджваньні фэйкавых навінаў.
У Беларусі пераклад, надрукаваны выдавецтвам «Синдбад», прадаецца праз інтэрнэт-краму Oz.by. У дзяржаўных кнігарнях сеткі «Белкніга» на момант публікацыі няма кнігі «21 урок для ХХІ стагодзьдзя».
Што кажа пісьменьнік?
Свабода даведалася, што думае пра гэта сам Харары.
«Мой галоўны клопат — каб асноўныя ідэі кнігі, якія тычацца пагроз дыктатуры, экстрэмізму і фанатызму, змаглі дайсьці да самых розных чытачоў. У тым ліку і чытачоў, якія жывуць пры недэмакратычных рэжымах. Некаторыя прыклады ў гэтай кнізе могуць або адштурхнуць гэтых чытачоў, або спрычыніць з боку некаторых рэжымаў цэнзуру. Таму я часам дазваляю адаптацыю да мясцовых умоваў і даю права зьмяніць некаторыя далікатныя прыклады — але не асноўную аргумэнтацыю кнігі», — спаслаліся на Харары ў PR-камандзе пісьменьніка.
Дык пра што кніга?
У кнізе «21 урок для 21 стагодзьдзя» Харары піша пра глябальныя пытаньні будучыні, чалавечай сьвядомасьці, палітыкі і штучнага інтэлекту. Аўтар закранае праблемы:
- тэхналягічнага выкліку і лічбавай дыктатуры;
- крызісу лібэралізму, нацыяналізму, рэлігіі;
- іміграцыі, тэрарызму і войнаў будучыні;
- постпраўды і фэйкавых навінаў;
- адукацыі будучыні.
«21 урок для 21 стагодзьдзя» — трэцяя навукова-папулярная кніга аўтара пасьля «Sapiens: рэзюмэ гісторыі чалавецтва» і «Homo Deus: рэзюмэ заўтрашняй гісторыі». На пачатку сваёй кар’еры Харары займаўся вывучэньнем ваеннай гісторыі сярэднявечча.
